Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Medicine and Science in Sports Exercise, η διακοπή παρατεταμένων περιόδων καθιστικής θέσης με περπάτημα 5 λεπτών κάθε μισή ώρα συσχετίστηκε με μειώσεις στους καρδιομεταβολικούς παράγοντες κινδύνου.
Ενώ οι συστάσεις για λιγότερο καθιστική ζωή και περισσότερη κίνηση γίνονται για όλες τις ηλικιακές ομάδες, οι μέχρι τώρα οδηγίες δεν διευκρινίζουν πόσο συχνά και για πόση ώρα θα πρεπει να διακόπτεται η καθιστική ζωή ενώ τα μέχρι τώρα ερευτηικά δεδομένα είναι περιορισμένα.
Για να μάθουν περισσότερα, ο Duran και οι συνεργάτες του πραγματοποίησαν μια τυχαιοποιημένη μελέτη διασταύρωσης για να προσδιορίσουν τα αποτελέσματα πέντε στρατηγικών κατά τη διάρκεια 5 ημερών:
- 1 λεπτό βάδισμα κάθε 30 λεπτά.
- 5 λεπτά βάδισμα κάθε 30 λεπτά.
- 1 λεπτό βάδισμα κάθε 60 λεπτά.
- 5 λεπτά βάδισμα κάθε 60 λεπτά. και
- συνεχές κάθισμα.
Η διάρκεια της μελέτης καθημερινά ήταν 8 ώρες και όλα τα βαδίσματα ήταν ελαφράς έντασης.
Από τους 11 συμμετέχοντες, η μέση ηλικία ήταν 57 έτη. Το 54,5% ήταν άνδρες. Το 36,3% ήταν προυπερτασικοί και το 18,2% ήταν υπερτασικοί.
Σε σύγκριση με το παρατεταμένο κάθισμα, οι ερευνητές ανέφεραν ότι η καθαρή αυξητική περιοχή γλυκόζης κάτω από την καμπύλη «μειωνόταν σημαντικά» κατά τη διάρκεια 5 λεπτών περιπάτου κάθε 30 λεπτά (P = 0,017). Παρόλο που μειώσεις καταδείχθηκαν και σε άλλες στρατηγικές βάδισης, δεν ήταν στατιστικά σημαντικές.
Όλα τα διαλείμματα καθιστικής ζωής συσχετίστηκαν με μειώσεις στα επίπεδα της συστολικής αρτηριακής πίεσης ΑΠ (P < 0,5). Η μεγαλύτερη μείωση παρατηρήθηκε μετά από 5 λεπτά περπάτημα κάθε 60 λεπτά, η οποία ισοδυναμούσε με μείωση 5,2 mmHg (P < 0,001), ακολουθούμενη από 5 λεπτά περπάτημα κάθε 30 λεπτά (P = 0,003), με μέση μείωση 4,3 mmHG.
Επίσης τα 5 λεπτά περπάτημα κάθε 30 λεπτά συσχετίστηκαν με τη μεγαλύτερη μείωση της κόπωσης από την έναρξη (P = 0,006), ακολουθούμενα από 5 λεπτά περπάτημα κάθε 60 λεπτά (P = 0,003).
Το εύρημα ότι όλες οι στρατηγικές βάδισης μείωσαν τη συστολική ΑΠ παρέχει καινούργια ερευνητικά δεδομένα που μέχρι τώρα δεν υπήρχαν στη βιβλιογραφία.
Τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν σημαντικά ότι η διακοπή της παρατεταμένης καθιστικής θέσης ακόμη και σε μικρές δόσεις είναι αρκετή για να προκαλέσει μείωση της ΑΠ ενώ επίσης υποδηλώνουν ότι οι τεκμηριωμένες αυξήσεις της ΑΠ που προκαλούνται από την παρατεταμένη καθιστική θέση μπορούν εύκολα να αντισταθμιστούν.
Ενώ τα καθιστικά διαλείμματα μπορεί να είναι αποτελεσματικά, η κοινή γνώμη και η αποδοχή είναι το κλειδί για να επαναλαμβάνονται συχνά και να γίνονται αποδεκτά.
Στην παρούσα μελέτη, όλες οι δόσεις βαδίσματος είχαν υψηλά επίπεδα αποδοχής. Το μεγαλύτερης διάρκειας περπάτημα των 5 λεπτών είχε πιο ισχυρά αποτελέσματα στην κόπωση και τη μείωση της ψυχικής διάθεσης από αυτές που προκλήθηκαν από 1 λεπτό βαδίσματος. Επομένως, οι μεγαλύτερες διάρκειες διαλείμματος θα πρέπει να θεωρούνται ως μέσο για την πρόκληση πιο θετικών συναισθηματικών απαντήσεων.
Προχωρώντας προς τα εμπρός, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα διαλείμματα υψηλότερης συχνότητας και μεγαλύτερης διάρκειας κατά τη στόχευση των γλυκαιμικών αποκρίσεων, ενώ χαμηλότερες δόσεις μπορεί να είναι επαρκείς για τη μείωση της ΑΠ.
Βιβλιογραφία
Duran, Andrea T. Friel, Ciaran P. Serafini, Maria A. Ensari, Ipek; Cheung, Ying Kuen; Diaz, Keith M. Breaking Up Prolonged Sitting to Improve Cardiometabolic Risk: Dose-Response Analysis of a Randomized Cross-Over Trial. Medicine & Science in Sports & Exercise ():10.1249/MSS.0000000000003109, January 12, 2023.
