Οι ηλικιωμένοι άνδρες με υψηλότερη συστολική αρτηριακή πίεση τη νύχτα από ό, τι κατά τη διάρκεια της ημέρας (reverse dippers) έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας, καθώς και νόσου του Αλτσχάιμερ ειδικότερα, σύμφωνα με μια πρόσφατη σουηδική μελέτη.
Οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα σχετικά με περίπου 1.000 ηλικιωμένους άνδρες στη Σουηδία που παρακολουθήθηκαν για έως και 24 χρόνια ξεκινώντας όταν ήταν εβδομηντάρηδες. Οι συμμετέχοντες δεν είχαν άνοια, εγκεφαλικό επεισόδιο ή γνωστική διαταραχή κατά την έναρξη και όλοι υποβλήθηκαν σε 24ωρη καταγραφή της αρτηριακής πίεσης στην αρχή της μελέτης.
Κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης, συνολικά 286 άνδρες ταυτοποιήθηκαν με άνοια βάσει μιας εξέτασης ιατρικών αρχείων και επιβεβαίωσης από τουλάχιστον δύο γηριάτρους.
Η αντίστροφη συστολική εμβάπτιση συσχετίστηκε με σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο οποιασδήποτε μορφής άνοιας (προσαρμοσμένη αναλογία κινδύνου 1,64) και ειδικότερα τη νόσο του Αλτσχάιμερ (aHR 1,67). Ενώ η αντίστροφη εμβάπτιση φαίνεται επίσης να συνδέεται με την αγγειακή άνοια (aHR 1,29), αυτή η διαφορά δεν ήταν στατιστικά σημαντική.
Η αύξηση της νυχτερινής αρτηριακής πίεσης (reverse dipping) μπορεί να είναι ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα μη ανιχνευμένων διαταραχών του ύπνου, όπως η υπνική άπνοια.
Τα άτομα με άπνοια ύπνου που δεν έχουν αρχίσει θεραπεία υποφέρουν από υποξία και επαναλαμβανόμενες αφυπνίσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου τους, και οι δύο καταστάσεις αυτές είναι γνωστό ότι σχετίζονται με την ανάπτυξη άνοιας.
Για παράδειγμα, η αφύπνιση διαταράσσει την κανονική λειτουργία του γλυμφικού συστήματος – ένα δίκτυο που μεταφέρει μεταβολικά απόβλητα από τον εγκέφαλο. Η συσσώρευση μεταβολικών αποβλήτων όπως το αμυλοειδές βήτα στον εγκέφαλο είναι αυτό που θεωρείται ως η έναρξη της νόσου του Alzheimer.
Τόσο η μειωμένη (non dipping) όσο και η αντίστροφη (reverse dipping) πτώση της νυχτερινής αρτηριακής πίεσης είναι πιο συχνή σε ορισμένους πληθυσμούς ασθενών που διατρέχουν ήδη αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας, συμπεριλαμβανομένων των καπνιστών καθώς και εκείνων με υπέρταση και διαβήτη. Αυτό καθιστά πιθανό ότι η αντίστροφη πτώση μπορεί να μην έχει αιτιώδη συνάφεια με την άνοια, αν και η προσαρμοσμένη ανάλυση αντιπροσώπευε ανεξάρτητους παράγοντες κινδύνου άνοιας.
Οι περιορισμοί της μελέτης περιλαμβάνουν την έλλειψη δεδομένων σχετικά με τον τύπο των αντιυπερτασικών φαρμάκων που χρησιμοποιήθηκαν από ορισμένους συμμετέχοντες, καθώς και την έλλειψη δεδομένων σε ατομικό επίπεδο σχετικά με τους κύκλους ύπνου και αφύπνισης.
Οι γιατροί θα πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στις διαταραχές του ύπνου που σχετίζονται με την νυχτερινή πτώση και αύξηση της αρτηριακής πίεσης και τον κίνδυνο άνοιας.
Οι αναφορές από το σύντροφο για έντονο ροχαλητό, πνιγμό, μη φυσιολογικές κινήσεις, κ.λπ. κατά τον ύπνο μπορεί να υποκινήσουν μια μελέτη ύπνου που μπορεί να αποκαλύψει δυνητικά αντιμετωπίσιμες διαταραχές του ύπνου και αυτό να βοηθήσει στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου.
Βιβλιογραφία
Xiao Tan, et al. Reverse Dipping of Systolic Blood Pressure Is Associated With Increased Dementia Risk in Older Men. Hypertension. Originally published8 Feb 2021
