Η αντίσταση στην ινσουλίνη και η υπερινσουλιναιμία συνεργάζονται ως 2 κακοί παράγοντες για να οδηγήσουν σε αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο πολύ πριν διαγνωστεί ένα άτομο με διαβήτη τύπου 2. Γι’ αυτό το λόγο χρειάζεται έγκαιρη θεραπεία για να επιβραδυνθεί αυτή η διαδικασία.
Αυτό που πραγματικά σκοτώνει τους ασθενείς με διαβήτη είναι οι μακροαγγειακές επιπλοκές, όπως το έμφραγμα του μυοκαρδίου και το εγκεφαλικό επεισόδιο. Αυτά είναι υπεύθυνα για το 80% της θνησιμότητας στους διαβητικούς ασθενείς.
Η παχυσαρκία, ο διαβήτης, η υπέρταση και η δυσλιπιδαιμία αποτελούν μεμονωμένα κύριους ανεξάρτητους παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα. Ωστόσο, η υποκείμενη αντίσταση στην ινσουλίνη, καθώς και η αντισταθμιστική υπερινσουλιναιμία, διαδραματίζουν ένα «κρίσιμο ρόλο» στην άμεση προώθηση της αθηρογόνου διαδικασίας.
Τα πρώιμα δεδομένα από μελέτες clamp ινσουλίνης, που μετρούν την ευαισθησία στην ινσουλίνη, υποδεικνύουν ότι ένα άτομο με διαβήτη τύπου 2, υπέρβαρο ή αδύνατο, έχει σοβαρή αντίσταση στην ινσουλίνη με διαταραχές που παρατηρούνται στην οδό αποθήκευσης γλυκόζης. Ομοίως, οι ενήλικες με ιδιοπαθή υπέρταση και υπερτριγλυκεριδαιμία είναι επίσης σοβαρά ανθεκτικοί στην ινσουλίνη ακόμη και χωρίς υποκείμενη παχυσαρκία ή δυσλιπιδαιμία.
Αν κοιτάξετε άτομα με προδιαβήτη, μπορείτε να δείτε ότι αυτή η νόσος ξεκινά πολύ πριν την εμφάνιση του διαβήτη και, στην πραγματικότητα, ακόμα και αν κοιτάξετε άτομα με φυσιολογική ανοχή στη γλυκόζη, μπορείτε να δείτε ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι ήδη σημαντικά ανθεκτικοί στην ινσουλίνη.
Τα δεδομένα από τη μελέτη Insulin Resistance Intervention After Stroke (IRIS) δείχνουν ότι η πρώιμη παρέμβαση με μια θειαζολιδινεδιόνη, την πιογλιταζόνη, μπορεί να «αντιστρέψει» την ανάπτυξη αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου σε ενήλικες με προδιαβήτη ή φυσιολογική ανοχή στη γλυκόζη, δίνοντας στους κλινικούς ιατρούς την ευκαιρία να παρέμβουν έγκαιρα. Τα δεδομένα από τη μελέτη IRIS δείχνουν μείωση κατά 30% στα επαναλαμβανόμενα καρδιαγγειακά επεισόδια για τους συμμετέχοντες στους οποίους χορηγήθηκε πιογλιταζόνη κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, ανεξάρτητα από την HbA1c.
Αν θέλουμε να μειώσουμε αυτόν τον υπολειπόμενο κίνδυνο, πρέπει να σκεφτούμε διαφορετικούς τρόπους προσέγγισής του για να αντιστρέψουμε αυτό το μοριακό ελάττωμα που, όπως φαίνεται, συμβάλλει σημαντικά στην υποκείμενη αθηροσκλήρωση.
Βιβλιογραφία
DeFronzo RA. Session 1: 20th WCIRDC Celebration – A Tribute to Gerald Reaven. Presented at: World Congress on Insulin Resistance, Diabetes & Cardiovascular Disease; Dec. 1-3, 2022; Universal City, California (hybrid meeting).
Inzucchi SE, et al. Pioglitazone Prevents Diabetes in Patients With Insulin Resistance and Cerebrovascular Disease Diabetes Care. 2016;doi:10.2337/dc16-0798