Μια μετα-ανάλυση 453 μελετών αντιδιαβητικών φαρμάκων διαπίστωσε ότι υπάρχουν καρδιαγγειακά οφέλη με την προσθήκη στη μετφορμίνη συγκεκριμένων αγωνιστών GLP-1 και αναστολέων του μεταφορέα νατρίου-γλυκόζης-2 (αναστολέων SGLT-2). Ωστόσο, για ασθενείς με χαμηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο, καμία θεραπεία δεν διέφερε από το εικονικό φάρμακο όσον αφορά τις καρδιαγγειακές επιδράσεις.
Καθώς υπάρχουν λίγες μελέτες για τη θεραπεία του διαβήτη, πραγματοποιήθηκε μια δικτυακή μετα-ανάλυση για να συγκριθούν έμμεσα οι θεραπευτικές παρεμβάσεις. Συμπεριλήφθηκαν τα νεότερα GLP-1 ανάλογα και οι αναστολείς SGLT-2, δυο κατηγορίες φαρμάκων με σημαντικά οφέλη για τα άτομα με διαβήτη. Ως προσθήκη στη μετφορμίνη σε ασθενείς με υψηλό κίνδυνο καρδιαγγειακό κίνδυνο, οι αναστολείς SGLT-2 μείωσαν τη συνολική και την καρδιαγγειακή θνησιμότητα καθώς και τις νοσηλείες για καρδιακή ανεπάρκεια και απέτρεψαν την εξέλιξη της νεφρικής ανεπάρκειας. Στον ίδιο πληθυσμό, τα GLP-1 ανάλογα μείωσαν τη συνολική και την καρδιαγγειακή θνησιμότητα καθώς και τα εγκεφαλικά επεισόδια. Έτσι, συγκεκριμένα GLP-1 ανάλογα ή SGLT-2 αναστολείς θα πρέπει να αποτελούν μέρος της αντιδιαβητικής θεραπείας σε ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο ή με αυξημένο κίνδυνο, ανεξάρτητα από τα επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c).
Ωστόσο, οι δυο αυτές κατηγορίες φαρμάκων έχουν αυξημένο κόστος συγκριτικά προς τις υπόλοιπες. Τα GLP-1 ανάλογα μπορούν επίσης να προκαλέσουν ανεπιθύμητες ενέργειες από το γαστρεντερικό σύστημα και τα περισσότερα είναι ενέσιμα. Η μείωση των επιπέδων της γλυκόζης με τους αναστολείς SGLT-2 μετριάζεται όσο μειώνεται η νεφρική λειτουργία και επίσης υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για ευγλυκαιμική κετοξέωση και λοιμώξεις των γεννητικών οργάνων. Η χρησιμότητα πιο φτηνών φαρμάκων, όπως οι σουλφονυλουρίες και οι θειαζολιδινοδιόνες περιορίζεται από τον αυξημένο κίνδυνο για υπογλυκαιμία και καρδιακή ανεπάρκεια, αντίστοιχα, ενώ οι αναστολείς της διπεπτιδυλικής πεπτιδάσης-4 έχουν χαμηλό κίνδυνο για υπογλυκαιμία, αλλά μέτρια μείωση της HbA1c. Το πιο φτηνό αντιδιαβητικό, η μετφορμίνη, έχει καθιερωθεί από καιρό ως η πρώτη επιλογή για ασθενείς με εκτιμώμενο ρυθμό σπειραματικής διήθησης ≥30 mL / min / 1,73 m2 λόγω του ότι είναι φτηνό, έχει χαμηλό κίνδυνο για υπογλυκαιμία και πιθανά μειώνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά επεισόδια και θανάτους.
Αυτή η μετα-ανάλυση δικτύου παρέχει χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τη θεραπεία του διαβήτη, αλλά παραμένουν αρκετές απορίες. Επομένως, χρειαζόμαστε μελέτες σύγκρισης διαφορετικών κατηγοριών φαρμάκων με σκληρά καταληκτικά σημεία καθώς και σημαντικά για τον ασθενή αποτελέσματα, όπως η σεξουαλική δυσλειτουργία, οι ακρωτηριασμοί, η απώλεια όρασης και η ποιότητα ζωής. Καθώς οι αναστολείς SGLT-2 και τα GLP-1 ανάλογα έχουν διαφορετικό μηχανισμό μείωσης των καρδιαγγειακών νοσημάτων, θα ήταν ενδιαφέρον να γνωρίζουμε εάν έχουν συνεργικό αποτέλεσμα. Μέχρι να λάβουμε απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις, η ιδανική προσέγγιση είναι αυτή που εστιάζει στον ασθενή, λαμβάνοντας υπόψη τις συνυπάρχουσες καρδιαγγειακές καταστάσεις, τη νεφρική λειτουργία, τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας, το κόστος των φαρμάκων, την επίδραση στο σωματικό βάρος, τις παρενέργειες και προτιμήσεις του ασθενούς.
Βιβλιογραφία
Apostolos Tsapas, et al. Comparative Effectiveness of Glucose-Lowering Drugs for Type 2 Diabetes. A Systematic Review and Network Meta-analysis. Ann Intern Med. 2020;173:278-286.
