Λιγότερα φλεβικά θρομβοεμβολικά επεισόδια εμφανίστηκαν με την ενοξαπαρίνη, αλλά η περιφερική εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση ευθύνεται για το μεγαλύτερο μέρος της διαφοράς.
Πολλοί ορθοπεδικοί χειρουργοί συνταγογραφούν πλέον ασπιρίνη για προφύλαξη έναντι της φλεβικής θρομβοεμβολής μετά από ολική αρθροπλαστική ισχίου (THA) ή ολική αρθροπλαστική γόνατος (TKA). Ωστόσο, η ισχύς των στοιχείων που ευνοούν την ασπιρίνη, σε σύγκριση με τα αντιπηκτικά, είναι αμφιλεγόμενη.
Σε αυτή τη μελέτη από την Αυστραλία, 31 νοσοκομεία τυχαιοποιήθηκαν για να χορηγήσουν είτε ασπιρίνη (100 mg ημερησίως) είτε ενοξαπαρίνη (40 mg ημερησίως) σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε THA ή TKA. Η διάρκεια της θεραπείας ήταν 35 ημέρες μετά την THA και 14 ημέρες μετά την TKA.
Η μελέτη σταμάτησε νωρίς μετά την εγγραφή 9.700 ασθενών. Η επίπτωση των 90 ημερών του πρωτογενούς αποτελέσματος – οποιασδήποτε συμπτωματικής φλεβικής θρομβοεμβολής – ήταν σημαντικά υψηλότερη με την ασπιρίνη από ό,τι με την ενοξαπαρίνη (3,5% έναντι 1,8%). Ωστόσο, η άπω (κάτω από το γόνατο) εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (DVT) ευθύνεται για το μεγαλύτερο μέρος της διαφοράς (2,4% έναντι 1,2%).
Δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφορά μεταξύ των ομάδων στη συχνότητα εμφάνισης συμπτωματικής πνευμονικής εμβολής ή συμπτωματικής εγγύς ΕΦΒ. Οι περιπτώσεις σοβαρής αιμορραγίας και θανάτου ήταν οι ίδιες στις δύο ομάδες.
Η ενοξαπαρίνη υπερίσχυσε της ασπιρίνης σε αυτή τη μελέτη, αλλά αυτό δεν είναι το τέλος της ιστορίας. Οι συγγραφείς αποφεύγουν μια άμεση κλινική ερμηνεία των αποτελεσμάτων τους, αλλά οι συντάκτες υποστηρίζουν ότι η μικρή διαφορά – που αποδίδεται κυρίως στην περιφερική ΕΦΒ – δεν δικαιολογεί την εγκατάλειψη της ασπιρίνης ως προφυλακτικού παράγοντα για αυτούς τους ασθενείς. Πράγματι, η περιφερική φλεβοθρόμβωση είναι λιγότερο επιτακτικό αποτέλεσμα από την εγγύς DVT και η ενοξαπαρίνη απαιτεί ενέσεις και είναι πιο ακριβή από την ασπιρίνη.
Βιβλιογραφία
CRISTAL Study Group. Effect of aspirin vs enoxaparin on symptomatic venous thromboembolism in patients undergoing hip or knee arthroplasty: The CRISTAL randomized trial. JAMA 2022 Aug 23/30; 328:719.
Chan NC and Bhandari M. Thromboprophylaxis after hip or knee arthroplasty. JAMA 2022 Aug 23/30; 328:712.
