Μια νέα μετανάλυση επιβεβαίωσε σε μεγάλο βαθμό αυτά που ήδη είναι γνωστά για τους διαιτητικούς παράγοντες που αυξάνουν και εκείνους που μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου.
Η χρήση ασπιρίνης και μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ) σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου, συμπεραίνει αυτή η μετανάλυση. Αλλά προσθέτει επίσης έναν αριθμό άλλων παραγόντων που σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο για την εμφάνιση αυτού του καρκίνου, όπως η λήψη συμπληρωμάτων μαγνησίου και φυλλικού οξέος και η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων, φυτικών ινών, σόγιας και φρούτων και λαχανικών.
Από την άλλη πλευρά, η κατανάλωση κρέατος και αλκοόλ συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου σε όλες σχεδόν τις αναλύσεις που περιλαμβάνονται σε αυτό το άρθρο.
Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στις 28 Σεπτεμβρίου στο περιοδικό Gut.
Πρόκειται γαι μια μεγάλη ανασκόπηση στην ουμπεριλήφθηκαν συνολικά 80 μεταναλύσεις μελετών παρεμβατικών και παρατήρησης. Οι μελέτες αυτές είχαν διερευνήσει ένα ευρύ φάσμα προληπτικών παραγόντων για καρκίνο του παχέος εντέρου σε έναν πληθυσμό μέσου κινδύνου. Οι παράγοντες περιλάμβαναν φάρμακα (ασπιρίνη, ΜΣΑΦ, στατίνες), βιταμίνες ή συμπληρώματα (μαγνήσιο, ασβέστιο, φυλικό οξύ, βιταμίνη Α, Β, C, Ε, D, β-καροτίνη και σελήνιο) και διατροφικά είδη (καφές, τσάι, ψάρι, γαλακτοκομικά προϊόντα, φυτικές ίνες, φρούτα, λαχανικά, κρέας και αλκοόλ).
Οι μελέτες περιελάμβαναν τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες και μελέτες παρατήρησης.
Μειωμένος κίνδυνος
Οι περισσότερες από τις μεταναλύσεις βρήκαν ένα προστατευτικό αποτέλεσμα για την ασπιρίνη, η οποία μείωσε τον κίνδυνο μεταξύ 14% – 29% ακόμη και σε δόσεις τόσο χαμηλές όσο 75 mg/ημέρα, με αποτέλεσμα δόσης-απόκρισης έως 325 mg/ημέρα. Η βεβαιότητα των αποδείξεων ήταν μέτρια.
Η λήψη ΜΣΑΦ συσχετίστηκε επίσης με προστατευτικό αποτέλεσμα, με σημαντική μείωση κατά 26% – 43% στη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου. Η βέλτιστη διάρκεια για το παρατηρούμενο προστατευτικό αποτέλεσμα παραμένει ασαφής. Δύο μεταναλύσεις έδειξαν ότι τα ΜΣΑΦ μπορεί να χρειαστεί να ληφθούν για τουλάχιστον 5 χρόνια, αν και ένα άρθρο διαπίστωσε προστατευτικό αποτέλεσμα μετά το πρώτο έτος. Η βεβαιότητα των αποδείξεων ήταν χαμηλή.
Η λήψη μαγνησίου βρέθηκε να είναι προστατευτική, με σχετικό κίνδυνο 0,78 – 0,87. Η υψηλή πρόσληψη φυλικού οξέος συσχετίστηκε με σημαντική μείωση του κινδύνου (RR, 0,85 – 0,88). Η βεβαιότητα των αποδείξεων ήταν χαμηλή και πολύ χαμηλή, αντίστοιχα.
Η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων συσχετίστηκε με 13% – 19% χαμηλότερο κίνδυνο για τον καρκίνο παχέος εντέρου. Ωστόσο, οι συγγραφείς σημειώνουν ότι λόγω του μικρού αριθμού διαθέσιμων μεταναλύσεων, του πλήθους των αποτελεσμάτων και της ποικιλίας των γαλακτοκομικών προϊόντων, δεν ήταν δυνατό να καταλήξουν σε συγκεκριμένα συμπεράσματα σχετικά με την ποσότητα που απαιτείται ή τη διάρκεια που απαιτείται για ένα προστατευτικό αποτέλεσμα .
