Υπάρχουν πλέον νέα φάρμακα και συσκευές που μπορούν να μειώσουν το βάρος και τις συννοσηρότητες που σχετίζονται με την παχυσαρκία ενώ οι γιατροί θα πρέπει να βελτιστοποιήσουν τις θεραπευτικές επιλογές για ασθενείς με πολλές συχνές παθήσεις για να μειώσουν τον καρδιομεταβολικό τους κίνδυνο.
Για πολλά χρόνια, δεν είχαμε τίποτα καινούργιο σχετικά με τη θεραπεία της παχυσαρκίας, αλλά τώρα υπάρχουν κάποια πράγματα που ανατρέπουν την κατάσταση. Είναι πολύ σαφές ότι οι εξελίξεις στον τομέα της έρευνας για την παχυσαρκία πρόκειται να αλλάξουν εντελώς τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε την καρδιομεταβολική αυτή νόσο.
Η παχυσαρκία είναι μια πολυσυστηματική νόσος με πολλές επιπλοκές, ωστόσο οι κλινικοί γιατροί δεν την προσεγγίζουν συνήθως ως νόσο όταν την αντιμετωπίζουν.
Δεν θα ήταν υπέροχο να αντιμετωπίσουμε όλες τις επιπλοκές πείθοντας τον ασθενή να χάσει βάρος;. Το πρόβλημα μέχρι τώρα λοιπόν να πείσουμε τον ασθενή να χάσει βάρος. Ο λόγος που είναι τόσο δύσκολο αυτό είναι ότι υπάρχουν φυσικές αλλαγές που συμβαίνουν στον υποθάλαμο και στα άλλα μέρη του εγκεφάλου που δυσκολεύουν τους ανθρώπους να χάσουν βάρος. Οι ασθενείς θέλουν να χάσουν βάρος, προσπαθούν. Αλλά οι αλλαγές στα μονοπάτια σηματοδότησης οδηγούν σε αύξηση του σημείου ρύθμισης βάρους. Συμβαίνει κάτι στον οργανισμό τους που δυσκολεύει τους ασθενείς να επιστρέψουν στο αρχικό τους βάρος.
Επιτέλους έχουμε ένα στόχο για τα υπέρβαρα άτομα
Για να βελτιωθούν οι συννοσηρότητες και οι επιπλοκές που συχνά αποτελούν τη βάση του αυξημένου βάρους, είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι υπάρχουν διαφορετικές αποκρίσεις ανάλογα με το ποσό μείωσης του βάρους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στα άτομα με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ή προδιαβήτη, δεν χρειάζεται μεγάλη απώλεια βάρους, παρά μόνο ένα περίπου 5%, για να φανεί το όφελος.
Γνωρίζουμε ότι η απώλεια βάρους κατά 5% μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 και η απώλεια βάρους κατά 10% μειώνει τον κίνδυνο κατά περίπου 80%. Οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες από την Αμερικανική Ένωση Διαβήτη και την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη Μελέτη του Διαβήτη αναφέρουν ότι η απώλεια του 15% του σωματικού βάρους είναι ο στόχος, όπως ακριβώς και ο γλυκαιμικός έλεγχος. Έχουμε επιτέλους έναν στόχο να πετύχουμε γιατί αυτό θα θεωρηθεί ισοδύναμο με τη ρύθμιση της γλυκόζης ενός ατόμου.
Με περισσότερη απώλεια βάρους, ο ασθενής θα δει συνεχόμενα οφέλη.
Τα περισσότερα από αυτά τα δεδομένα προέρχονται από τη βιβλιογραφία της βαριατρικής χειρουργικής. Αλλά τώρα είμαστε σε θέση να επιτύχουμε αυτό το ποσό της μείωσης του βάρους με φάρμακα.
Νέο παράδειγμα θεραπείας
Το νέο παράδειγμα είναι η αντιμετώπιση του αυξημένου βάρους και της παχυσαρκίας πρώτα. Εάν η θεραπεία μείωσης του βάρους δεν αντιμετωπίσει όλες τις επιπλοκές – δυσλιπιδαιμία, υπέρταση, μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη ή διαβήτη – τότε θα αντιμετωπίσουμε και αυτές τις καταστάσεις.
Με τη θεραπεία της παχυσαρκίας, όλα βελτιώνονται.
Οι κλινικοί γιατροί θα πρέπει επίσης να επανεξετάσουν προσεκτικά το θεραπευτικό σχήμα ενός ασθενούς για να δουν εάν μπορούν να διακόψουν κάποια φάρμακα που αυξάνον το βάρος. Η αύξηση του βάρους από φάρμακα είναι ένας δυνητικά τροποποιήσιμος κίνδυνος. Μια απλή μετάβαση από τον βήτα-αναστολέα μετοπρολόλη ή τον εκλεκτικό αναστολέα επαναπρόσληψης σεροτονίνης παροξετίνη σε πιο ουδέτερες ως προς το βάρος επιλογές όπως η καρβεδιλόλη ή η φλουοξετίνη μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη μείωση του βάρους σε ορισμένους ασθενείς.
Επιπλέον, ένα φάρμακο κατά της παχυσαρκίας θα μπορούσε να προτιμηθεί έναντι άλλων καθώς με αυτό τον τρόπο βελτιώνονται οι οι συνέπειες του αυξημένου βάρους, μειώνοντας έτσι την επιβάρυνση της πολυφαρμακίας. Οι αγωνιστές των υποδοχέων GLP-1 λιραγλουτίδη (Saxenda, Novo Nordisk) και σεμαγλουτίδη (Ozempic, Novo Nordisk) μειώνουν το σωματικό βάρος αλλά και τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Άλλα φάρμακα που έχουν εγκριθεί για τη μείωση του βάρους περιλαμβάνουν τη φαιντερμίνη βραχείας δράσης, τη φαιντερμίνη/τοπιραμάτη, τη βουπροπιόνη/ναλτρεξόνη, την ορλιστάτη και το νέο χάπι υδρογέλης από το στόμα που εγκρίθηκε πρόσφατα για ενήλικες υπέρβαρους και παχύσαρκους ή με προδιαβήτη (Plenity, Gelesis).
Η τιτλοποίηση οποιουδήποτε νέου φαρμάκου είναι κρίσιμη: ξεκινήστε χαμηλά, πηγαίνετε αργά για να αποφύγετε ανεπιθύμητες ενέργειες όπως ναυτία και διάρροια, ιδιαίτερα με έναν αγωνιστή υποδοχέα GLP-1. Διακόψτε ένα φάρμακο εάν σημειωθεί απώλεια βάρους λιγότερο από 5% στην πλήρη δόση μετά από 3 μήνες.
Δεν τα παρατάμε εύκολα πλέον. Γενικά, όταν προσθέτουμε ένα νέο φάρμακο κατά της παχυσαρκίας, μπορούμε στους περισσότερους να πετύχουμε μείωση του βάρους, αλλά ένα βασικό σημείο που πρέπει να είναι γνωστό είναι ότι δεν ανταποκρίνονται όλοι οι ασθενείς. Δοκιμάζουμε ένα φάρμακο. Αν λειτουργεί, το συνεχίζουμε. Εάν δεν το κάνει, δεν το συνεχίζουμε. Σταματάμε και αρχίζουμε κάποιο άλλο φάρμακο. Δεν τα παρατάμε εύκολα πλέον.
Πηγή
Aronne LJ. Making sense of the evolving treatment landscape in obesity. Presented at: Cardiometabolic Health Congress; Oct. 19-22, 2022; Boston.
