Μια μεγάλη, καλά σχεδιασμένη και καλά ελεγχόμενη μελέτη έδειξε ότι η κατάθλιψη είναι πράγματι ένας παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων, αλλά ο κίνδυνος είναι μικρότερος συγκριτικά προς τους κλασσικούς παράγοντες κινδύνου.
Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα αρκετών μελετών έχουν δείξει ότι η κατάθλιψη αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα, αλλά αυτές οι μελέτες ήταν μικρές, οι ορισμοί της κατάθλιψης και των καρδιαγγειακών νόσων ήταν ανακριβείς, και γενικά δεν ήταν πολύ καλά σχεδιασμένες.
Για μια πιο αξιόπιστη εξέταση της σχέσης αυτής, αναλύθηκαν πρόσφατα τα δεδομένα από δύο μεγάλες προοπτικές βάσεις δεδομενων, την ERFC (Emerging Risk Factors Collaboration) μια ομάδα 21 μελετών και την Biobank από το Ηνωμένο Βασίλειο. Κατά την έναρξη, ένα σύνολο από 560.000 συμμετεχόντων και πλέον είχαν ολοκληρώσει αξιόπιστες κλίμακες κατάθλιψης και δεν είχαν ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου. Κατά την παρακολούθηση (διάμεσοι, χρόνοι 10 και 8 ετών, αντίστοιχα), εμφανίστηκαν 16.870 καρδιαγγειακά επεισόδια (θανατηφόρα ή μη θανατηφόρα στεφανιαία νόσος και εγκεφαλικό επεισόδιο) και 42.176 θάνατοι.
Και στις δύο μελέτες, ο λόγος κινδύνου για στεφανιαία νόσο, εγκεφαλικό επεισόδιο και σύνθετο καρδιαγγειακών νοσημάτων για κάθε αύξηση σταθερής απόκλισης στις βαθμολογίες κατάθλιψης ήταν περίπου 1,1. Οι λόγοι κινδύνου παρέμειναν παρόμοιοι ανεξάρτητα από το δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), τη συστολική αρτηριακή πίεση, τη χοληστερόλη, τη χρήση αλκοόλ, την εκπαίδευση και τη CRP. Οι κίνδυνοι καρδιαγγειακής νόσου ήταν υψηλότεροι με την αυξημένη συστολική αρτηριακή πίεση (HR, 1.3), το δείκτη μάζας σώματος (HR, 1.2) και τη μη-HDL-χοληστερόλη (HR: ERFC, 1.2; UK Biobank, 1.3). Οι κίνδυνοι για θάνατο από καρδιαγγειακή νόσο, από καρκίνο και από μη καρκινικά μη καρδιαγγειακά αίτια ήταν παρόμοιοι (π.χ. HRs σε ERFC, 1.1, 1.1 και 1.2).
Τα συμπτώματα κατάθλιψης αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων, ανεξάρτητα από τη σοβαρότητα της κατάθλιψης και άλλους παράγοντες κινδύνου, αλλά αυτός ο κίνδυνος είναι μικρός και χαμηλότερος από τους παραδοσιακούς παράγοντες κινδύνου. Δεν είναι γνωστό εάν η θεραπεία κατάθλιψης θα μείωνε τον κίνδυνο, αλλά δεδομένου του υψηλού επιπολασμού των καταθλιπτικών συμπτωμάτων, η σωστή αντιμετώπισή τους ενδεχομένως θα αποφέρει ένα αρκετά μεγάλο όφελος στον γενικό πληθυσμό. Το δεύτερο μήνυμα από τη μελέτη είναι ότι, στα άτομα με κατάθλιψη θα πρέπει να γίνεται πιο προσεκτική αξιολόγηση του καρδιαγγειακού κινδύνου από τον θεράποντα ιατρό και πιο επιθετική αντιμετώπισή του.
Βιβλιογραφία
Harshfield EL et al. Association between depressive symptoms and incident cardiovascular diseases. JAMA 2020 Dec 15; 324:2396.
