Σε πρόσφατη δημσίευση παρουσιάστηκε μια σειρά περιπτώσεων σε ιθαγενείς Αμερικανούς.
Αν και συνήθως δεν υπάρχουν αντικειμενικές ενδείξεις μυοπάθειας σε άτομα που αναπτύσσουν μυϊκά συμπτώματα ενώ λαμβάνουν στατίνες, υπάρχουν καλά τεκμηριωμένες εξαιρέσεις. Η σχετιζόμενη με τις στατίνες αυτοάνοση μυοπάθεια είναι μια σπάνια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από ασυνήθιστα σοβαρή εγγύς μυϊκή αδυναμία, νέκρωση μυοϊνιδίων στη μυϊκή βιοψία, σημαντικά αυξημένα επίπεδα κρεατινικής κινάσης (CK) και αυτοαντισώματα κατά της 3-υδροξυ-3-μεθυλγλουταρυλ-συνένζυμου Α (HMG- CoA) αναγωγάσης. Η πάθηση είναι σπάνια στον γενικό πληθυσμό (μόνο 2–3 περιπτώσεις/100.000 άτομα), αλλά φαίνεται να είναι πιο συχνή σε ορισμένους ιθαγενείς πληθυσμούς της Αμερικής.
Οι ερευνητές εντόπισαν περίπου 5.000 ασθενείς στο ινδικό ιατρικό κέντρο Gallup που είχαν λάβει στατίνες κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 2 ετών. Από αυτούς, 14 ασθενείς (3 περιπτώσεις/1000 άτομα) εντοπίστηκαν με αυτοάνοση μυοπάθεια. Αυτοί οι ασθενείς είχαν ένα μέσο μέγιστο επίπεδο CK 9.800 IU/L και όλοι είχαν αξιοσημείωτα αυξημένους τίτλους αντισωμάτων αντι-HMG-CoA αναγωγάσης. Δώδεκα ασθενείς ανάρρωσαν αυθόρμητα με τη διακοπή της στατίνης και δύο χρειάστηκαν ανοσοκατασταλτική θεραπεία.
Μια πρόσφατη ανασκόπηση της σχετιζόμενης με τις στατίνες αυτοάνοσης μυοπάθειας υποδηλώνει ότι αυτή η κατάσταση μπορεί να προκληθεί από έναν συγκεκριμένο υποτύπο HLA, ο οποίος θα μπορούσε να είναι παρών σε ασθενείς που δεν αναγνωρίζονται ως Ινδιάνοι ιθαγενείς της Αμερικής.
Οι κλινικοί γιατροί θα πρέπει να μετρούν την CK σε οποιονδήποτε ασθενή ο οποίος υποβάλλεται σε θεραπεία με στατίνες και ο οποίος αναπτύσσει ανεξήγητη κατά τα άλλα σοβαρή εγγύς μυϊκή αδυναμία. Ένα αυξημένο επίπεδο CK θα πρέπει να οδηγήσει στη μέτρηση των τίτλων αντισωμάτων αναγωγάσης αντι-HMG-CoA.
Βιβλιογραφία
Wei J et al. Increased risk of statin-associated autoimmune myopathy among American Indians. Arthritis Rheumatol 2022 Sep; 74:1602.
Cholesterol Treatment Trialists’ Collaboration. Effect of statin therapy on muscle symptoms: An individual participant data meta-analysis of large-scale, randomised, double-blind trials. Lancet 2022 Aug 29.
Andrew L. Mammen. Statin-Associated Autoimmune Myopathy. N Engl J Med 2016; 374:664-669.