Στο site του CDC, υπάρχει αυτή η δήλωση σχετικά με τα εμβόλια COVID-19:
Το καλύτερο εμβόλιο COVID-19 είναι το πρώτο που θα είναι διαθέσιμο σε εσάς. Μην χάνετε χρόνο περιμένοντας για ένα συγκεκριμένο εμβόλιο.
Σίγουρα αυτό ήταν αναμφισβήτητα σωστό στα τέλη του 2020 και στις αρχές του 2021, όταν η ζήτηση για τα εμβόλια ξεπερνούσε την προσφορά, και αντιμετωπίζαμε ρεκόρ ημερήσιων αριθμών κρουσμάτων ενώ υπήρχε και η ανησυχία για τις πιο μεταδοτικές παραλλαγές, όπως το Β.1.1.7.
Σήμερα όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει. Υπάρχουν διαθέσιμα πολλά εμβόλια και οι υποψήφιοι για εμβολιασμό έχουν το δικαίωμα της επιλογής. Περισσότερος από το μισό πληθυσμό έχει λάβει τουλάχιστον μια δόση. Τα κρούσματα, οι νοσηλείες και οι θάνατοι συνεχίζουν να μειώνονται.
Επιπλέον, έχουμε μια πολύ μεγάλη βάση δεδομένων σχετικά με την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια κάθε εμβολίου, ιδίως με τα εμβόλια mRNA που κατασκευάζονται από την Pfizer και τη Moderna, καθώς και συνεχώς νέα δεδομένα για το εμβόλιο J&J.
Ας ρίξουμε μια ματιά σ’ αυτά τα 3 εμβόλια που έχουμε στη διάθεσή μας αυτήν τη στιγμή:
Αποτελεσματικότητα. Η πραγματικότητα είναι ότι δεν υπάρχουν απευθείας συγκρίσεις. Οι διαφορές στα αποτελέσματα μεταξύ των μελετών Pfizer και Moderna φάσης 3 έναντι εκείνων από τη μελέτη J&J μπορεί να οφείλονται στις διαφορετικές συνθήκες: διαφορετικές εποχές, διαφορετικές παραλλαγές του ιού, διαφορετικές γεωγραφικές τοποθεσίες, διαφορετικά πρωτόκολλα.
Όμως, η διαφορά μεταξύ της αποτελεσματικότητας 95% και 60-70% στην πρόληψη της συμπτωματικής νόσου είναι αρκετά μεγάλη. Επιπλέον, τώρα έχουμε πολλές πληθυσμιακές μελέτες των εμβολίων mRNA που δείχνουν 90% ή υψηλότερη αποτελεσματικότητα στην κλινική πράξη. Οι μελέτες αποτελεσματικότητας για το εμβόλιο J&J μόλις έχουν αρχίσει να εμφανίζονται και τα δεδομένα μοιάζουν αρκετά με τα αποτελέσματα των κλινικών μελετών: με άλλα λόγια, είναι περίπου 70% αποτελεσματικό.
Ασφάλεια. Τα δεδομένα σχετικά με το σπάνιο – αλλά σοβαρό – σύνδρομο θρόμβωσης με θρομβοπενία (TTS) που συνδέεται με το εμβόλιο J&J ανανεώθηκαν στην τελευταία συνάντηση του ACIP στις 12 Μαΐου. Έχουν υπάρξει 28 περιπτώσεις μετά από σχεδόν 9 εκατομμύρια εμβολιασμούς. Η μέση ηλικία ήταν 40 έτη (εύρος 18-59), με 22 γυναίκες και 6 άνδρες, με τον υψηλότερο κίνδυνο στις γυναίκες ηλικίας 30-39 ετών (περίπου 1 περίπτωση για κάθε 80.000 δόσεις).
