Η καρδιομεταβολική πολυνοσηρότητα και η έναρξη της καρδιομεταβολικής νόσου στη μέση ηλικία συνδέονται σημαντικά με αυξημένο κίνδυνο για άνοια και το γενετικό υπόβαθρο μπορεί να αποτελεί τη βάση αυτής της συσχέτισης, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη.
Αυτά τα ευρήματα ενισχύουν τις αυξανόμενες ενδείξεις σύνδεσης μεταξύ της καρδιομεταβολικής πολυνοσηρότητας και των αγγειακών και νευροεκφυλιστικών μορφών άνοιας και υπογραμμίζουν την ανάγκη για ειδική παρακολούθηση των ατόμων που αναπτύσσουν διαβήτη τύπου 2, καρδιακή νόσο ή εγκεφαλικό στη μέση ηλικία, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος άνοιας σε μεγαλύτερη ηλικία.
Ο Dove και οι συνεργάτες του ανέλυσαν 17.913 δίδυμους χωρίς άνοια ηλικίας 60 ετών και άνω (μέση ηλικία 70 ετών, 55% γυναίκες) από το εθνικό μητρώο διδύμων της Σουηδίας για να προσδιορίσουν την επίδραση της καρδιομεταβολικής πολυνοσηρότητας στον κίνδυνο για άνοια, για να συγκρίνουν τον κίνδυνο άνοιας ανάλογα με την ηλικία έναρξης της καρδιομεταβολικής νόσου (CMD) και να μελετήσουν τη γενετική φύση της συσχέτισης CMD/άνοιας.
Ως καρδιομεταβολικά νοσήματα (CMDs) ορίστηκαν ο διαβήτης τύπου 2, η καρδιακή νόσος και το εγκεφαλικό επεισόδιο, μετά από προηγούμενες μελέτες που εξέτασαν την επίδραση της καρδιομεταβολικής πολυνοσηρότητας στα αποτελέσματα της υγείας.
Η ομάδα παρακολουθήθηκε για μέγιστο διάστημα 18 ετών για να προσδιοριστεί η σχέση μεταξύ της έναρξης της άνοιας στη μέση και όψιμη ζωή. Η περίοδος παρακολούθησης περιλάμβανε το χρόνο που μεσολάβησε μεταξύ της έναρξης της μελέτης και της διάγνωσης άνοιας, θανάτου ή τελικής παρακολούθησης τον Δεκέμβριο του 2016 (μέση περίοδος παρακολούθησης 15,4 έτη).
Οι ερευνητές συνέκριναν τη συσχέτιση CMD/άνοιας σε 54 μονοζυγωτικά δίδυμα ζεύγη και 302 διζυγωτικά δίδυμα ζευγάρια για να προσδιορίσουν εάν υπήρχε ένας γενετικός παράγοντας κοινός τόσο για τα CMD όσο και για την άνοια.
Στην αρχή, υπήρχαν 3.312 συμμετέχοντες (18,5%) με ένα CMD και 839 συμμετέχοντες (4,7%) με τουλάχιστον δύο CMD. Κατά τη διάρκεια της περιόδου παρακολούθησης, 3.020 συμμετέχοντες εμφάνισαν άνοια.
Σε σύγκριση με εκείνα χωρίς CMDs, τα άτομα με τουλάχιστον δύο CMDs διέτρεχαν υψηλότερο κίνδυνο για άνοια (HR = 2,1; 95% CI, 1,73-2,57; P <.05), όπως και άτομα με ένα CMD σε μικρότερο βαθμό (HR = 1,42, 95% CI, 1,27-1,58, Ρ < ,05). Υπήρχε επίσης αυξημένος κίνδυνος για άνοια σε άτομα που ανέπτυξαν CMD στη μέση ηλικία σε σύγκριση με άτομα που ανέπτυξαν CMD στα τέλη της ζωής τους, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Στον σχεδιασμό των ομοδιδύμων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα διζυγωτικά δίδυμα (HR = 1,55, 95% CI, 1,15-2,09) διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο για άνοια σε σύγκριση με τα μονοζυγωτικά δίδυμα (HR = 0,99, 95% CI, 0,5-1,98, P για αλληλεπίδραση = .005).
Χρησιμοποιώντας ένα σχέδιο μελέτης δίδυμων, η μελέτη παρέχει επίσης στοιχεία ότι το γενετικό υπόβαθρο μπορεί να υποστηρίξει τη σχέση μεταξύ καρδιομεταβολικής νόσου και άνοιας. Τα ευρήματα αυτά απαιτούν την ταυτοποίηση αυτών των κοινών γονιδίων τόσο για CMDs όσο και για την άνοια σε μελλοντικές μελέτες.
Βιβλιογραφία
Dove A, et al. Cardiometabolic multimorbidity and incident dementia: the Swedish twin registry. Eur Heart J. 2022;doi:10.1093/eurheartj/ehac744
