Η καθημερινή λήψη ροσουβαστατίνης μείωσε την LDL, την ολική χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια του ορού σημαντικά περισσότερο από το εικονικό φάρμακο και έξι κοινά συμπληρώματα διατροφής που δίνονται χωρίς ιατρική συνταγή, χωρίς κανένα συμπλήρωμα να μειώνει την LDL περισσότερο από το εικονικό φάρμακο, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Πολλοί από εμάςτιους γιατρούς, βλέπουμε τους ασθενείς μας να λαμβάνουν καθημερινά μια ποικιλία συμπληρωμάτων διατροφής, τα οποία παίρνουν χωρίς ιατρική συνταγή. Με μια πιο λεπτομερή ανάλυση, ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών μας λαμβάνει κάποια μορφή συμπληρώματος διατροφής και, δυστυχώς, σχεδόν το 20% από αυτούς το κάνουν για τη λεγόμενη «υγεία της καρδιάς» ή «για τη μείωση της χοληστερόλης». Γνωριζουμε όμως, και το τονίζουμε σε κάθε επίσκεψη ασθενούς, ότι δεν υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα που να υποστηρίζουν τους ισχυρισμούς που υπάρχουν σχετικά με αυτά τα συμπληρώματα.
Για τη μελέτη SPORT, που παρουσιάστηκε στις Επιστημονικές Συνεδρίες της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, οι ερευνητές χορήγησαν τυχαία στους συμμετέχοντες 5 mg ημερησίως ροσουβαστατίνης, εικονικού φαρμάκου ή ενός από τα έξι συμπληρώματα διατροφής: ιχθυέλαιο (Nature Made), κανέλα (Nutriflair), σκόρδο (Γαρλίκου), κουρκουμά, (Bioschwartz), φυτικές στερόλες (Nature Made CholestOff Plus) ή κόκκινο ρύζι μαγιάς (Arazo Nutrition).
Σύγκριση των συμπληρωμάτων με τη στατίνη
Η οχτώ σκελών, τυχαιοποιημένη, διπλή τυφλή μελέτη, περιελάμβανε 190 ενήλικες ηλικίας 40 έως 75 ετών που είχαν LDL μεταξύ 70 και 189 mg/dL, δεν είχαν ιστορικό αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου και αυξημένο κίνδυνο 10ετούς ASCVD (μέση ηλικία 64 ετών, 59% γυναίκες, 89% λευκοί). Η μέση βασική LDL ήταν 128,2 mg/dL, η μέση υψηλής ευαισθησίας C-αντιδρώσα πρωτεΐνη ήταν 1,4 mg/L, η μέση ολική χοληστερόλη ήταν 206,5 mg/dL και τα τριγλυκερίδια ορού ήταν 87,5 mg/dL.
Επιλέχθηκαν αυτά τα κριτήρια συμπερίληψης επειδή, σύμφωνα με τις τρέχουσες οδηγίες για τα λιπίδια, αυτοί οι άνθρωποι θα πρέπει τουλάχιστον να συζητήσουν το ενδεχόμενο λήψης μιας στατίνης.
Μετά την τυχαιοποίηση, οι ερευνητές μέτρησαν τα λιπίδια νηστείας, διεξήγαγαν ένα πλήρες μεταβολικό πάνελ και αξιολόγησαν την C-αντιδρώσα πρωτεΐνη υψηλής ευαισθησίας στην έναρξη και την ημέρα 28. Η συμμόρφωση στη θεραπεία μετρήθηκε χρησιμοποιώντας μετρήσεις χαπιών από επιστρεφόμενα μπουκάλια.
Το πρωτεύον τελικό σημείο ήταν η ποσοστιαία μεταβολή της LDL από την αρχική τιμή για τη ροσουβαστατίνη σε σύγκριση με ιεραρχική σειρά με εικονικό φάρμακο και κάθε συμπλήρωμα μετά από 28 ημέρες.
Η ποσοστιαία μείωση της LDL με ροσουβαστατίνη ήταν μεγαλύτερη από όλα τα συμπληρώματα και από το εικονικό φάρμακο (P <.001). Η μέση ποσοστιαία μείωση της LDL για τη ροσουβαστατίνη ήταν -37,9% (95% CI -42,1 έως -33,6). Η διαφορά στη μείωση της LDL με τη ροσουβαστατίνη σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο ήταν –35,2% (95% CI, –41,3 έως –29,1, P < 0,001). Κανένα από τα συμπληρώματα διατροφής δεν έδειξε σημαντική μείωση της LDL σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο. Ωστόσο, το σκόρδο έδειξε σημαντική αύξηση της LDL κατά 7,8% (95% CI 1,7 έως 13,8, P = 0,01).
