Μια πρόσφατη μετανάλυση δικτύου 450 τυχαιοποιημένων κλινικών μελετών έδειξε διάφορα οφέλη από ορισμένα νεότερα φάρμακα για τον διαβήτη. Με βάση αυτά και άλλα δεδομένα, η Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία δημοσίευσε πρόσφατα νέες οδηγίες για την αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2.
Βασικές συστάσεις
Η θεραπεία πρώτης γραμμής θα πρέπει να είναι η μετφορμίνη και η υγιεινή αλλαγή του τρόπου ζωής (δηλαδή, μείωση του βάρους και αύξηση της σωματικής δραστηριότητας). Μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο θεραπείας συνδυασμού 2 φαρμάκων νωρίς κατά την έναρξη της θεραπείας, με στόχο την παράταση του χρόνου μέχρι την αστοχία της θεραπείας.
Οι ασθενείς υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου ή με ήδη εγκατεστημένα καρδιαγγειακά νοσήματα, όπως αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο (ενεργός νόσος ή υψηλός κίνδυνος), καρδιακή ανεπάρκεια (κλάσμα εξώθησης <45%) ή χρόνια νεφρική νόσο (σταδίου III ή με μεγάλη πρωτεϊνουρία), θα πρέπει να θεωρούνται υποψήφιοι για θεραπεία με κάποια ειδικά φάρμακα, ανεξαρτήτως του επιπέδου της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c):
- GLP-1 ανάλογα, τα οποία έχουν αποδεδειγμένα οφέλη στο καρδιαγγειακό σύστημα (π.χ. εξενατίδη, λιραγλουτίδη, σεμιγλουτίδη)
- Αναστολείς του μεταφορέα νατρίου-γλυκόζης (SGLT-2) με επίσης αποδεδειγμένα καρδιαγγειακά οφέλη (π.χ. δαπαγλιφλοζίνη, εμπαγλιφλοζίνη)
- Εάν συνταγογραφούνται GLP-1 ανάλογα, αναστολείς SGLT-2 ή και τα δυο φάρμακα σε συνδυασμό, και χρειάζεται η προσθήκη ενός ακόμη αντιδιαβητικού φαρμάκου για τη γλυκαιμική ρύθμιση, εξετάστε το ενδεχόμενο προσθήκης αναστολέα διπεπτιδυλο πεπτιδάσης-4 (DPP-4) (μόνο με αναστολέα SGLT-2), βασικής ινσουλίνης, μια θειαζολιδινοδιόνη, (μόνο εάν δεν υπάρχει καρδιακή ανεπάρκεια) ή μια σουλφονυλουρία.
Σε ασθενείς χωρίς αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο, αλλά με επίπεδα HbA1c πάνω από τον εξατομικευμένο στόχο, η επιλογή φαρμάκου πρέπει να βασίζεται σε άλλες σχετικές κλινικές πληροφορίες:
- Εάν η αποφυγή της υπογλυκαιμίας είναι πιο σημαντική, σκεφτείτε να συνταγογραφήσετε ένα ή περισσότερα από αυτά: αναστολέα DPP-4, GLP-1 ανάλογο, αναστολέα SGLT-2 ή θειαζολιδινεδιόνη. Μπορούν να δοκιμαστούν πολλά από του στόματος φάρμακα πριν από την προσθήκη βασικής ινσουλίνης.
- Εάν ο κύριος στόχος είναι η αποφυγή της αύξησης του βάρους ή η μείωση του βάρους, σκεφτείτε συγκεκριμένα GLP-1 ανάλογα ή αναστολείς SGLT-2.
- Εάν το πιο σημαντικό είναι η ελαχιστοποίηση του κόστους, σκεφτείτε θεραπείες με σουλφονυλουρίες, θειαζολιδινεδιόνες ή ινσουλίνη χαμηλότερου κόστους.
Αυτές οι νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες και ο σχετικός αλγόριθμος θεραπείας προσφέρουν στους κλινικούς ιατρούς και τους ασθενείς μια σαφή βήμα προς βήμα προσέγγιση για τη βέλτιστη αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2 με βάση τα νεότερα δεδομένα και τις ιδιαίτερες καταστάσεις και προτεραιότητες του εκάστοτε ασθενούς. Λάβετε υπόψη, ωστόσο, ότι το κόστος των νεότερων φαρμάκων (και ορισμένων ινσουλινών) παραμένει απαγορευτικά υψηλό για ορισμένους ασθενείς.
Βιβλιογραφία
Doyle-Delgado K et al. Pharmacologic approaches to glycemic treatment of type 2 diabetes: Synopsis of the 2020 American Diabetes Association’s standards of medical care in diabetes clinical guideline. Ann Intern Med 2020 Sep 1
