Η συνολική χρήση στατινών σε ενήλικες με χρόνια νεφρική νόσο είναι υψηλή, ωστόσο έχουν σημειωθεί μόνο μέτριες αυξήσεις στη χρήση στατινών υψηλής έντασης, εζετιμίμπης και αναστολέων PCSK9, σύμφωνα με στοιχεία από μια προοπτική 2ετή μελέτη.
Τόσο οι οδηγίες για τη χοληστερόλη 2013 Kidney Disease: Improving Global Outcomes (KDIGO) όσο και το American College of Cardiology/American Heart Association 2018 συνιστούν τουλάχιστον θεραπεία με στατίνες για ενήλικες με μη αιμακαθαιρόμενη χρόνια νεφρική νόσο (ΧΝΝ) και αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο. Είναι γνωστό ότι η ΧΝΝ ένας σημαντικός δυσμενής παράγοντας για την επιδείνωση των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Οι οδηγίες ACC/AHA συνιστούν τη χρήση στατινών υψηλής έντασης με την προσθήκη εζετιμίμπης ή/και αναστολέα PCSK9 ειδικά για την επίτευξη ενός καρδιοπροστατευτικού στόχου LDL 70 mg/dL ή χαμηλότερο.
Με βάση αυτές τις οδηγίες, όλοι οι ασθενείς με ΧΝΝ στη μελέτη που πραγματοποιήθηκε θα έπρεπε να λαμβάνουν θεραπεία με στατίνες, ιδανικά υψηλής έντασης, και πολλοί θα έπρεπε επίσης να λαμβάνουν εζετιμίμπη ή/και αναστολείς PCSK9. Ωστόσο, διαπιστώθηκε ότι η χρήση στατινών δεν γινόταν σε όλους τους συμμετέχοντες και τα ποσοστά υψηλής έντασης χρήσης στατινών και εζετιμίμπης παρέμειναν χαμηλά σε αυτόν τον πληθυσμό ασθενών.
Ο Rosenson και οι συνεργάτες του ανέλυσαν τις αλλαγές στη χρήση θεραπειών μείωσης των λιπιδίων σε διάστημα 2 ετών σε 3.304 ασθενείς με ASCVD και ΧΝΝ στη μελέτη παρατήρησης GOULD. Στη μελέτη GOULD, σε λιγότερο από το 20% των ασθενών με ASCVD εντατικοποιήθηκε η υπολιπιδαιμική θεραπεία και περίπου το 30% πέτυχε το στόχο της LDL μικρότερο από 70 mg/dL.
Οι εγγεγραμμένοι ασθενείς χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες:
- όσοι ήδη λάμβαναν έναν αναστολέα PCSK9 (n = 554),
- LDL τουλάχιστον 100 mg/dL και όχι σε αναστολέα PCSK9 (n = 1.801) και
- LDL μεταξύ 70 mg/dL και 99 mg/dL και όχι σε αναστολέα PCSK9 (n = 2.651).
Οι ασθενείς με διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με την αρχική εκτίμηση του ρυθμού σπειραματικής διήθησης (eGFR) κατηγοριοποιήθηκαν ανάλογα με τη νεφρική λειτουργία.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο Clinical Cardiology.
Συνολικά, η χρήση οποιασδήποτε στατίνης παρέμεινε σχετικά σταθερή για 2 χρόνια. Για ασθενείς με ΧΝΝ σταδίου 2, η χρήση στατινών ήταν 84,8% στην έναρξη και 83,4% στα 2 χρόνια. Μεταξύ των ασθενών με ΧΝΝ σταδίου 3, η χρήση στατινών ήταν 82,8% στην έναρξη και 80,3% στα 2 χρόνια. Για εκείνους με ΧΝΝ σταδίου 4 έως 5, το 87,5% των ασθενών χρησιμοποιούσαν στατίνες κατά την έναρξη σε σύγκριση με το 78,7% στα 2 χρόνια.
Μεταξύ των ασθενών με eGFR 60 mL/min/1,73 m2 ή χαμηλότερο, το 21,6% είχε εντατικοποίηση της υπολιπιδαιμικής θεραπείας, ενώ το 10,4% είχε αποκλιμάκωση της υπολιπιδαιμικής θεραπείας και το 61,6% δεν είχε καμία αλλαγή στο υπολιπιδαιμικό θεραπευτικό τους σχήμα σε διάστημα 2 ετών.
Η χρήση του συνδυασμού στατινών συν εζετιμίμπη αυξήθηκε από 2,9% σε 4,9%. Η διακοπή της στατίνης στα 2 χρόνια ήταν υψηλότερη μεταξύ των ασθενών με χαμηλότερο eGFR σε όλες τις ομάδες.
Παρόλο που η ASCVD είναι μια κύρια αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας σε ασθενείς με ΧΝΝ, η πλειοψηφία των ασθενών σε αυτή τη μελέτη δεν πέτυχε έναν στόχο αθηροπροστατευτικής LDL-C κάτω από 70 mg/dL. Αυτό υπογραμμίζει μια βασική ευκαιρία για τη βελτίωση της ποιότητας της περίθαλψης και των αποτελεσμάτων στον πληθυσμό με ΧΝΝ.
Βιβλιογραφία
Shaik A, et al. Use of lipid-lowering therapies in patients with chronic kidney disease and atherosclerotic cardiovascular disease: 2-year results from Getting to an imprOved Understanding of Low-Density lipoprotein cholesterol and dyslipidemia management (GOULD). Clin Cardiol. 2022;doi:10.1002/clc.23923.