Οι ασθενείς που τυχαιοποιήθηκαν στην ομάδα χαμηλής δόσης στατινών είχαν 24,4% μείωση της ολικής χοληστερόλης από την αρχική τιμή (95% CI, –27,6 έως –21,3) σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο και όλα τα συμπληρώματα (P < 0,001 για όλες τις συγκρίσεις). Η ομάδα των στατινών παρουσίασε επίσης σημαντική μείωση των τριγλυκεριδίων ορού από την αρχική τιμή (–19,3%, 95% CI –27,6 έως –9,9), η οποία ήταν μεγαλύτερη από όλες τις συγκρίσεις (P <,001 για όλες τις συγκρίσεις).
Τα ποσοστά ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν παρόμοια μεταξύ των ομάδων της μελέτης. Δεν υπήρξαν αναφορές μυοσκελετικών ή νευρολογικών ανεπιθύμητων ενεργειών στο σκέλος των στατινών.
Τα δεδομένα για τα συμπληρώματα διατροφής ήταν άκρως ανησυχητικά
Αυτό που διαπιστώθηκε δεν μπορεί να χαρακτηριστεί έκπληξη. Η ροσουβαστατίνη μείωσε την LDL κατά σχεδόν 38% και ήταν πολύ ανώτερη από οποιοδήποτε από τα συμπληρώματα και το εικονικό φάρμακο. Επιπλέον, τα συμπληρώματα δεν μείωσαν την LDL χοληστερόλη, τους δείκτες φλεγμονής, την ολική χοληστερόλη ούτε τα τριγλυκερίδια περισσότερο από το εικονικό φάρμακο. Ένα από τα εκπληκτικά χαρακτηριστικά ήταν ότι το σκόρδο αύξησε πραγματικά τη χοληστερόλη. Αυτό ήταν άκρως απογοητευτικό και ελπίζουμε ότι αυτά τα δεδομένα θα βοηθήσουν το κοινό να σταματήσει να παίρνει ουσίες που δεν βοηθούν.
Η SPORT δεν ήταν μια μελέτη καρδιαγγειακής έκβασης. Η έλλειψη επίδρασης στους βιοδείκτες της φλεγμονής με τη ροσουβαστατίνη ήταν πιθανό να οφείλεται στο μικρό μέγεθος του δείγματος. Επιπλέον, η σύντομη διάρκεια της μελέτης μπορεί να μην αποτυπώσει πλήρως την επίδραση των συμπληρωμάτων στους βιοδείκτες λιπιδίων και φλεγμονών.
Ακριβώς επειδή ένα συμπλήρωμα μπορεί να κυκλοφορεί και να διαφημίζεται ως «φυσικό προϊόν» δεν σημαίνει ότι είναι ασφαλές ούτε αποτελεσματικό. Με αυτά τα συμπληρώματα, πρέπει να ανησυχούμε για τις αλληλεπιδράσεις τους με τα φάρμακα αλλά και μεταξύ τους. Με τον τρόπο που μεταβολίζονται, μπορούν να αλληλεπιδράσουν με ορισμένα συνταγογραφούμενα φάρμακα. Γνωρίζουμε ότι το ιχθυέλαιο δεν βελτιώνει τα καρδιαγγειακά αποτελέσματα, αλλά αντιθέτως, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για κολπική μαρμαρυγή. Παρόλα αυτά τα συμπληρώματα αυτού του είδους εξακολουθούν να κυκλοφορούν και να διαφημίζονται ότι είναι θαυματουργά. Τέλος, παρότι διαφημίζονται ως φυσικά, αν το καλοσκεφθείτε δεν πρόκειται για φυτά που έκοψε κάποιος από τον κήπο του, αλλά για χάπια που παρασκευάζονται και αυτά σε χημικά εργαστήρια.
Βιβλιογραφία
Laffin LJ, et al. Comparative Effects of Low-Dose Rosuvastatin, Placebo and Dietary Supplements on Lipids and Inflammatory Biomarkers.
J Am Coll Cardiol. 2022;doi:10.1016/j.jacc.2022.10.013.
