Μικρές μελέτες έχουν δείξει συσχέτιση μεταξύ της ισχαιμίας του μυοκαρδίου που προκαλείται από ψυχικό στρες και του αυξημένου κινδύνου για καρδιαγγειακά συμβάντα. Για να αξιολογήσουν αυτή τη συσχέτιση, οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια συγκεντρωτική ανάλυση δύο προοπτικών μελετών ασθενών με σταθερή στεφανιαία νόσο (CHD) που υποβλήθηκαν τόσο σε τεστ ψυχικού στρες (χρησιμοποιώντας μια τυποποιημένη υποχρέωση δημόσιας ομιλίας) όσο και σε τυπική δοκιμασία κοπώσεως (άσκηση ή φαρμακευτική).
Συνολικά, αξιολογήθηκαν 918 ασθενείς (μέση ηλικία 60 έτη, 34% γυναίκες, 40% μαύροι), από τους οποίους οι 281 (31%) είχαν ισχαιμία που προκλήθηκε από συμβατικό stress test, οι 147 (16%) είχαν ισχαιμία που προκλήθηκε από ψυχικό στρες και οι 96 (10%) είχαν ισχαιμία που προκλήθηκε τόσο από τυπικό όσο και από ψυχικό στρες.
Μετά από 5 χρόνια παρακολούθησης, η πολυμεταβλητή προσαρμοσμένη αναλογία κινδύνου (HR) για καρδιαγγειακό θάνατο ή μη θανατηφόρο έμφραγμα του μυοκαρδίου για ασθενείς με ισχαιμία που προκαλείται από ψυχικό στρες μόνο έναντι εκείνων χωρίς ισχαιμία ήταν 2,0 (95% CI, 1,1-3,7). Οι ασθενείς με συμβατική ισχαιμία που προκαλείται από στρες δεν είχαν σημαντική αύξηση στα συμβάντα, με HR 1,4 (95% CI, 0,9–2,1). Εκείνοι με και τους δύο τύπους ισχαιμίας που προκαλείται από το στρες είχαν τον υψηλότερο κίνδυνο, με HR 3,8 (95% CI, 2,6–5,6).
Ένα δευτερεύον καταληκτικό σημείο καρδιαγγειακού θανάτου, μη θανατηφόρου εμφράγματος του μυοκαρδίου ή νοσηλείας για καρδιακή ανεπάρκεια εμφανίστηκε σε 319 συμμετέχοντες. Το HR για εκείνους με έναντι ισχαιμίας χωρίς ψυχικό στρες ήταν 2,0 (95% CI, 1,5–2,5).
Αυτή η μελέτη είναι η μεγαλύτερη και η πιο ποικιλόμορφη του είδους της μέχρι σήμερα. Η ισχαιμία ψυχικού στρες έχει συσχετιστεί με έκπτωση της στεφανιαίας μικροκυκλοφορίας. Ένα σημαντικό ερώτημα που απομένει είναι πώς πρέπει να αντιμετωπίζεται η ισχαιμία που προκαλείται από ψυχικό στρες. Δυστυχώς, καμία μελέτη μέχρι σήμερα δεν έχει απαντήσει σε αυτό το ερώτημα.
Βιβλιογραφία
Vaccarino V et al. Association of mental stress‒induced myocardial ischemia with cardiovascular events in patients with coronary heart disease. JAMA 2021 Nov 9; 326:1818.
Bravo PE and Cappola TP. Mental stress–induced myocardial ischemia: When the mind controls the fate of the heart. JAMA 2021 Nov 9; 326:1803.