Σε τρεις τυχαιοποιημένες μελέτες, η αζιθρομυκίνη δεν βελτίωσε τα συμπτώματα ούτε εμπόδισε την εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Επειδή η αζιθρομυκίνη έχει αντιιικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες (εκτός από την καθιερωμένη αντιβακτηριακή της δράση), ορισμένοι κλινικοί γιατροί υποστήριξαν τη χρήση της για την COVID-19 στις αρχές της πανδημίας. Από τότε, αρκετές τυχαιοποιημένες μελέτες δεν έδειξαν κανένα κλινικό όφελος, αλλά ορισμένοι κλινικοί γιατροί εξακολουθούν να τη συνταγογραφούν.
Για εξωτερικούς ασθενείς, η πιο πρόσφατα δημοσιευμένη τυχαιοποιημένη μελέτη (ATOMIC2) περιελάμβανε 295 ενήλικες εξωτερικούς ασθενείς στο Ηνωμένο Βασίλειο (μέση ηλικία 46 ετών) με ισχυρά ύποπτη ή τεκμηριωμένη COVID-19. Οι ασθενείς έλαβαν είτε αζιθρομυκίνη (500 mg ημερησίως για 14 ημέρες) είτε την τυπική περίθαλψη. Το κύριο αποτέλεσμα – νοσηλεία ή θάνατος στις 28 ημέρες – ήταν παρόμοιο και στις δύο ομάδες (10,3% έναντι 11,6% · P = 0,8). Ένα άτομο από κάθε ομάδα πέθανε. Στην υποομάδα ασθενών που είχαν θετικές εξετάσεις PCR για τον SARS-CoV-2 (περίπου το ήμισυ του πληθυσμού της μελέτης), το κύριο αποτέλεσμα εμφανίστηκε με την ίδια συχνότητα στην αζιθρομυκίνη και τις τυπικές ομάδες φροντίδας (14,7%).
Δύο άλλες τυχαιοποιημένες μελέτες που περιελάμβαναν αζιθρομυκίνη για εξωτερικούς ασθενείς δημοσιεύθηκαν πρόσφατα:
Σε μια μελέτη των ΗΠΑ (ACTION), 263 ενήλικες (διάμεση ηλικία 43 έτη) που είχαν βρεθεί θετικοί στον SARS-CoV-2 έλαβαν μία εφάπαξ δόση αζιθρομυκίνης 1200 mg ή εικονικό φάρμακο. Το κύριο αποτέλεσμα – η συνολική λύση των συμπτωμάτων έως την 14η ημέρα μετά την εγγραφή – συνέβη σε ίδιες αναλογίες στις δύο ομάδες (50%) και δεν παρατηρήθηκαν διαφορές στη συχνότητα νοσηλείας ή θανάτου.
Σε μια άλλη μελέτη στο Ηνωμένο Βασίλειο (PRINCIPLE), περίπου 1.300 ασθενείς με έντονη υποψία ή τεκμηριωμένη COVID-19 έλαβαν αζιθρομυκίνη (500 mg ημερησίως για 3 ημέρες) ή τη συνήθη περίθαλψη. Οι ασθενείς σε αυτή τη μελέτη ήταν μεγαλύτεροι από εκείνους στις μελέτες που συζητήθηκαν παραπάνω (μέση ηλικία 61 έτη) και οι περισσότεροι είχαν συννοσηρότητες. Όλα τα αποτελέσματα (συμπεριλαμβανομένης της λύσης των συμπτωμάτων, της νοσηλείας και του θανάτου) συνέβησαν με παρόμοια συχνότητα στις δύο ομάδες.
Κάθε μία από αυτές τις μελέτες έχει ορισμένους περιορισμούς, αλλά όλες μαζί, δημιουργούν μια πειστική διατύπωση: η αζιθρομυκίνη δεν έχει ουσιαστική επίδραση στην κλινική πορεία των εξωτερικών ασθενών με COVID-19.
Βιβλιογραφία
Hinks TSC et al. Azithromycin versus standard care in patients with mild-to-moderate COVID-19 (ATOMIC2): An open-label, randomised trial. Lancet Respir Med 2021 Oct; 9:1130.
Oldenburg CE et al. Effect of oral azithromycin vs placebo on COVID-19 symptoms in outpatients with SARS-CoV-2 infection: A randomized clinical trial. JAMA 2021 Aug 10; 326:490.
PRINCIPLE Trial Collaborative Group. Azithromycin for community treatment of suspected COVID-19 in people at increased risk of an adverse clinical course in the UK (PRINCIPLE): A randomised, controlled, open-label, adaptive platform trial. Lancet 2021 Mar 20; 397:1063.
