Σε ποιούς ασθενείς με COVID-19 θα πρέπει να χορηγούνται κορτικοστεροειδή;

Σε μια μετανάλυση, τα κορτικοστεροειδή μείωσαν τη θνησιμότητα σε ασθενείς με σοβαρή λοίμωξη αλλά αύξησαν τη θνησιμότητα σε εκείνους που δεν χρειάζονταν χορήγηση οξυγόνου.

Σε μια πρόσφατη μεγάλη ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη, φάνηκε ότι η δεξαμεθαζόνη μείωσε τη θνησιμότητα σε ασθενείς με COVID-19 που είχαν τεθεί σε μηχανικό αερισμό ή λάμβαναν θεραπεία με οξυγόνο. Μια συλλογή τυχαιοποιημένων μελετών έδειξε περαιτέρω ότι οι ασθενείς που δεν χρειάζονταν οξυγόνο είχαν χειρότερα αποτελέσματα όταν έλαβαν κορτικοστεροειδή. Στην τρέχουσα μετανάλυση, η οποία περιλαμβάνει πέντε τυχαιοποιημένες μελέτες και σχεδόν 7.700 ασθενείς, αξιολογήθηκε η επίδραση των συστηματικών κορτικοστεροειδών στην επιβίωση σε ασθενείς με λοίμωξη SARS-CoV-2 που χρειάστηκαν διάφορα επίπεδα αναπνευστικής υποστήριξης.

Η θνησιμότητα ήταν σημαντικά χαμηλότερη μεταξύ των ασθενών που έλαβαν κορτικοστεροειδή από ό, τι μεταξύ των ασθενών που δεν έλαβαν (25,6% έναντι 27,5% · αριθμός που απαιτείται για τη θεραπεία [NNT], 53). Αυτή η διαφορά ήταν ιδιαίτερα έντονη σε ασθενείς που χρειάστηκαν μηχανικό αερισμό (42,3% έναντι 47,6%, NNT, 19). Τα κορτικοστεροειδή μείωσαν σημαντικά την ανάγκη για μηχανικό αερισμό (5,4% έναντι 6,8%, NNT, 71). Ωστόσο, μεταξύ των ασθενών που δεν χρειάζονταν θεραπεία με οξυγόνο, τα κορτικοστεροειδή συσχετίστηκαν με σημαντικά υψηλότερη θνησιμότητα (16,9% έναντι 13,5% · αριθμός που απαιτείται για βλάβη, 29).

Αυτή η ανάλυση επιβεβαιώνει περαιτέρω τις κατευθυντήριες οδηγίες:

Ασθενείς με σοβαρές λοιμώξεις COVID-19 που είναι διασωληνωμένοι ή χρειάζονται θεραπεία με οξυγόνο θα πρέπει να λάβουν άμεση θεραπεία με κορτικοστεροειδή. Εκείνοι με λιγότερο σοβαρές λοιμώξεις που δεν χρειάζονται θεραπεία με οξυγόνο δεν πρέπει να λαμβάνουν θεραπεία με κορτικοστεροειδή, είτε αντιμετωπίζονται στο νοσοκομείο είτε στο σπίτι. 

Βιβλιογραφία

Pasin L et al. Corticosteroids for patients with coronavirus disease 2019 (COVID-19) with different disease severity: A meta-analysis of randomized clinical trials. J Cardiothorac Vasc Anesth 2021 Feb; 35:578.

Dequin P-F et al. Effect of hydrocortisone on 21-day mortality or respiratory support among critically ill patients with COVID-19: A randomized clinical trial. JAMA 2020 Sep 2; [e-pub].

Tomazini BM et al. Effect of dexamethasone on days alive and ventilator-free in patients with moderate or severe acute respiratory distress syndrome and COVID-19: The CoDEX randomized clinical trial. JAMA 2020 Sep 2; [e-pub].

The Writing Committee for the REMAP-CAP Investigators. Effect of hydrocortisone on mortality and organ support in patients with severe COVID-19: The REMAP-CAP COVID-19 corticosteroid domain randomized clinical trial. JAMA 2020 Sep 2; [e-pub].

The WHO Rapid Evidence Appraisal for COVID-19 Therapies (REACT) Working Group. Association between administration of systemic corticosteroids and mortality among critically ill patients with COVID-19: A meta-analysis. JAMA 2020 Sep 2; [e-pub]

Rochwerg B et al. A living WHO guideline on drugs for covid-19. BMJ 2020 Sep 4; 370:m3379.

COVID-19 Treatment Guidelines Panel. Coronavirus disease 2019 (COVID-19) treatment guidelines. National Institutes of Health; 2020 Dec 3.

Bhimraj A et al. Infectious Diseases Society of America guidelines on the treatment and management of patients with COVID-19 Infectious Diseases Society of America; 2020 Dec 2.

About Ηρακλής Αβραμόπουλος 1394 Articles
Παθολόγος Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής Νοσοκομείο Υγεία ΙΑΤΡΕΙΟ Νεαπόλεως 9 15123 Μαρούσι 2106867060 2106838742 6944881577 avramopoulos(at)medweb(dot)gr