Τα αποτελέσματα μιας μετανάλυσης των αναστολέων μεταφορέα νατρίου-γλυκόζης-2 (SGLT-2) υπογραμμίζουν την ευκαιρία για παθολόγους, νεφρολόγους, ενδοκρινολόγους και καρδιολόγους να συνεργαστούν για να επεκτείνουν τη χρήση αυτής της κατηγορίας φαρμάκων σε περισσότερους ασθενείς.
Μια μεγάλη μετανάλυση εξέτασε τις επιδράσεις των αναστολέων συμμεταφορέα νατρίου-γλυκόζης-2 (SGLT-2) στην εξέλιξη της χρόνιας νεφρικής νόσου (ΧΝΝ), καθώς και στα καρδιαγγειακά (CV) νοσήματα. Περιλάμβανε συμμετέχοντες από 13 τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες (RCT), εκ των οποίν το 82,7% ήταν σε ασθενείς με διαβήτη, και διαπίστωσε ότι οι αναστολείς SGLT-2 μείωσαν τον κίνδυνο εξέλιξης της ΧΝΝ σε παρόμοιο βαθμό ανεξάρτητα από το αν οι ασθενείς είχαν διαβήτη ή όχι. Ο κίνδυνος οξείας νεφρικής βλάβης ή καρδιαγγειακού θανάτου ήταν επίσης μικρότερος σε ασθενείς που έλαβαν αναστολείς SGLT-2 σε σύγκριση με αυτούς που λάμβαναν εικονικό φάρμακο.
Εκτός από τη μείωση της υπεργλυκαιμίας, οι αναστολείς SGLT-2 ή οι γλιφλοζίνες έχουν απροσδόκητα καθυστερημένη εξέλιξη της διαβητικής νεφροπάθειας. Ενώ αυτή η κατηγορία φαρμάκων έχει φέρει επανάσταση στη θεραπεία των ασθενών με ΧΝΝ και διαβήτη τύπου 2, είναι σημαντικό να εξακριβωθεί εάν προσφέρει όφελος και σε ασθενείς με ΧΝΝ που δεν έχουν διαβήτη. Μια συλλογική μετανάλυση, η οποία περιελάμβανε >90.000 ασθενείς από >12 RCT, αξιολόγησε τα αποτελέσματα σε ασθενείς με ΧΝΝ αλλά χωρίς διαβήτη.
Οι περισσότεροι ασθενείς στις μελέτες της μετανάλυσης έπαιρναν επίσης αναστολείς του συστήματος ρενίνης-αγγειοτασίνης (RAS). Δεν είναι σαφές πώς θα τα πήγαιναν οι ασθενείς εάν δεν έπαιρναν αναστολείς RAS (π.χ. λόγω δυσανεξίας ή αλλεργίας). Επιπλέον, ορισμένες υποομάδες ασθενών με νεφρική νόσο αποκλείστηκαν από τις μεγαλύτερες νεφρικές μελέτες, ειδικά οι λήπτες νεφρικού μοσχεύματος και εκείνοι με αυτοσωμική επικρατούσα πολυκυστική νεφρική νόσο. Επιπλέον, η ασφάλεια των αναστολέων SGLT-2 σε ασθενείς με ΧΝΝ και διαβήτη τύπου 1 μένει να προσδιοριστεί. Παρά αυτές τις προειδοποιήσεις, η μετανάλυση επιβεβαίωσε ότι οι αναστολείς SGLT-2 μειώνουν την εξέλιξη της ΧΝΝ, την οξεία νεφρική βλάβη και τον καρδιαγγειακό θάνατο, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή όχι διαβήτη. Δεν υπήρξαν νέα σήματα ασφαλείας.
Οι αναστολείς SGLT-2 είναι η πρώτη κατηγορία φαρμάκων που προστίθεται στις θεραπευτικές επιλογές για τη ΧΝΝ αφού τα οφέλη των αναστολέων RAS εντοπίστηκαν πριν από περίπου 25 χρόνια. Πού πάμε από εδώ, δεδομένων αυτών των συνεπών, ισχυρών δεδομένων; Η νεφρολογική κοινότητα βλέπει αυτά τα αποτελέσματα ως μια ευκαιρία να συνεργαστεί με παθολόγους, ενδοκρινολόγους και καρδιολόγους για να επεκτείνει τη χρήση των αναστολέων SGLT-2, ακόμη και σε ασθενείς με χαμηλά ποσοστά σπειραματικής διήθησης, και να συνεχίσει τη χρήση τουλάχιστον έως ότου οι ασθενείς ξεκινήσουν αιμοκάθαρση.
Τα εμπόδια στη συνταγογράφηση των αναστολέων SGLT-2 περιλαμβάνουν την κλινική αδράνεια, τη μεταβλητή ασφαλιστική κάλυψη και τον δισταγμό των ασθενών λόγω της ασυμπτωματικής φύσης της ΧΝΝ. Ο εντοπισμός φραγμών σε επίπεδο κλινικού ιατρού, η διαπραγμάτευση της θεραπείας βάσει του κόστους και η εκπαίδευση των ασθενών σχετικά με τη βελτίωση της βλάβης των οργάνων-στόχων θα βοηθούσαν τους αναστολείς SGLT-2 να αποκτήσουν ευρεία αποδοχή.
Βιβλιογραφία
The Nuffield Department of Population Health Renal Studies Group and the SGLT2 inhibitor Meta-Analysis Cardio-Renal Trialists’ Consortium. Impact of diabetes on the effects of sodium glucose co-transporter-2 inhibitors on kidney outcomes: collaborative meta-analysis of large placebo-controlled trials. Lancet 2022; 400: 1788–801.
