Η κατανάλωση μέτριας ποσότητας — 1,5 έως 3,5 φλιτζάνια ημερησίως — καφέ χωρίς ζάχαρη ή με ζάχαρη συσχετίστηκε με χαμηλότερη θνησιμότητα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Annals of Internal Medicine.
Σημειώνεται ότι πολλές από τις παρατηρούμενες συσχετίσεις (συμπεριλαμβανομένων των ευρημάτων αυτών) μεταξύ της υψηλής κατανάλωσης καφέ και της νοσηρότητας και της θνησιμότητας είναι παρούσες τόσο στον κανονικό καφέ όσο και στον ντεκαφεϊνέ, και έτσι φαίνεται απίθανο η καφεΐνη από μόνη της να μπορεί να εξηγήσει όλες τις πιθανές επιπτώσεις του καφέ στην υγεία.
Σε μια προοπτική πληθυσμιακή μελέτη, ο Liu και οι συνεργάτες του αξιολόγησαν 171.616 ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο χωρίς προηγούμενη καρδιαγγειακή νόσο ή καρκίνο. Οι συμμετέχοντες εγγράφηκαν στη Biobank του Ηνωμένου Βασιλείου και είχαν μέση ηλικία τα 55,6 έτη. Το 44,6% των συμμετεχόντων ήταν άνδρες και το 95,7% ήταν λευκοί. Για την ανάλυση, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν το WebQ, ένα διαδικτυακό ερωτηματολόγιο ανάκλησης διατροφής 24 ωρών στο οποίο έδειχναν πόσα ποτά καφέ κατανάλωναν, καθώς και οποιαδήποτε πρόσθετη ζάχαρη ή τεχνητά γλυκαντικά έβαζαν στον καφέ τους. Ο Liu και οι συνεργάτες του κατηγοριοποίησαν ένα ποτό ως περίπου 250 mL. Ανέλυσαν τα δεδομένα θνησιμότητας και έκβασης για 7 χρόνια παρακολούθησης από το 2009 έως το 2018.
Πρόσληψη καφέ και θνησιμότητα
Η μέση ποσότητα ζάχαρης που προστέθηκε στον καφέ ήταν 1,1 κουταλάκια του γλυκού και η μέση ποσότητα τεχνητού γλυκαντικού που προστέθηκε ήταν περίπου 2,1 κουταλάκια του γλυκού ημερησίως.
Συνολικά, 1.725 θάνατοι από καρκίνο και 628 θάνατοι από καρδιαγγειακή νόσο σημειώθηκαν κατά την περίοδο της μελέτης. Οι καταναλωτές καφέ χωρίς ζάχαρη είχαν χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας από όλες τις αιτίες σε σύγκριση με τους μη καταναλωτές:
μηδέν έως 1,5 φλιτζάνια: HR = 0,79; 95% CI, 0,7-0;
1,5 έως 2,5 φλιτζάνια: HR = 0,84; 95% CI, 0,74-0,95;
2,5 έως 3,5 φλιτζάνια: HR = 0,71; 95% CI, 0,62-0,82;
3,5 έως 4,5 φλιτζάνια: HR = 0,71; 95% CI, 0,6-0,84; και
μεγαλύτερο από 4,5 φλιτζάνια: HR = 0,77; 95% CI, 0,65-0,91.
Ομοίως, υπήρχε χαμηλότερος κίνδυνος θνησιμότητας από όλες τις αιτίες μεταξύ των καταναλωτών καφέ με ζάχαρη σε σύγκριση με τους μη καταναλωτές:
μηδέν έως 1,5 φλιτζάνια: HR = 0,91; 95% CI, 0,78-1,07;
1,5 έως 2,5 φλιτζάνια: HR = 0,69; 95% CI, 0,57-0,84;
2,5 έως 3,5 φλιτζάνια: HR = 0,72; 95% CI, 0,57-0,91; και
3,5 έως 4,5 φλιτζάνια: HR = 0,79; 95% CI, 0,6-1,06.
Ωστόσο, οι ενήλικες που έπιναν περισσότερα από 4,5 φλιτζάνια καφέ με ζάχαρη είχαν αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας (HR= 1,05, 95% CI, 0,82-1,36).
Η συσχέτιση μεταξύ του άγλυκου καφέ και της θνησιμότητας από καρκίνο και καρδιαγγειακή νόσο ήταν σε μεγάλο βαθμό συνεπής με αυτή της θνησιμότητας από όλες τις αιτίες και ήταν στατιστικά σημαντική (P < 0,001). Οι συσχετίσεις με τον ζαχαρούχο καφέ και τον τεχνητά γλυκαντικό καφέ παρατηρήθηκαν σε ορισμένες περιπτώσεις και μόνο για τη θνησιμότητα από καρκίνο.
Τα αποτελέσματα ήταν συνεπή για τους καταναλωτές στιγμιαίου και αλεσμένου καφέ.
Ο καφές είναι ένα πολύπλοκο μείγμα και έχουν εξεταστεί αρκετοί βιολογικοί μηχανισμοί για να εξηγήσουν τόσο τις ευεργετικές όσο και τις βλαβερές επιπτώσεις της πρόσληψης καφέ στον κίνδυνο θανάτου. Έχει προταθεί ότι τα πιθανά ευεργετικά αποτελέσματα φαίνονται κυρίως με μέτρια πρόσληψη καφέ, ενώ τα επιβλαβή αποτελέσματα αυξάνονται με την υψηλή κατανάλωση.
Ο Liu και οι συνεργάτες του απέτυχαν να εξετάσουν εάν ο ζαχαρούχος καφές είναι ωφέλιμος ή επιβλαβής για την υγεία. Επιπλέον, η μέση ποσότητα ζάχαρης που ανέφεραν οι συμμετέχοντες ότι προσθέτουν στον καφέ τους δεν πλησιάζει τις υψηλές ποσότητες ζάχαρης που προστίθενται στον καφέ που αγοράζονται σε δημοφιλείς αλυσίδες καφέ στις ΗΠΑ. Η μελέτη δείχνει ότι μικρές ποσότητες ζάχαρης μπορεί να μην είναι επιβλαβείς και μπορεί να μειώσουν τη θνησιμότητα.
Αν και δεν μπορούμε να συμπεράνουμε οριστικά ότι η κατανάλωση καφέ μειώνει τη θνησιμότητα, το σύνολο των ενδείξεων δεν διακιολογεί τη διακοπή λήψης καφέ από τους καταναλωτές – ιδιαίτερα εκείνους που τον πίνουν χωρίς ή μέτριες ποσότητες ζάχαρης.
Βιβλιογραφία
Liu D, et al. Association of Sugar-Sweetened, Artificially Sweetened, and Unsweetened Coffee Consumption With All-Cause and Cause-Specific Mortality. Ann Intern Med. 2022;doi:10.7326/M21-2977.
Wee CC. The Potential Health Benefit of Coffee: Does a Spoonful of Sugar Make It All Go Away?. Ann Intern Med. 2022;doi:10.7326/M22-1465.
