Σημαντική απόκλιση σε ατομικό επίπεδο μεταξύ του εκτιμώμενου και του μετρημένου ρυθμού σπειραματικής διήθησης μπορεί να επηρεάσει την κλινική φροντίδα.
Ο εκτιμώμενος ρυθμός σπειραματικής διήθησης (eGFR) – συνήθως προέρχεται από τη μέτρηση της κρεατινίνης ορού, την ηλικία και το φύλο – χρησιμοποιείται τακτικά για τη λήψη ποικίλων κλινικών αποφάσεων. Μπορεί κανείς να υπολογίσει τον GFR σε διάφορους ιστότοπους, όπως π.χ. CKD-EPI Equations for Glomerular Filtration Rate (GFR).
Η άμεση μέτρηση του GFR (mGFR) είναι πιο ακριβής, αλλά απαιτεί έγχυση ενός παράγοντα όπως η ιοεξόλη και δεν χρησιμοποιείται ευρέως στην κλινική πράξη. Αν και οι διαφορές σε επίπεδο πληθυσμού στο mGFR και στο eGFR μπορεί να είναι αμελητέες, οι διαφορές σε ατομικό επίπεδο δεν έχουν μελετηθεί καλά.
Οι ερευνητές συγκέντρωσαν δεδομένα για >3.200 ασθενείς (μέση ηλικία 59 έτη, 30% Μαύροι) από τέσσερις προοπτικές μελέτες στις Η.Π.Α., στις οποίες αξιολογήθηκαν ταυτόχρονα τα mGFR και eGFR (μέση τιμή mGFR 68 mL/λεπτό/1,73 m2).
Η διαφορά σε επίπεδο πληθυσμού μεταξύ mGFR και eGFR ήταν μικρή (−0,6 mL/λεπτό). Ωστόσο, οι διαφορές σε ατομικό επίπεδο ήταν μεγάλες, ως εξής:
Σε eGFR 60 mL/λεπτό, το 20% των μεμονωμένων τιμών mGFR ήταν χαμηλότερες από 45 ή υψηλότερες από 76.
Σε eGFR 30 mL/λεπτό, το 20% των τιμών mGFR ήταν χαμηλότερες από 23 ή υψηλότερες από 44.
Μεταξύ των ασθενών που ταξινομήθηκαν από το eGFR ως πάσχοντες από χρόνια νεφρική νόσο σταδίου 3α ή σταδίου 4 (ΧΝΝ), περίπου το μισό και το ένα τρίτο, αντίστοιχα, δεν σταδιοποιήθηκαν σωστά.
Καθώς οι τιμές του eGFR μπορεί να επηρεαστούν από τη μυϊκή μάζα, την πρόσληψη μαγειρεμένου κρέατος και την παχυσαρκία, τα ατομικά σφάλματα στο eGFR – σε σύγκριση με το mGFR – πιθανότατα υποτιμώνται και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ανακριβή σταδιοποίηση ΧΝΝ για πολλούς ασθενείς και ακατάλληλη αντιμετώπιση για ορισμένους απ’ αυτούς. Ποιες είναι οι λύσεις σε αυτό το πρόβλημα; Προτείνεται ότι η άμεση μέτρηση του GFR (π.χ. χρησιμοποιώντας ιοεξόλη) θα πρέπει να χρησιμοποιείται ευρύτερα για επιλεγμένους ασθενείς. Τα εργαστήρια θα πρέπει επίσης να εξετάσουν το ενδεχόμενο να συμπεριλάβουν μια κατανομή αβεβαιότητας στις υπολογιζόμενες αναφορές eGFR.
Βιβλιογραφία
Shafi T et al. Quantifying individual-level inaccuracy in glomerular filtration rate estimation: A cross-sectional study. Ann Intern Med 2022 Jul 5.
Pierre Delanaye, et al. Iohexol plasma clearance for measuring glomerular filtration rate in clinical practice and research: a review. Part 1: How to measure glomerular filtration rate with iohexol? Clinical Kidney Journal, Volume 9, Issue 5, October 2016, Pages 682–699.
