Η μείωση των λοιμώξεων τις τελευταίες δεκαετίες αλλά και των θανάτων απ’ αυτές οφείλεται κυρίως στα εμβόλια αλλά και στη βελτίωση της διατροφής και της υγιεινής.
Ο εμβολιασμός παραμένει το καλύτερο μέσο πρόληψης πολλών λοιμωδών νοσημάτων. Οι πίνακες με τα συνιστώμενα εμβόλια για παιδιά υπάρχουν στο site του CDC (www.cdc.gov). Δυστυχώς πολλά νοσήματα αλλά και θάνατοι που θα μπορούσαν να προληφθούν με τον εμβολιασμό, όπως η ηπατίτιδα Α, η ηπατίτιδα Β, η γρίπη, οι λοιμώξεις από πνευμονιόκοκκο κ.ά., εξακολουθούν να συμβαίνουν σε ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού. Αρκετοί άνθρωποι δυστυχώς αρνούνται ή αμελούν να εμβολιαστούν.
Τα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι το εμβόλιο κατά της γρίπης είναι ασφαλές και αποτελεσματικό. Συνιστάται να γίνεται κάθε χρόνο σε όλα τα άτομα ηλικίας άνω των 6 μηνών, συμπεριλαμβανομένων και όλων των ενηλίκων. Εάν υπάρχει έλλειψη εμβολίων θα πρέπει να δίνεται προτεραιότητα στα άτομα άνω των 50 ετών, στις εγκύους και σε όσα άτομα έχουν κάποιο χρόνιο νόσημα ή ανοσοκαστολή.
Το τριπλό εμβόλιο MMR (ιλαράς, ερυθράς, παρωτίτιδας) συνιστάται σε δυο δόσεις για όλα τα άτομα υψηλού κινδύνου (πχ μαθητές, φοιτητές, επαγγελματίες υγείας). Για τους υπόλοιπους, συνιστάται μια δόση του εμβολίου στα άτομα άνω των 18 ετών.
Το 13-δύναμο εμβόλιο κατά του πνευμονιοκόκκου (PCV13) πρέπει να γίνει εφάπαξ σε όλα τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών. Άτομα μεγαλύτερα των 65 ετών που δεν έχουν εμβολιαστεί ποτέ κατά του πνευμονιοκόκκου θα πρέπει πρώτα να εμβολιάζονται με το 13-δύναμο (PCV13) και ακολούθως με το 23-δύναμο (PPSV23) 6-12 μήνες μετά. Τα άτομα που έχουν εμβολιαστεί με το 23-δύναμο (PPSV23) θα πρέπει να εμβολιάζονται με το 13-δύναμο τουλάχιστον 12 μήνες μετά την τελευταία δόση του PPSV23.
Σε όλα τα άτομα 19-64 ετών θα πρέπει να γίνεται μια δόση του εμβολίου τετάνου, διφθέριας και ακυτταρικού κοκκύτη.
Το εμβόλιο της ηπατίτιδας Β χορηγείται σε 3 δόσεις και συνιστάται για όλα τα παιδιά ηλικίας 0-18 ετών και τους ενήλικες υψηλού κινδύνου (επαγγελματίες υγείας, χρήστες ενδοφλέβιων ουσιών, άτομα με νεφρική νόσο τελικού σταδίου). Τα άτομα με διαβήτη έχουν επίσης αυξημενο κίνδυνο νόσησης από ηπατίτιδα Β και ως εκ τούτου θα πρέπει να εμβολιάζονται.
Το εμβόλιο κατά του ιού HPV των ανθρώπινων θηλωμάτων (Human Papillomavirus) έχει φανεί αποτελεσματικό στην πρόληψη των λοιμώξεων από HPV και έτσι μπορεί να μειώσει τη συχνότητα της ενδοεπιθηλιακής νεοπλασίας του τραχήλου. Συνιστώνται 3 δόσεις του εμβολίου HPV σε κορίτσια ηλικίας 11-12 ετών. Συνιστάται επίσης για όλες τις γυναίκες μέχρι την ηλικία των 26 ετών να γίνουν οι 3 δόσεις του εμβολίου. Το ίδιο ισχύει και για αγόρια ηλικίας 11-12 ετών, όπως και για ανδρες μέχρι την ηλικία των 21 ετών. Από το 2018 εγκρίθηκε η χρήση του εμβολίου και σε άνδρες και γυναίκες ηλικίας 27-45 ετών.
Για άτομα που ταξιδεύουν σε χώρες όπου ενδημούν ειδικές λοιμώξεις υπάρχουν οδηγίες εμβολιασμού και προφύλαξης στο site του CDC (www.cdc.gov).
Ο έρπητας ζωστήρας προκαλείται από αναζωπύρωση προηγούμενης λοίμωξης από ανεμεβλογιά. Προσβάλλει πολλά άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και ανοσοκατασταλμένους. Μπορεί να προκαλέσει μεθερπητική νευραλγία που είναι μια πολύ δυσάρεστη εμπειρία για τον ασθενή. Υπάρχουν 2 εμβόλια για την πρόληψή του: ένα με ζωντανό ιό (Zostavax) και ένα με υπομονάδα του ιού του έρπητα (Shingrix – αναμένεται σύντομα στην Ελλάδα). Συνιστάται ο εμβολιασμός όλων των ατόμων άνω των 50 ετών. Το Shingrix προτιμάται, όπου είναι διαθέσιμο, έναντι του παλιότερου Zostavax.