Ένα άλλο στοιχείο διατροφής, οι φυτικές ίνες, συσχετίστηκε με 22% – 43% χαμηλότερο κίνδυνο. Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών συσχετίστηκε με έως και 52% χαμηλότερο κίνδυνο, με ένα πρόσθετο όφελος για κάθε επιπλέον αύξηση 100 g/ημέρα στην πρόσληψη. Η λήψη σόγιας συσχετίστηκε επίσης με μια μικρή αλλά σημαντική μείωση του κινδύνου (8% – 15%).
Για πολλά από τα άλλα στοιχεία που εξετάστηκαν, τα στοιχεία ήταν είτε αδύναμα είτε δεν παρατηρήθηκε κανένα ευεργετικό αποτέλεσμα.
Αυξημένος κίνδυνος
Η κατανάλωση κρέατος και αλκοόλ βρέθηκε να αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου.
Οι περισσότερες από τις μεταναλύσεις των μελετών παρατήρησης έχουν αναφέρει σημαντική αύξηση του κινδύνου (RR, 1,12 – 1,21) με την κατανάλωση κρέατος (ιδιαίτερα το κόκκινο και το επεξεργασμένο). Μελέτες της επίδρασης της δόσης ανέφεραν 10% – 30% αυξημένο κίνδυνο για κάθε αύξηση 100 g/ημέρα ολικού ή κόκκινου κρέατος.
Η κατανάλωση αλκοόλ συσχετίστηκε επίσης με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο. Όσο υψηλότερη είναι η πρόσληψη, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος. Ο κίνδυνος ήταν εμφανής ακόμη και στις χαμηλότερες δόσεις κατανάλωσης που ερευνήθηκαν (1-2 ποτά την ημέρα).
Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, η ποιότητα των ερευνητικών δεδομένων είναι χαμηλή ή πολύ χαμηλή, κυρίως λόγω της ετερογένειας των διαφόρων δημοσιευμένων μελετών, καθώς και των τύπων των μελετών.
Επιπλέον, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν ήταν δυνατό να προσδιοριστεί η βέλτιστη δόση και η διάρκεια έκθεσης / πρόσληψης για οποιοδήποτε από τα προϊόντα, ακόμη και στην περίπτωση της ασπιρίνης χαμηλής δόσης και άλλων ουσιών που έχουν αξιολογηθεί εκτενώς.
Τα ευρήματα αυτής της νέας μετανάλυσης συμφωνούν με τα μέχρι τώρα ευρήματα.
Ορισμένες μελέτες, για παράδειγμα, έχουν βρει διάφορες σχέσεις μεταξύ της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος και του καρκίνου. Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Έρευνας για τον Καρκίνο και το Παγκόσμιο ΙνστιτούτοΈρευνας για τον Καρκίνο έχουν δημοσιεύσει πολλές αναφορές τα τελευταία 10 χρόνια σχετικά με την επίδραση της διατροφής ή και της σωματικής δραστηριότητας στον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων τύπων καρκίνου. Η πιο πρόσφατη μελέτη τους κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση κόκκινου κρέατος και επεξεργασμένου κρέατος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου, όπως και η κατανάλωση 2 ή περισσότερων αλκοολούχων ποτών την ημέρα.
Μια άλλη μεγάλη μετανάλυση που δημοσιεύτηκε νωρίτερα αυτό το έτος διαπίστωσε ότι η τακτική χρήση ασπιρίνης μείωσε τον κίνδυνο για καρκίνους του πεπτικού συστήματος κατά 22% – 38% σε σύγκριση με τη μη χρήση.
Συμπέρασμα
Γνωρίζουμε ότι η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και κόκκινου κρέατος δεν είναι υγιής, οπότε το να βλέπουμε ότι μπορεί να υπάρχει αρνητική επίδραση στον καρκίνο του παχέος εντέρου είναι μια ακόμη ένδειξη ότι πρέπει να τα αποφεύγουμε. Αντίθετα, θα πρέπει να προτιμούμε μια διατροφή που περιλαμβάνει φρούτα, λαχανικά, φυτικές ίνες, σόγια (ίσως ως εναλλακτική λύση στην κατανάλωση κρέατος).
Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχουν κίνδυνοι που σχετίζονται με φάρμακα όπως τα ΜΣΑΦ και η ασπιρίνη, όπως αιμορραγία, πεπτικό έλκους και βλάβη στους νεφρούς. Οι κίνδυνοι είναι χαμηλοί αλλά πυπαρκτοί. Οι συστάσεις λοιπόν θα πρέπι να εξατομικεύονται, ανάλογα με τον κίνδυνο που έχει ο εκάστοτε ασθενής τόσο για τον καρκίνο του παχέος εντέρου όσο και για τις ανεπιθύμητες δράσεις των φαρμάκων.
