Οι νεότερες οδηγίες από την Αμερικανική Ακαδημία Νευρολογίας υποστηρίζει την χορήγηση τρικυκλικών αντικαταθλιπτικών, αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης-νορεπινεφρίνης, γκαμπαπεντινοειδή ή/και αναστολείς διαύλων νατρίου για τη μείωση του πόνου από τη διαβητική νευροπάθεια.
Τι είναι η διαβητική νευροπάθεια
Η διαβητική νευροπάθεια περιλαμβάνει διάφορους τύπους νευρικής βλάβης που σχετίζονται με τον σακχαρώδη διαβήτη. Τα συμπτώματα εξαρτώνται από την εντόπιση της νευρικής βλάβης και μπορεί να περιλαμβάνουν κινητικές αλλαγές όπως αδυναμία. αισθητικά συμπτώματα όπως μούδιασμα, μυρμήγκιασμα ή πόνος. ή αυτόνομες διαταραχές όπως συμπτώματα από το ουροποιητικό. Αυτές οι αλλαγές πιστεύεται ότι προκύπτουν από μικροαγγειακές βλάβες στα μικρά αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν τα νεύρα (vasa nervorum). Σχετικά συνηθισμένες καταστάσεις που μπορεί να σχετίζονται με τη διαβητική νευροπάθεια περιλαμβάνουν την περιφερική συμμετρική πολυνευροπάθεια, την πάρεση τρίτου, τέταρτου ή έκτου κρανιακού νεύρου, τη μονονευροπάθεια, την πολλαπλή μονονευροπάθεια, τη διαβητική αμυοτροφία και την αυτόνομη νευροπάθεια.
Πώς γίνεται η διάγνωση
Η διαβητική περιφερική νευροπάθεια μπορεί να διαγνωστεί με το ιστορικό και τη φυσική εξέταση. Η υποψία τίθεται σε άτομα με ιστορικό διαβήτη που αναπτύσσουν πόνο ή μούδιασμα στο πόδι. Η μυϊκή αδυναμία, ο πόνος, η απώλεια ισορροπίας και η δυσλειτουργία των κάτω άκρων είναι οι πιο συχνές κλινικές εκδηλώσεις. Τα ευρήματα της φυσικής εξέτασης μπορεί να περιλαμβάνουν αλλαγές στην εμφάνιση των ποδιών, παρουσία έλκους και μειωμένα αντανακλαστικά στον αστράγαλο, μια ασυνήθιστα μειωμένη αντίληψη κραδασμών ή αίσθηση πίεσης. Τα φυσιολογικά αποτελέσματα στην εξέταση δόνησης ή σε monofilament καθιστούν λιγότερο πιθανή την περιφερική νευροπάθεια μεγάλων ινών από διαβήτη. Οι εξετάσεις νευρικής αγωγιμότητας μπορεί να δείξουν μειωμένη λειτουργία των περιφερικών νεύρων, αλλά σπάνια συσχετίζονται με τη σοβαρότητα της διαβητικής περιφερικής νευροπάθειας και δεν είναι κατάλληλες ως εξετάσεις ρουτίνας για την πάθηση.
Πώς προλαμβάνεται
Η διαβητική νευροπάθεια μπορεί να προληφθεί σε μεγάλο βαθμό με τη διατήρηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα στα βέλτιστα επίπεδα και τις τροποποιήσεις του τρόπου ζωής. Οι ενισχυμένες μέθοδοι ελέγχου της γλυκόζης περιλαμβάνουν συχνότερη υποδόρια χορήγηση ινσουλίνης, συνεχή έγχυση ινσουλίνης, από του στόματος αντιδιαβητικά φάρμακα, ενώ οι τροποποιήσεις του τρόπου ζωής μπορεί να περιλαμβάνουν άσκηση μόνη ή σε συνδυασμό με υγιεινή διατροφή. Ο ενισχυμένος έλεγχος της γλυκόζης αποτρέπει την ανάπτυξη κλινικής νευροπάθειας και μειώνει τις νευρικές διαταραχές στον διαβήτη τύπου 1 και καθυστερεί την έναρξη της νευροπάθειας και στους δύο τύπους διαβήτη.
Πώς αντιμετωπίζεται σύμφωνα με τις νέες οδηγίες
Οι κατευθυντήριες οδηγίες της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας αποτελούν μια ανανέωση των οδηγιών του 2011 και δημοσιεύτηκαν διαδικτυακά στις 27 Δεκεμβρίου 2021 στο περιοδικό Neurology.
Συνιστούν να αξιολογούνται οι ασθενείς με διαβήτη για επώδυνη διαβητική νευροπάθεια και αυτοί με επώδυνη διαβητική νευροπάθεια για ταυτόχρονες διαταραχές διάθεσης και ύπνου.
Φαρμακευτική θεραπεία
Θα πρέπει να χορηγούνται τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά (TCAs), αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης-νορεπινεφρίνης (SNRIs), γκαμπαπεντινοειδή ή/και αναστολείς διαύλων νατρίου για τη μείωση του πόνου και θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράγοντες εκτός από την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων.
Θα πρέπει να γίνεται μια δοκιμή από διαφορετική κατηγορία φαρμάκων όταν δεν υπάρχει σημαντική βελτίωση ή εάν εμφανιστούν σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες με την πρώτη θεραπευτική κατηγορία.
Οι εκτιμήσεις στη θεραπεία θα πρέπει να περιλαμβάνουν το κόστος ενός φαρμάκου, τις παρενέργειες και άλλα ιατρικά προβλήματα των ασθενών. Τα οπιοειδή δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται, αν και η κατευθυντήρια γραμμή απαιτεί μελλοντική έρευνα για το εάν αυτή η κατηγορία φαρμάκων μπορεί να έχει κάποιο ρόλο.
Οι γιατροί μπορούν να προσφέρουν τοπικές θεραπείες όπως καψαϊκίνη, σπρέι τρινιτρικής γλυκερίνης ή Citrullus colocynthis για τη μείωση του πόνου. Λέει επίσης ότι το ginkgo biloba μπορεί να είναι χρήσιμο, καθώς και θεραπείες χωρίς φάρμακα όπως η άσκηση, η ενσυνειδητότητα, η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία ή το τάι τσι.
Λίγες μελέτες έχουν διερευνήσει την επίδραση των παρεμβάσεων στην ποιότητα ζωής, τη λειτουργία του ασθενούς, τη διάθεση ή τον ύπνο. Ελάχιστες μελέτες συγκριτικής αποτελεσματικότητας έχουν γίνει και υπάρχει έλλειψη δεδομένων πέραν των 16 εβδομάδων για οποιαδήποτε παρέμβαση.
Δεδομένης της χρονιότητας του πόνου σε άτομα με διαβητική νευροπάθεια και της πιθανότητας εμφάνισης παρενεργειών, απαιτούνται μακροχρόνιες μελέτες για την καλύτερη ενημέρωση της μακροπρόθεσμης διαχείρισης του πόνου σε αυτόν τον πληθυσμό. Η ικανότητα στόχευσης αποτελεσματικών παρεμβάσεων στη σωστή υποομάδα έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει τη διαχείριση του πόνου σε άτομα με διαβητική νευροπάθεια, αλλά υπάρχουν περιορισμένα δεδομένα για να καθοδηγήσουν αυτές τις επιλογές.
Βιβλιογραφία
Raymond Price, et al. Oral and Topical Treatment of Painful Diabetic Polyneuropathy: Practice Guideline Update Summary. Report of the AAN Guideline Subcommittee. Neurology Jan 2022, 98 (1) 31-43
