Από 2 μελέτες προέρχονται στοιχεία που δίνουν ενδείξεις σχέσης του αυξημένου βάρους με την άνοια.
Βρετανοί ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα για 6.582 άνδρες και γυναίκες, ηλικίας 50 ετών και άνω, οι οποίοι ήταν νοητικά υγιείς κατά την έναρξη της μελέτης. Η μελέτη, στο International Journal of Epidemiology, παρακολούθησε τον πληθυσμό για 11 χρόνια κατά μέσο όρο, καταγράφοντας τις περιπτώσεις άνοιας που διαγνώστηκαν.
Σχεδόν το 7% της ομάδας εμφάνισε άνοια. Σε σύγκριση με άτομα φυσιολογικού βάρους (δείκτης μάζας σώματος μεταξύ 18,5 και 24,9), τα υπέρβαρα άτομα με B.M.I. 25 – 29,9 είχαν 27% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια και οι παχύσαρκοι, με δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) 30 ή υψηλότερα, είχαν 31% περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν άνοια.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι οι γυναίκες με κεντρική παχυσαρκία – μέγεθος μέσης μεγαλύτερο από 88 εκατοστά – είχαν 39% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια από εκείνες με κανονικό μέγεθος μέσης. Το κεντρικό λίπος δεν συσχετίστηκε με υψηλότερο κίνδυνο άνοιας στους άνδρες.
Η μελέτη έλεγξε την ηλικία, το φύλο, το APOE4 (ένα γονίδιο που είναι γνωστό ότι αυξάνει τον κίνδυνο της νόσου του Alzheimer, την πιο κοινή μορφή άνοιας), την εκπαίδευση, την οικογενειακή κατάσταση, το κάπνισμα και άλλους γνωστούς παράγοντες κινδύνους άνοιας.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτή η μελέτη παρατήρησης δεν αποδεικνύει αιτία και αποτέλεσμα.
Το αυξημένο βάρος σώματος είναι απλώς ένας παράγοντας κινδύνου. Δεν σημαίνει ότι ένα υπέρβαρο άτομο θα πάθει απαραίτητα άνοια. Αλλά και για πολλούς άλλους λόγους, είναι καλό να διατηρείτε ένα φυσιολογικό βάρος και να κάνετε έντονη σωματική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της ζωής σας.
Στη δεύτερη μελέτη διαπιστώθηκε ότι η παχυσαρκία σχετίζεται με μειωμένη ροή αίματος στον εγκέφαλο και αυτό μπορεί να βοηθήσει στην εξήγηση γιατί η παχυσαρκία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για τη νόσο του Alzheimer.
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν απεικόνιση SPECT εγκεφάλου σε 17.721 άνδρες και γυναίκες, κατά μέσο όρο ηλικίας 41 ετών, παρακολουθώντας τη ροή του αίματος σε 128 περιοχές του εγκεφάλου. Ταξινόμησαν τους συμμετέχοντες σε κατηγορίες βάρους: ελλιποβαρείς (ΔΜΣ μικρότερο από 18), φυσιολογικοί (18,5 – 24,9) υπέρβαροι (24,9 – 29,9), παχύσαρκοι (ΔΜΣ μεγαλύτερος από 30) και νοσηρά παχύσαρκοι (ΔΜΣ 40 ή υψηλότερος) .
Διαπίστωσαν ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο ΔΜΣ, τόσο χαμηλότερη είναι η ροή του αίματος σε πέντε περιοχές του εγκεφάλου που είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στη νόσο του Alzheimer: οι κροταφικοί λοβοί, οι λοβοί του βλεννογόνου, ο ιππόκαμπος, το οπίσθιο προσαγώγιο και το προσφηνοειδές λόβιο. Η μελέτη βρίσκεται στο Journal of Alzheimer’s Disease.
Η σχέση μεταξύ ΔΜΣ και της ροής του αίματος παρέμεινε ακόμη και μετά τον έλεγχο για διπολική διαταραχή, αγχώδεις διαταραχές, τραυματική εγκεφαλική βλάβη, κατάχρηση αλκοόλ και άλλους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο. Η σχέση του ΔΜΣ με την εγκεφαλική αιμάτωση ήταν εμφανής ακόμη και σε νεότερα άτομα της μελέτης.
Βιβλιογραφία
Yixuan Ma, et al. Higher risk of dementia in English older individuals who are overweight or obese. 2 International Journal of Epidemiology, 2020, Vol. 00, No. 00. https://doi.org/10.1093/ije/dyaa099
Daniel G. Amen, et al. Patterns of Regional Cerebral Blood Flow as a Function of Obesity in Adults. Journal of Alzheimer’s Disease xx (2020) x–xx. DOI 10.3233/JAD-200655
