Τα προφίλ των μεταβολιτών έδειξαν ότι η κατανάλωση μιας υγιεινής διατροφής με βάση τα φυτά πλούσια σε δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτα, λαχανικά και ξηρούς καρπούς μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, σύμφωνα με ευρήματα μελέτης που δημοσιεύθηκαν στο Diabetologia.
Σε μια ανάλυση διατροφικών προφίλ από άτομα σε τρεις υποψήφιες ομάδες, τα άτομα που έτρωγαν περισσότερα υγιεινά φυτικά τρόφιμα είχαν διαφορετικό προφίλ μεταβολιτών και μικρότερο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2 σε σχέση με εκείνους που έτρωγαν μια διατροφή πλούσια σε «ανθυγιεινά» φυτικά τρόφιμα, όπως επεξεργασμένα δημητριακά, πατάτες και γλυκά.
Οι υγιεινές φυτικές δίαιτες θα μπορούσαν να προωθηθούν για την πρόληψη του διαβήτη τύπου 2. Τα προφίλ μεταβολιτών που εντοπίστηκαν στη μελέτη θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της συμμόρφωσης και της μεταβολικής απόκρισης σε φυτικές δίαιτες κατά τη διάρκεια διατροφικών παρεμβάσεων.
Ο Hu και οι συνεργάτες του συνέλεξαν δεδομένα από τρεις προοπτικές μελέτες: τη Μελέτη Υγείας Νοσοκόμων, τη Μελέτη Υγείας Νοσηλευτών II και τη Μελέτη παρακολούθησης επαγγελματιών υγείας. Συμπεριλήφθηκαν συνολικά 8.827 συμμετέχοντες με διαθέσιμα δεδομένα διατροφικής πρόσληψης. Αναλύθηκαν δείγματα αίματος από κάθε συμμετέχοντα και χρησιμοποιήθηκαν ημιποσοτικά ερωτηματολόγια συχνότητας τροφής για την αξιολόγηση των διατροφικών δεδομένων που ανέφεραν μόνοι τους οι συμμετέχοντες.
Τα υγιεινά τρόφιμα φυτικής προέλευσης περιελάμβαναν δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, όσπρια, φυτικά έλαια, τσάι και καφέ.
Τα ανθυγιεινά φυτικά τρόφιμα περιλάμβαναν επεξεργασμένα δημητριακά, χυμούς φρούτων, πατάτες, ποτά με ζάχαρη και γλυκά και επιδόρπια.
Και τα ζωικά τρόφιμα περιελάμβαναν ζωικά λίπη, γαλακτοκομικά, αυγά, ψάρια, κρέας και άλλα ζωικά προϊόντα.
Ένας συνολικός δείκτης διατροφής με βάση τα φυτά, ένας δείκτης υγιεινής διατροφής με βάση τα φυτά και ένας δείκτης ανθυγιεινής διατροφής με βάση τα φυτά αναπτύχθηκαν για την αξιολόγηση της τήρησης της διατροφής των συμμετεχόντων με βάση τις απαντήσεις τους στο ερωτηματολόγιο συχνότητας τροφής.
Μια ομάδα 55 μεταβολιτών συσχετίστηκε με μια συνολική φυτική διατροφή, μια ομάδα 93 μεταβολιτών συσχετίστηκε με μια υγιεινή διατροφή με βάση τα φυτά και μια ομάδα 75 μεταβολιτών συσχετίστηκε με μια ανθυγιεινή διατροφή με βάση τα φυτά.
Μετά από προσαρμογή πολλαπλών μεταβλητών, οι συμμετέχοντες με υψηλότερη βαθμολογία δείκτη φυτικής διατροφής (προσαρμοσμένο HR = 0,83; 95% CI, 0,76-0,9) και υψηλότερο δείκτη δείκτη υγιεινής διατροφής με βάση τα φυτά (aHR = 0,8; 95% CI, 0,73-0,87 ) είχαν μειωμένο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2.
Δεν παρατηρήθηκε συσχέτιση μεταξύ του προφίλ μεταβολιτών της ανθυγιεινής διατροφής με βάση τα φυτά και του κινδύνου διαβήτη τύπου 2. Ένας λόγος θα μπορούσε να είναι ότι η πλατφόρμα μεταβολομικής που υιοθετήθηκε στην παρούσα μελέτη δεν αποτύπωσε επαρκώς τις επιβλαβείς μεταβολικές επιπτώσεις των ανθυγιεινών φυτικών τροφών.
Από τους μεταβολίτες που αναλύθηκαν στη μελέτη, το γάμμα-αμινοβουτυρικό οξύ, η C5-καρνιτίνη και τρεις μεταβολίτες τριακυλογλυκερόλης συσχετίστηκαν με χαμηλότερο δείκτη φυτικής διατροφής και υψηλότερο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2. Αντίθετα, η τριγωνελίνη, η βεταΐνη και η γλυκίνη συσχετίστηκαν με υψηλότερο δείκτη φυτικής διατροφής και χαμηλότερο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2. Η ισολευκίνη, το κεραμίδιο C22:0 και οι έξι μεταβολίτες τριακυλογλυκερόλης συσχετίστηκαν αντιστρόφως με δείκτη υγιεινής διατροφής φυτικής προέλευσης και αυξημένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2, ενώ η τριγωνελίνη, το ιππουρικό και το κεραμίδιο C22:6 συσχετίστηκαν με υψηλότερη βαθμολογία δείκτη υγιεινής διατροφής φυτικής προέλευσης και χαμηλότερο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2.
Χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για να κατανοηθεί ο ρόλος των υγιεινών έναντι των ανθυγιεινών φυτικών τροφίμων και δίαιτας στη μείωση του κινδύνου άλλων χρόνιων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παθήσεων, του εγκεφαλικού και του καρκίνου.
Βιβλιογραφία
Wang F, et al. Diabetologia. 2022;doi:10.1007/s00125-022-05692-8.
