Τα οφέλη φαίνεται να αντισταθμίζουν τη μικρή πιθανότητα εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών.
Οι πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες συνέστησαν τη διευρυσμένη χρήση στατινών για την πρωτογενή πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων (CV) με βάση τον εκτιμώμενο κίνδυνο. Παρόλα αυτά η χρήση των στατινών για των πρωτογενή πρόληψη συχνά περιορίζεται από ανησυχίες για πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες. Οι περισσότερες συστηματικές ανασκοπήσεις επικεντρώθηκαν σε μελέτες δευτερογενούς πρόληψης.
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια μετανάλυση 62 τυχαιοποιημένων μελετών στις οποίες οι στατίνες συγκρίθηκαν με συγκριτικά φάρμακα ή με άλλους τύπους ή άλλες δόσεις στατινών σε 120.000 ασθενείς χωρίς γνωστή CV νόσο. Κατά τη διάρκεια μέσης παρακολούθησης 3,9 ετών, οι στατίνες συσχετίστηκαν με μικρές αλλά σημαντικές αυξήσεις στα αυτοαναφερόμενα συμπτώματα από τους μυς (απόλυτη διαφορά κινδύνου, 15 ανά 10.000 ασθενείς), τριπλάσια αύξηση των ηπατικών ενζύμων (απόλυτη διαφορά κινδύνου, 8 ανά 10.000 ασθενείς) , οποιαδήποτε μείωση της νεφρικής λειτουργίας (απόλυτη διαφορά κινδύνου, 12 ανά 10.000 ασθενείς) και οφθαλμικές διαταραχές (απόλυτη διαφορά κινδύνου, 14 ανά 10.000 ασθενείς). Η χρήση στατίνης δεν συσχετίστηκε με κλινικά επιβεβαιωμένες μυϊκές διαταραχές ή διαβήτη. Οι διαφορές μεταξύ των στατινών γενικά δεν ήταν σημαντικές και δεν διαπιστώθηκε σαφής σχέση δόσης-απόκρισης για οποιαδήποτε ανεπιθύμητη ενέργεια.
Αντίθετα, οι στατίνες συσχετίστηκαν με λιγότερα εμφράγματα του μυοκαρδίου, εγκεφαλικά επεισόδια και θανάτους από καρδιαγγειακά νοσήματα (απόλυτες διαφορές κινδύνου: 19, 9 και 8 ανά 10.000 ασθενείς, αντίστοιχα).
Αυτή η ανάλυση ενισχύει τα μέχρι τώρα δεδομένα ότι τα οφέλη των στατινών υπερτερούν των δυνητικών δυσμενών επιπτώσεων σε ασθενείς που διατρέχουν σημαντικό κίνδυνο ανάπτυξης καρδιαγγειακής νόσου. Ίσως τα ευρήματα να παρακινήσουν περαιτέρω τους κλινικούς γιατρούς να καθησυχάσουν τους διστακτικούς ασθενείς ότι οι στατίνες αξίζουν τουλάχιστον μια δοκιμή. Σημειώστε ότι οι στατίνες έχουν συσχετιστεί με έναν μικρό αυξημένο κίνδυνο για διαβήτη σε δοκιμές δευτερογενούς πρόληψης, αλλά όχι στην πρωτογενή πρόληψη, ίσως λόγω διαφορών στα χαρακτηριστικά των ασθενών ή στην ένταση της θεραπείας.
Βιβλιογραφία
Cai T et al. Associations between statins and adverse events in primary prevention of cardiovascular disease: Systematic review with pairwise, network, and dose-response meta-analyses. BMJ 2021 Jul 14; 374:n1537.
