Η υποκλινική, αποφρακτική στεφανιαία αθηροσκλήρωση σχετίστηκε με περισσότερο από 8πλάσιο κίνδυνο για έμφραγμα του μυοκαρδίου σε ασυμπτωματικούς ενήλικες ηλικίας 40 ετών και άνω.
Η αθηροσκλήρωση των στεφανιαίαων αγγειών μπορεί να αναπτυχθεί σε νεαρή ηλικία και να παραμείνει χωρίς συμπτώματα στο σώμα μας για πολλά χρόνια.
Η στεφανιαία αθηροσκλήρωση είναι «η βασική παθοβιολογική διαδικασία» που είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη του εμφράγματος του μυοκαρδίου και μαζί, αυτές οι καταστάσεις καθορίζουν την ισχαιμική καρδιακή νόσο. Η υποκλινική στεφανιαία αθηροσκλήρωση προηγείται της ισχαιμικής καρδιοπάθειας και μπορεί να εξελιχθεί σε νεαρή ηλικία, ακόμη και χρόνια πριν την εμφάνιση της κλινικής νόσου.
Για περισσότερα από 50 χρόνια, η αποφρακτική στεφανιαία νόσος, που ορίζεται ως στεφανιαία στένωση του αυλού 50% ή μεγαλύτερη, θεωρείται βασικό χαρακτηριστικό του αυξημένου κινδύνου. Τις τελευταίες δεκαετίες, ωστόσο, η έκταση της αθηροσκλήρωσης στο στεφανιαίο αγγειακό δέντρο καθώς και τα συγκεκριμένα μορφολογικά χαρακτηριστικά της αθηρωματικής πλάκας έχουν αναγνωριστεί ως σημαντικοί παράγοντες κινδύνου.
Ο Fuchs και οι συνεργάτες του διεξήγαγαν μια προοπτική μελέτη παρατήρησης για να καθορίσουν τα χαρακτηριστικά της υποκλινικής στεφανιαίας αθηροσκλήρωσης που συνδέονται με το έμφραγμα του μυοκαρδίου σε 9.533 ασυμπτωματικούς συμμετέχοντες ηλικίας τουλάχιστον 40 ετών χωρίς καρδιαγγειακή νόσο. Τα ευρήματά τους δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο Annals of Internal Medicine.
Εξετάστηκε η υπόθεση ότι τα χαρακτηριστικά της υποκλινικής στεφανιαίας αθηροσκλήρωσης σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο για έμφραγμα του μυοκαρδίου σε ασυμπτωματικά άτομα χωρίς γνωστή ισχαιμική καρδιακή νόσο.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αξονική στεφανιογραφία για να αξιολογήσουν την υποκλινική αθηροσκλήρωση των στεφανιαίων. Στη συνέχεια, η στεφανιαία αθηροσκλήρωση χαρακτηρίστηκε από την έκταση και την απόφραξη του αυλού (η αποφρακτική νόσος ορίζεται ως στένωση του αυλού μεγαλύτερη από 50%).
Διαπιστώθηκε ότι λίγο περισσότεροι από τους μισούς – 54% – των συμμετεχόντων δεν είχαν υποκλινική στεφανιαία αθηροσκλήρωση και, από το 46% που είχαν, το 10% είχε αποφρακτική νόσο. Επιπλέον, από αυτούς που διαγνώστηκαν, η πάθηση βρέθηκε πιο συχνά στους άνδρες παρά στις γυναίκες (61% έναντι 36%).
Στη διάμεση παρακολούθηση των 3,5 ετών, 71 συμμετέχοντες παρουσίασαν έμφραγμα του μυοκαρδίου (MI) και 193 πέθαναν. Ο κίνδυνος MI ήταν μεγαλύτερος σε εκείνους με αποφρακτική νόσο (προσαρμοσμένος σχετικός κίνδυνος [aRR] = 9,19; 95% CI, 4,49-18,11) και εκτεταμένη νόσο (aRR = 7,65; 95% CI, 3,53-16,57) και υψηλότερος σε εκείνους με εκτεταμένη και αποφρακτική υποκλινική στεφανιαία αθηροσκλήρωση (aRR = 12,48; 95% CI, 5,50-28,12) ή αποφρακτική-μη εκτεταμένη (aRR = 8,28; 95% CI, 3,75-18,32).
Η αποφρακτική υποκλινική στεφανιαία αθηροσκλήρωση συσχετίστηκε με περισσότερο από 8 φορές αυξημένο κίνδυνο για έμφραγμα του μυοκαρδίου και ο κίνδυνος είτε για θάνατο είτε για έμφραγμα του μυοκαρδίου αυξήθηκε 2 φορές σε άτομα με εκτεταμένη υποκλινική στεφανιαία αθηροσκλήρωση.
Ανεξάρτητα από τον βαθμό απόφραξης, ο κίνδυνος για το σύνθετο τελικό σημείο του θανάτου ή τον έμφραγμα μυοκαρδίου ήταν αυξημένος σε άτομα με εκτεταμένη νόσο: αποφρακτική-εκτατική (aRR = 3,15; 95% CI, 2,05-4,83) και μη αποφρακτική -εκτεταμένη (aRR = 2,7 95% CI, 1,72-4,25).
Ο εντοπισμός της αποφρακτικής ή εκτεταμένης υποκλινικής στεφανιαίας αθηροσκλήρωσης, που σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο, παρέχει δυνητικά κλινικά σημαντική, αυξητική αξιολόγηση κινδύνου σε ασθενείς χωρίς υποψία ή γνωστή ισχαιμική καρδιακή νόσο που υποβάλλονται σε καρδιακή αξονική τομογραφία ή/και CT θώρακος με ηλεκτροκαρδιογράφημα για άλλες κλινικές ενδείξεις.
Αυτή η εξαιρετική και σημαντική μελέτη παρέχει τώρα ένα σημείο αναφοράς για την παρατήρηση της σύγχρονης φυσικής ιστορίας της στεφανιαίας νόσου. Παρέχει επίσης ανεκτίμητα δεδομένα σχετικά με τα ποσοστά συμβάντων και τον επιπολασμό της ασυμπτωματικής στεφανιαίας νόσου που θα ενημερώσουν τις στρατηγικές πρόληψης της δημόσιας υγείας και τις συνεχείς κλινικές μελέτες στόχευσης προληπτικών θεραπειών σε άτομα που υποβάλλονται σε έλεγχο για ασυμπτωματική στεφανιαία νόσο.
Βιβλιογραφία
Fuchs A, et al. Subclinical Coronary Atherosclerosis and Risk for Myocardial Infarction in a Danish Cohort. Ann Intern Med. 2023;doi:10.7326/M22-3027.
McDermott M, et al. Contemporary Natural History of Coronary Artery Disease. Ann Intern Med. 2023; doi:10.7326/M23-0533.
