Περίπου 7,4 εκατομμύρια ασθενείς διαγιγνώσκονται λανθασμένα στο τμήμα επειγόντων περιστατικών (ΤΕΠ) κάθε χρόνο, σύμφωνα με μια έκθεση του Οργανισμού HHS για την Έρευνα και την Ποιότητα της Υγείας.
Τα διαγνωστικά σφάλματα είναι μια γνωστή ανησυχία για την ασφάλεια των ασθενών σε όλα τα κλινικά περιβάλλοντα, συμπεριλαμβανομένων των ΤΕΠ. Διεξήχθη μια συστηματική ανασκόπηση για να προσδιοριστούν οι πιο συχνές νόσοι και κλινικές εκδηλώσεις που σχετίζονται με διαγνωστικά σφάλματα (και προκύπτουσες βλάβες) στα ΤΕΠ, να μετρηθεί το σφάλμα και η συχνότητα βλάβης, καθώς και να αξιολογηθούν οι αιτιολογικοί παράγοντες.
Οι ερευνητές έψαξαν το Embase, το PubMed και το Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature από τον Ιανουάριο του 2000 έως τον Σεπτέμβριο του 2021. Περιέλαβαν στοχευμένη γκρίζα βιβλιογραφία και ερευνητικές μελέτες που ανέφεραν λανθασμένες διαγνώσεις και σχετικές βλάβες σε ΤΕΠ στις Η.Π.Α. ή σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες.
Ο Newman-Toker και οι συνεργάτες του εφάρμοσαν στη συνέχεια τυπικούς ορισμούς για διαγνωστικά σφάλματα, ανεπιθύμητα συμβάντα και σοβαρές βλάβες όπως μόνιμη αναπηρία ή θάνατος.
Συνολικά, οι ερευνητές εντόπισαν 19.127 αναφορές και συμπεριέλαβαν 279 μελέτες στη συστηματική ανασκόπηση.
Μεταξύ 130 εκατομμυρίων επισκέψεων ΤΕΠ στις ΗΠΑ, το 5,7% (95% CI, 4,4-7,1) των ασθενών διαγνώστηκαν εσφαλμένα και το 2% (95% CI, 1-3,6) — ή 2,6 εκατομμύρια άνθρωποι — υπέστησαν ανεπιθύμητη ενέργεια ως αποτέλεσμα. Επιπλέον, το 0,3% — ή 370.000 άτομα — υπέστη μόνιμη αναπηρία ή θάνατο που μπορούσε να προληφθεί.
Αυτό μεταφράζεται σε περίπου 1 στους 18 ασθενείς στα ΤΕΠ που λαμβάνουν λανθασμένη διάγνωση, 1 στους 50 που πάσχουν από ένα ανεπιθύμητο συμβάν και 1 στους 350 που υπόκεινται σε μόνιμη αναπηρία ή θάνατο. Σε όρους μιας μέσης μονάδας ΤΕΠ με 25.000 επισκέψεις ετησίως και μέση διαγνωστική απόδοση, κάθε χρόνο αυτό θα ήταν πάνω από 1.400 διαγνωστικά σφάλματα, 500 διαγνωστικά ανεπιθύμητα συμβάντα και 75 σοβαρές βλάβες, συμπεριλαμβανομένων 50 θανάτων ανά ΤΕΠ.
Συγκεκριμένα, το γυναικείο φύλο και η μη λευκή φυλή συσχετίστηκαν συχνά με σημαντικές (20-30%) αυξήσεις στον κίνδυνο λανθασμένης διάγνωσης.
Περίπου το 68% των σοβαρών βλαβών οφείλονταν σε μόλις 15 νοσήματα και συνδέονταν με γνωστικά σφάλματα, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις με «άτυπες» εκδηλώσεις.
Οι πέντε κορυφαίες παθήσεις που διαγιγνώσκονταν πιο συχνά – αντιπροσωπεύουν το 39% των σοβαρών βλαβών που σχετίζονται με τη λανθασμένη διάγνωση – ήταν:
- Εγκεφαλικό επεισόδιο
- έμφραγμα μυοκαρδίου
- αορτικό ανεύρυσμα/διαχωρισμός
- συμπίεση/τραυματισμός νωτιαίου μυελού
- φλεβική θρομβοεμβολή.
Τα μέσα ποσοστά λάθους ανά νόσο, κυμαίνονταν από 1,5% (MI) έως 56% (απόστημα σπονδυλικής στήλης), με επιπλέον διακύμανση ανά κλινική εικόνα. Για παράδειγμα, ο μέσος όρος να ξεφύγει η διάγνωση ήταν 17% για το εγκεφαλικό αλλά 4% για την αδυναμία και 40% για τη ζάλη και τον ίλιγγο. Επιπλέον, υπήρχε διαφοροποίηση ανά νοσοκομείο. Σε μια μελέτη, τα μη διαγνωσμένα εμφράγματα μυοκαρδίου κυμαινόντουσαν από 0% έως 29%.
Παρόλο που τα σφάλματα ήταν συχνά πολυπαραγοντικά, το 89% των ισχυρισμών αθέμιτης πρακτικής για διαγνωστικά σφάλματα αφορούσαν αποτυχίες στη λήψη κλινικών αποφάσεων ή κρίση, ανεξάρτητα από την υποκείμενη νόσο. Βασικές αποτυχίες της διαδικασίας ήταν σφάλματα στη διαγνωστική αξιολόγηση, την παραγγελία και την ερμηνεία της εξέτασης. Τις περισσότερες φορές αυτά αποδίδονταν σε ανεπαρκείς γνώσεις, δεξιότητες ή συλλογισμό, ιδιαίτερα σε «άτυπες» ή άλλως δύσκολες παρουσιάσεις περιπτώσεων.
Αν και τα εκτιμώμενα ποσοστά σφαλμάτων στα ΤΕΠ είναι χαμηλά ο αριθμός των ασθενών που ενδέχεται να επηρεαστούν είναι μεγάλος. Δεν μπορούν να προληφθούν όλα τα διαγνωστικά σφάλματα ή οι βλάβες, αλλά η μεγάλη μεταβλητότητα στα ποσοστά διαγνωστικών σφαλμάτων σε ασθένειες, συμπτώματα και νοσοκομεία υποδηλώνει ότι είναι δυνατή η βελτίωση. Απαιτούνται επεκτάσιμες λύσεις για τη βελτίωση των παρακλινίων διαγνωστικών διαδικασιών, και αυτές θα πρέπει να στοχεύουν στις πιο συχνά εσφαλμένες κλινικές παρουσιάσεις βασικών νοσημάτων που προκαλούν σοβαρές βλάβες.
Βιβλιογραφία
Newman-Toker DE, et al. Diagnostic errors in the emergency department: A systematic review. 2022;doi:10.23970/AHRQEPCCER258
