Η διατήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής – πριν ή μετά τη διάγνωση του διαβήτη τύπου 2 – συσχετίστηκε με σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο για μικροαγγειακές επιπλοκές, σύμφωνα με στοιχεία πρόσφατης μελέτης.
Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στο JAMA Network Open.
Οι επιπλοκές του διαβήτη όσον αφορά τα αγγεία χωρίζονται σε μικροαγγειακές (ή μικοραγγειοπάθεια) και μακροαγγειακές (ή μακροαγγειοπάθεια).
Μικροαγγειοπάθεια ή μικροαγγειακές επιπλοκές
Έτσι ονομάζεται η βλάβη που προκαλεί ο διαβήτης στα μικρά αιμοφόρα αγγεία, η οποία μπορεί να προκαλέσει ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα: διαβητική νευροπάθεια, διαβητική νεφροπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, εγκεφαλοπάθεια, καρδιομυοπάθεια, στυτική δυσλειτουργία.
Μικροαγγειοπάθεια ή μικροαγγειακές επιπλοκές
Έτσι ονομάζεται η βλάβη από τον διαβήτη στα μεγάλα αγγεία με αποτέλεσμα να προκαλείται: στεφανιαία νόσος (έμφραγμα, στηθάγχη, καρδιακή ανεπάρκεια), περιφερική αγγειοπάθεια, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Τα στοιχεία σχετικά με τη συσχέτιση μεταξύ του υγιεινού τρόπου ζωής πριν και μετά τη διάγνωση του διαβήτη και του επακόλουθου κινδύνου μικροαγγειακών επιπλοκών παραμένουν ελάχιστα. Επιπλέον, παραμένει ασαφές εάν οι βελτιώσεις στην πρακτική του τρόπου ζωής από πριν έως μετά τη διάγνωση του διαβήτη σχετίζονται με κινδύνους μικροαγγειακών επιπλοκών.
Η μελέτη
Οι ερευνητές εξέτασαν τους παράγοντες διατροφής και του τρόπου ζωής πριν και μετά τη διάγνωση του διαβήτη σε 7.077 ενήλικες με διαβήτη τύπου 2 (μέση ηλικία 61 έτη, 68,7% γυναίκες) που δεν είχαν καρδιαγγειακή νόσο και καρκίνο. Όλοι οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν τα ερωτηματολόγια για τον διαβήτη στη Μελέτη Νοσηλευτών Υγείας και στη Μελέτη Παρακολούθησης Επαγγελματιών Υγείας.
Ο υγιεινός τρόπος ζωής ορίστηκε ως το
- να μην καπνίζεις,
- να έχεις υγιές σωματικό βάρος,
- να συμμετέχεις σε μέτρια έως έντονη σωματική δραστηριότητα,
- να καταναλώνεις δίαιτα υψηλής ποιότητας και
- να κάνεις μέτρια κατανάλωση αλκοόλ.
Τα πρωτεύοντα αποτελέσματα ήταν μικροαγγειακές επιπλοκές που διαγνώστηκαν από γιατρό, όπως διαβητική νευροπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, νεφροπάθεια και διαταραχές των ποδιών, που ανέφεραν μόνοι τους οι ασθενείς στο ερωτηματολόγιο.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου παρακολούθησης, 2.878 συμμετέχοντες ανέπτυξαν μικροαγγειακές επιπλοκές. Η τήρηση του υγιεινού τρόπου ζωής πριν και μετά τη διάγνωση του διαβήτη συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης μικροαγγειακών επιπλοκών. Σε σύγκριση με κανέναν παράγοντα τρόπου ζωής χαμηλού κινδύνου πριν από τη διάγνωση του διαβήτη, η ύπαρξη τεσσάρων ή περισσότερων συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο για οποιαδήποτε μικροαγγειακή επιπλοκή (RR = 0,73; 95% CI, 0,6-0,91), διαβητική νευροπάθεια (RR = 0,71, 95% CI , 0,54-0,93), διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια (RR = 0,76; 95% CI, 0,57-1,01), διαβητική νεφροπάθεια (RR = 0,42; 95% CI, 0,23-0,79) και διαταραχές διαβητικού ποδιού (RR = 0,6%CI; 0,35-1).
Παρατηρήθηκαν παρόμοια αποτελέσματα για την τήρηση του υγιεινού τρόπου ζωής μετά τη διάγνωση του διαβήτη για τυχόν μικροαγγειακές επιπλοκές (RR = 0,68; 95% CI, 0,55-0,83), διαβητική νευροπάθεια (RR = 0,67; 95% CI, 0,51-0,88), διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια (RR = 0,65, 95% CI, 0,48-0,86), διαβητική νεφροπάθεια (RR = 0,57, 95% CI, 0,34-0,98) και διαταραχές του διαβητικού ποδιού (RR = 0,62, 95% CI, 0,37-1,05).
Η μεγαλύτερη βελτίωση των παραγόντων του τρόπου ζωής από πριν έως μετά τη διάγνωση του διαβήτη συσχετίστηκε σημαντικά με χαμηλότερο κίνδυνο για διαβητική νευροπάθεια ή ολικές μικροαγγειακές επιπλοκές. Κάθε πρόσθετος παράγοντας τρόπου ζωής χαμηλού κινδύνου συνδέθηκε με 6% χαμηλότερο κίνδυνο για τυχόν μικροαγγειακές επιπλοκές και 9% χαμηλότερο κίνδυνο για διαβητική νευροπάθεια.
Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν έναν ουσιαστικό ρόλο της αλλαγής του τρόπου ζωής στην πρόληψη των μικροαγγειακών επιπλοκών μεταξύ των ατόμων με διαβήτη τύπου 2 και παρέχουν υποστήριξη για τις κατευθυντήριες γραμμές της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας που συνιστούν βελτιώσεις στον τρόπο ζωής για αυτά τα άτομα.
Βιβλιογραφία
Liu G, Li Y, Pan A, et al. Adherence to a Healthy Lifestyle in Association With Microvascular Complications Among Adults With Type 2 Diabetes. JAMA Netw Open. 2023;6(1):e2252239.
