Η κατανάλωση φλαβονοειδών, τα οποία βρίσκονται σε πολλά φυτά, μπορεί να επηρεάσει τις γνωστικές λειτουργίες.
Ο όρος φλαβονοειδή χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα ευρύ σύνολο φυσικών προϊόντων που σχηματίζουν έναν ανθρακικό σκελετό με 15 ατόμα άνθρακα διατεταγμένα σε δύο αρωματικούς δακτυλίους που ενώνονται με μία γέφυρα τριών ανθράκων (C6-C3-C6). Τα φλαβονοειδή διακρίνονται σε επιμέρους ομάδες όπως τις ανθοκυανίνες, φλαβόνες, φλαβονόνες, διϋδροφλαβονόλες, χαλκόνες, φλαβονόλες, φλαβάνες, προανθοκυανιδίνες και τα ισοφλαβονοειδή, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα:
Φλαβονόλες: κρεμμύδι, μπρόκολο, μήλο, κεράσι, μούρα, τσάι, κόκκινο κρασί
Φλαβόνες: θυμάρι, μαϊντανός
Φλαβανόνες: εσπεριδοειδή
Κατεχίνες: μήλο, τσάι
Ανθοκυανιδίνες: κεράσι, σταφύλι
Ισοφλαβόνες: σόγια, όσπρια
Για να εκτιμηθεί εάν τα φλαβονοειδή της διατροφής σχετίζονται με την υποκειμενική έκπτωση των νοητικών λειτουργιών (SCD), οι ερευνητές ανέλυσαν αναδρομικά δεδομένα από 49.493 γυναίκες από τη Μελέτη Υγείας Νοσηλευτών (NHS) και από 27.842 άνδρες από τη Μελέτη Παρακολούθησης Επαγγελματιών Υγείας (HPFS). Τα φλαβονοειδή περιλάμβαναν φλαβονόλες, φλαβόνες, φλαβανόνες, φλαβαν-3-όλες, ανθοκυανίνες, πολυμερή φλαβονοειδή και προανθοκυανιδίνες. Η μακροπρόθεσμη μέση πρόσληψη φλαβονοειδών προσδιορίστηκε από ερωτηματολόγια τροφίμων που άρχισαν μεταξύ 1984 και 1986, επαναλαμβανόμενα κάθε τέσσερα χρόνια. Η υποκειμενική έκπτωση της νοητικής λειτουργίας αξιολογήθηκε επίσης με απαντήσεις σε ερωτηματαολόγια που ελήφθησαν μεταξύ 2008 και 2014.
Η μέση ηλικία κατά την έναρξη της μελέτης ήταν 48 έτη στο NHS και 51 στο HPFS. Η μέση ηλικία στην πρώτη αξιολόγηση του SCD ήταν 76 στο NHS και 73 στο HPFS. Και στις δύο μελέτες, τα συνολικά φλαβονοειδή και όλες οι κατηγορίες φλαβονοειδών συσχετίστηκαν αντίστροφα με το SCD μετά από προσαρμογή για την ηλικία, τη συνολική πρόσληψη ενέργειας και τους κύριους μη διατροφικούς παράγοντες. Μετά την προσαρμογή για πρόσθετους διατροφικούς παράγοντες, αυτές οι συσχετίσεις παρέμειναν σημαντικές στο NHS αλλά παρατηρήθηκαν μόνο με ολικά φλαβονοειδή, φλαβόνες και φλαβανόνες στο HPFS. Σε σύγκριση των υψηλότερων και χαμηλότερων πεμπτημορίων πρόσληψης, οι ισχυρότερες συσχετίσεις φάνηκαν με φλαβόνες και φλαβανόνες. Οι φλαβανόνες ήταν ένας ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας SCD και οι φλαβόνες είχαν την πιο απότομη σχέση δόσης-απόκρισης και στις δύο μελέτες. Τα βατόμουρα, οι φράουλες, τα μήλα, ο χυμός πορτοκαλιού, ο χυμός γκρέιπφρουτ, οι μπανάνες, τα κρεμμύδια, το τσάι, τα ροδάκινα, το κουνουπίδι, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το μαρούλι και οι πατάτες ανεξάρτητα συνδέθηκαν με την κατάσταση SCD.
Η προτίμηση φυτικών τροφών με φλαβονοειδή μπορεί να συμβάλει στην υγεία του εγκεφάλου και θα πρέπει να ενθαρρύνεται. Μελλοντικές μελέτες που θα περιλαμβάνουν επίσημους νευροψυχολογικούς ελέγχους και γνωστικούς βιοδείκτες μπορεί να δώσουν περισσότερες πληροφορίες για τη δύναμη αυτής της συσχέτισης.
Βιβλιογραφία
Yeh T-S et al. Long-term dietary flavonoid intake and subjective cognitive decline in US men and women. Neurology 2021 Jul 28.
