Σε μια μεγάλη μελέτη στην Κίνα, η χρήση υποκατάστατου αλατιού με 30% χλωριούχο κάλιο φάνηκε να μειώνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιαγγειακών συμβαμάτων.
Η μείωση του νατρίου τηε διατροφής, σε συνδυασμό με την αύξηση του καλίου, μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση (ΑΠ) σε ορισμένα «ευαίσθητα στο αλάτι» άτομα. Για να εξετάσουν την επίδραση αυτού του συνδυασμού στα καρδιαγγειακά επεισόδια, οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια ανοιχτή, τυχαία ομαδοποιημένη μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 21.000 άτομα (μέση ηλικία 65 έτη) με ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου ή αρρύθμιστης υπέρτασης σε 600 αγροτικές κινεζικές κοινότητες. Σε 300 κοινότητες, δόθηκε στους συμμετέχοντες ένα υποκατάστατο άλατος (70% χλωριούχο νάτριο, 30% χλωριούχο κάλιο) για να αντικαταστήσει το κανονικό αλάτι. Στις άλλες 300 κοινότητες, οι συμμετέχοντες συνέχισαν να χρησιμοποιούν κανονικό αλάτι.
Κατά τη διάρκεια 5 ετών παρακολούθησης, η μέση συστολική ΑΠ ήταν 3,3 mm Hg χαμηλότερη στην ομάδα υποκατάστατου αλατιού από ό, τι στην ομάδα ελέγχου. Η υποκατάσταση αλατιού μείωσε το νάτριο των ούρων 24ώρου κατά περίπου 10% και αύξησε το κάλιο των ούρων κατά περίπου 50%. Τα περιστατικά εγκεφαλικού επεισοδίου (το κύριο αποτέλεσμα), τα σημαντικά καρδιαγγειακά επεισόδια και ο θάνατος από όλες τις αιτίες ήταν σημαντικά χαμηλότερα στην ομάδα υποκατάστατου αλατιού από ό, τι στην ομάδα ελέγχου. Για κάθε ένα από αυτά τα τελικά σημεία, η απόλυτη πενταετής διαφορά ήταν περίπου 2 έως 3 λιγότερα επεισόδια ανά 100 συμμετέχοντες. Το κάλιο του ορού και η νεφρική λειτουργία δεν παρακολουθήθηκαν, επομένως η επίπτωση σοβαρής υπερκαλιαιμίας ήταν άγνωστη.
Αυτή η μελέτη έχει σημαντικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, ιδιαίτερα για πληθυσμούς στους οποίους η οικιακή χρήση αλατιού (και όχι αλατιού σε έτοιμα τρόφιμα εκτός σπιτιού) είναι η κύρια πηγή του νατρίου της διατροφής. Τα ευρήματα θα μπορούσαν επίσης λογικά να μας ωθήσουν να προτείνουμε συχνότερα υποκατάστατα αλατιού που περιέχουν κάλιο στους ασθενείς μας με υπέρταση και φυσιολογική νεφρική λειτουργία. Ωστόσο, ο βαθμός στον οποίο αυτή η παρέμβαση θα βελτίωνε τα κλινικά αποτελέσματα στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες είναι ασαφής.
Πρέπει όμως να τονισθεί ότι χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στα άτομα που έχουν νεφρική νόσο, υπερκαλιαιμία ή παίρνουν καλιοσυντηρητικά φάρμακα, διότι τα υποκατάστατα αλατιού μπορεί να προκαλέσουν υπερκαλιαιμία με συνέπεια αρρυθμίες και αιφνίδιο θάνατο.
Βιβλιογραφία
Neal B et al. Effect of salt substitution on cardiovascular events and death. N Engl J Med 2021 Aug 29.
Ingelfinger JR. Can salt substitution save at-risk persons from stroke? N Engl J Med 2021 Aug 29.
