Η βιταμίνη D και οι ορμόνες του θυρεοειδούς είναι σημαντικοί ρυθμιστές στη θεραπεία της καρδιομεταβολικής νόσου και θα πρέπει να ενσωματωθούν στη λήψη των κλινικών αποφάσεων.
Οι ανεπάρκειες βιταμίνης D και των θυρεοειδικών ορμονών μπορεί να μειώσουν την ανταπόκριση του ασθενούς στα φάρμακα και ως εκ τούτου θα πρέπει να παρακολουθούνται τα επίπεδά τους.
Αν και αυτές οι ορμόνες μπορεί να μην επηρεάζουν άμεσα τα καρδιαγγειακά αποτελέσματα, μπορεί να τροποποιούν άλλους παράγοντες, όπως την ανταπόκριση στη θεραπεία με στατίνες, που συνδέονται περίπλοκα με τα καρδιαγγειακά αποτελέσματα.
Αρνητικές επιπτώσεις της ορμονικής ανεπάρκειας
Η ανεπάρκεια βιταμίνης D και των θυρεοειδικών ορμονών θα μπορούσε ενδεχομένως να μειώσει την αποτελεσματικότητα φαρμάκων, όπως οι στατίνες και οι αναστολείς SGLT2. Περίπου το 35% των ανθρώπων στους οποίους συνταγογραφούνται στατίνες δεν τις λαμβάνουν λόγω ανησυχιών για μυϊκούς πόνους που σχετίζονται με τις στατίνες. Τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη μυοπάθεια που σχετίζεται με τις στατίνες και ορισμένες μικρές μελέτες έχουν αναφέρει βελτίωση μετά τη λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D. Ομοίως, μελέτες έχουν δείξει ότι οι ενήλικες με υποθυρεοειδισμό έχουν αυξημένο κίνδυνο για μυϊκά συμπτώματα που σχετίζονται με τις στατίνες. Οι αναστολείς SGLT2 θα μπορούσαν επίσης να προκαλέσουν μείωση της βιταμίνης D λόγω της αύξησης της πρόσληψης φωσφορικών από τα κύτταρα, η οποία μπορεί να πυροδοτήσει σήματα σε όλο το σώμα που μειώνουν την απορρόφηση ασβεστίου.
Σε ασθενείς με υπερλιπιδαιμία και μέτρια ανταπόκριση στη θεραπεία με στατίνες, εξετάστε το ενδεχόμενο βελτιστοποίησης των επιπέδων της βιταμίνης D και των θυρεοειδικών ορμονών.
Οι θυρεοειδικές ορμόνες θα μπορούσαν επίσης να έχουν αντίκτυπο και στην αποτελεσματικότητα των στατινών. Τα ευρήματα από μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Coronary Artery Disease έδειξαν ότι οι άνδρες που είχαν εγγενώς φυσιολογική τεστοστερόνη ή φυσιολογική τεστοστερόνη μετά από συμπληρώματα είχαν καλύτερη πλειοτροπική απόκριση στις στατίνες σε σύγκριση με εκείνους με χαμηλή τεστοστερόνη.
Τα χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών σχετίζονται επίσης με αυξημένα επίπεδα λιποπρωτεΐνης Α, η οποία είναι ο ισχυρότερος κληρονομικός παράγοντας κινδύνου για πρώιμη στεφανιαία νόσο και σχετίζεται με διπλάσιο έως τετραπλάσιο κίνδυνο για καρδιαγγειακά συμβάντα.
Ερωτήσεις σχετικά με τη λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D
Τα ευρήματα σχετικά με το εάν τα συμπληρώματα βιταμίνης D μπορούν να προλάβουν τις καρδιομεταβολικές ασθένειες είναι μικτά. Μια τυχαιοποιημένη διπλή-τυφλή μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2019 στο New England Journal of Medicine διαπίστωσε ότι οι υπέρβαροι ή παχυσαρκοι ενήλικες με προδιαβήτη δεν είχαν μείωση της εξέλιξης σε νεοεμφανιζόμενο διαβήτη με συμπλήρωμα βιταμίνης D 4.000 IU ημερησίως σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο. Ωστόσο, σε μια συστηματική ανασκόπηση και μετανάλυση που δημοσιεύτηκε στο JAMA Cardiology το 2019, η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D τουλάχιστον 1.000 IU την ημέρα συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2 σε άτομα με προδιαβήτη.
Στη μελέτη VITAL, όπου άνδρες ηλικίας 50 ετών και άνω και γυναίκες 55 ετών και άνω τυχαιοποιήθηκαν σε 2.000 IU βιταμίνης D ημερησίως ή εικονικό φάρμακο, η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D δεν συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο για καρκίνο ή οποιοδήποτε καρδιαγγειακό επεισόδιο. Ωστόσο, τα ευρήματα από το VITAL δεν αναιρούν άλλα δεδομένα σχετικά με τα οφέλη της βιταμίνης D.
Το εξήντα τοις εκατό των ασθενών είχαν φυσιολογικά επίπεδα βιταμίνης D, μόνο περίπου το 12% είχαν έλλειψη βιταμίνης D. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, οι ασθενείς είχαν τη δυνατότητα να λάβουν βιταμίνη D. Αυτά είναι μερικά πράγματα που πρέπει να σκεφτούμε γιατί το ερώτημα είναι, σε άτομα που έχουν πραγματικά έλλειψη βιταμίνης D, εάν τους τη συμπληρώσουμε, υπάρχουν βελτιώσεις στα αποτελέσματα; Αυτή η ερώτηση πρέπει ακόμη να απαντηθεί, αλλά είναι δύσκολο να γίνει αυτό (καθώς είναι ανήθικο να μην συμπληρώνονται ασθενείς που έχουν έλλειψη βιταμίνης D) σε μια μεγάλη, τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη.
Βιβλιογραφία
Barbarawi M, et al. JAMA Cardiol. 2019;doi:10.1001/jamacardio.2019.1870.
Krysiak R, et al. Coron Artery Dis. 2021;doi:10.1097/MCA.0000000000001031.
Manson JE, et al. N Engl J Med. 2019;doi:10.1056/NEJMoa1809944.
Pittas AG, et al. N Engl J Med. 2019;doi:10.1056/NEJMoa1900906.
