Όταν οι ασθενείς με λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού ζητούν θεραπεία με αντιβιοτικά, μια στρατηγική καθυστέρησης της συνταγογράφησης για μερικές ημέρες μπορεί να περιορίσει τόσο την περιττή χρήση αντιβιοτικών όσο και τη δυσαρέσκεια των ασθενών.
Συνδυάστηκαν μεμονωμένα δεδομένα από 13 μελέτες (9 τυχαιοποιημένες, 4 παρατήρησης) σε μία ανάλυση. Οι ασθενείς ήταν παιδιά και ενήλικες. Οι παθήσεις περιλάμβαναν πονόλαιμο, οξεία μέση ωτίτιδα, λοιμώξεις του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού συστήματος και κρυολογήματα. Υπήρχαν 4 στρατηγικές: καθυστέρηση της παροχής συνταγής, συνταγογράφηση αντιβιοτικού για μεταγενέστερη εκτέλεση, συνταγογράφηση αντιβιοτικού με οδηγίες για καθυστέρηση της λήψης του φαρμάκου και τέλος, οδηγία για επιστροφή εάν τα συμπτώματα επιμένουν ή επανεμφανιστούν.
Σε περισσότερους από 55.000 ασθενών (οι μισοί από τους οποίους προήλθαν από μια μεγάλη βρετανική μελέτη παρατήρησης), οι βαθμολογίες των συμπτωμάτων στις 2 έως 4 ημέρες μετά την παρουσίαση ήταν παρόμοιες και στις τρεις ομάδες: ασθενείς που έλαβαν καθυστερημένα αντιβιοτικά, εκείνοι που έλαβαν άμεσα αντιβιοτικά και εκείνοι που δεν έλαβαν αντιβιοτικά. Η διάρκεια των συμπτωμάτων ήταν ελάχιστα μεγαλύτερη με καθυστερημένα αντιβιοτικά σε σύγκριση με τα άμεσα αντιβιοτικά (11,4 έναντι 10,9 ημερών). Τα ποσοστά νοσηλείας ή θανάτου ήταν παρόμοια. Τα ποσοστά αυτών των επιπλοκών ήταν επίσης παρόμοια στην ομάδα με καθυστερημένα αντιβιοτικά και στην ομάδα χωρίς αντιβιοτικά. Τα αποτελέσματα ικανοποίησης (διαθέσιμα για μια μικρή υποομάδα ασθενών) δεν έδειξαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των ομάδων.
Οι μεγάλοι αριθμοί εδώ παρέχουν κάποια διαβεβαίωση ότι η καθυστέρηση χορήγησης των αντιβιοτικών για λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού δεν είναι πιθανό να προκαλέσει κάποια βλάβη – πιθανώς επειδή, στις περισσότερες περιπτώσεις το αίτιο είναι οι ιοί ακόμη και όταν τα συμπτώματα επιμένουν. Είναι γνωστό ότι τα αντιβιοτικά δεν πρέπει να χορηγούνται καθόλου στις ιογενείς λοιμώξεις διότι δεν έχουν καμία επίδραση. Φαίνεται ότι μια στρατηγική καθυστέρησης των αντιβιοτικών περιορίζει τουλάχιστον την ποσότητα που παρέχεται και, για ορισμένους ανήσυχους ασθενείς, αυτός μπορεί να είναι ο καλύτερος εφικτός συμβιβασμός.
Βιβλιογραφία
Stuart B et al. Delayed antibiotic prescribing for respiratory tract infections: Individual patient data meta-analysis. BMJ 2021 Apr 28; 373:n808.