Με τα mRNA εμβόλια, από την άλλη, δεν έχουν υπάρξει επιβεβαιωμένα κρούσματα TTS σε περισσότερες από 245 εκατομμύρια δόσεις που έχουν χορηγηθεί. Αυτά τα δεδομένα είναι εξαιρετικά καθησυχαστικά. Οι υποκειμενικές παρενέργειες είναι πιο συχνές με τα εμβόλια mRNA παρά με το εμβόλιο J&J και το CDC παρακολουθεί τώρα κάποιες αναφορές μυοκαρδίτιδας μεταξύ νεότερων ατόμων που έχουν λάβει αυτά τα εμβόλια αν και η αιτιολογική συσχέτιση δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί. Όμως, πολλές από αυτές τις περιπτώσεις μυοκαρδίτιδας ήταν ήπιες. Από την άλλη πλευρά, ορισμένες από τις περιπτώσεις TTS έχουν οδηγήσει σε μόνιμη αναπηρία και ακόμη και θάνατο.
Αναμνηστική δόση. Είναι η ερώτηση που όλοι έχουμε στο μυαλό μας: πότε και εάν θα χρειαστεί νέα αναμνηστική δόση; Η απάντηση είναι άγνωστη. Θα μπορούσε να ειναι αναπόφευκτο, καθώς οι τίτλοι των αντισωμάτων μειώνονται ή ποτέ, καθώς η κυτταρική ανοσία παραμένει για πάντα.
Αλλά, εάν οι τίτλοι αντισωμάτων είναι ο δείκτης για το πότε θα χρειαστούμε αναμνηστική δόση, μια μελέτη μοντελοποίησης δείχνει μια συσχέτιση μεταξύ των τίτλων αντισωμάτων και της προστασίας, υπονοώντας ότι θα τη χρειαστούμε νωρίτερα με το εμβόλιο J&J από ότι με τα εμβόλια mRNA. Αυτό ασφαλώς είναι και το αναμενόμενο από ένα εμβόλιο που είναι μονοδοσικό.
Ευκολία. Εδώ το εμβόλιο J&J θα πρέπει να είναι ο ξεκάθαρος νικητής, μια και απαιτεί μια μόνο δόση, ενώ έχει επίσης και εύκολη μεταφορά και αποθήκευση. Όταν ακούσαμε για πρώτη φορά αυτό το πλεονέκτημα, πολλοί από εμάς υποθέσαμε ότι αυτό θα σήμαινε πολύ μεγαλύτερη προσφορά και διαθεσιμότητα του εμβολίου J&J. Ωστόσο, αυτό δεν έχει συμεβεί προς το παρόν. Η παρασκευή των εμβολίων mRNA έχει σαφώς επιταχυνθεί και διατίθενται ευρέως σε πολλές διαφορετικές περιοχές.
Φαίνεται ότι πολλοί σήμερα συμφωνούν ότι τα εμβόλια mRNA είναι τα πλέον προτιμώμενα. Τα μέχρι τώρα δεδομένα δείχνουν καλύτερα ποσοστά αποτελεσματικότητας και ασφάλειας.
Στα σχόλια αυτής της δημοσκόπησης, ορισμένοι ανέφεραν την αντίθεση μεταξύ του πού βρισκόμαστε σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες και της κατάστασης παγκοσμίως – η οποία παραμένει τρομερή και εξακολουθεί να δικαιολογεί τη στρατηγική «του πρώτου διαθέσιμου εμβολίου». Δεν μπορώ να τονίσω αυτό το σημείο αρκετά.
Ασφαλώς και υπάρχουν μεμονωμένες περιπτώσεις που θα επιλέξουν διαφορετικά: κάποιος μπορεί να χρειαστεί να εμβολιαστεί νωρίτερα για να προστατευτεί ή μπορεί να μην έχει το χρόνο να επιστρέψει για μια δεύτερη δόση. Αυτοί οι λόγοι θα μπορούσαν να είναι αρκετοί για να δικαιολογήσουν την προώθηση του εμβολίου J&J κατά προτίμηση ή την επιλογή του πρώτου διαθέσιμου.
Ωστόσο, αν κάποιος με ρωτήσει ποιο είναι το εμβόλιο COVID-19 που θα συνιστούσα, με βάση αυτό που γνωρίζουμε τώρα, η απάντησή μου δεν θα ήταν «ποιο προτιμάτε» ή «όποιο από τα δύο σας προσφέρεται πρώτα» – ειδικά εάν ήταν 35 – χρονη γυναίκα.
Θα ήταν ένα εμβόλιο mRNA.
Πηγή
Paul E. Sax, et al. NEJM Journal Watch Infectious Diseases. June 1st, 2021.
