Η φινερενόνη, ένας μη στεροειδικός ανταγωνιστής των υποδοχέων των αλατοκορτικοειδών, μπορεί να βελτιώσει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 και νεφρική νόσο και σε ασθενείς με λευκωματουρία, σύμφωνα με την υπομελέτη FIDELITY που δημοσιεύτηκε στο JAMA Cardiology.
Η δυνατότητα μείωσης του καρδιαγγειακού κινδύνου μεταξύ ασθενών με χρόνια νεφρική νόσο έχει αποδειχθεί με τη χρήση της σιμβαστατίνης-εζετιμίμπης στη μελέτη Study of Heart and Renal Protection (SHARP). Ωστόσο, η μελέτη έλαβε υπόψη τη λειτουργία των νεφρών (όπως εκτιμάται από τον εκτιμώμενο ρυθμό σπειραματικής διήθησης) αλλά όχι τη νεφρική βλάβη (λευκωματουρία) στη στρατηγική στρατολόγησης. Έτσι, η δυνατότητα μείωσης του καρδιαγγειακού κινδύνου που σχετίζεται με χρόνια νεφρική νόσο σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 σε έναν ευρύτερο πληθυσμό – ακόμη και με εκτιμώμενο ρυθμό σπειραματικής διήθησης 60 ή μεγαλύτερο και ορίζεται από λευκωματουρία – παραμένει άγνωστη.
Σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, εξετάστηκε εάν ο κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου που σχετίζεται με τη χρόνια νεφρική νόσο, όπως ορίζεται από κοινού από τον εκτιμώμενο ρυθμό σπειραματικής διήθησης και τη λευκωματουρία, μπορούσε να μειωθεί με τη θεραπεία με φινερενόνη. Στη συνέχεια, υπολογίστηκε το όφελος σε όλο τον πληθυσμό των ΗΠΑ, εάν όλοι οι επιλέξιμοι ασθενείς λάμβαναν θεραπεία με φινερενόνη.
Μελέτες FIDELIO-DKD και FIGARO-DKD
Για την παρούσα μελέτη, ο Agarwal και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν δεδομένα από τη συγκεντρωτική ανάλυση FIDELITY ασθενών από τις μελέτες FIDELIO-DKD και FIGARO-DKD της φινερενόνης (Kerendia, Bayer) επιπλέον του μεγιστοποιημένου αποκλεισμού του συστήματος ρενίνης-αγγειοτασίνης.
Τα αποτελέσματα από τη δοκιμή FIDELIO-DKD έδειξαν ότι η φινερενόνη καθυστέρησε την εξέλιξη της χρόνιας νεφρικής νόσου (ΧΝΝ) μεταξύ των ενηλίκων ασθενών με διαβήτη τύπου 2 σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, και τα αποτελέσματα της μελέτης FIGARO-DKD έδειξαν ότι η φινερενόνη μείωσε τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων κατά 13%, εύρημα που οφείλεται στη σημαντική μείωση της νοσηλείας με καρδιακή ανεπάρκεια.
Σε αυτήν την υποανάλυση 13.026 συμμετεχόντων (μέση ηλικία 65 έτη, 70% άνδρες), ο Agarwal και οι συνεργάτες του συνδύασαν δεδομένα της FIDELITY με δεδομένα από την Εθνική Έρευνα Εξέτασης Υγείας και Διατροφής για να προσομοιώσουν τον αριθμό των καρδιαγγειακών συμβάντων σε επίπεδο πληθυσμού που αποτρέπονται ετησίως με τη φινρενόνη μεταξύ ασθενών με διαβήτη τύπου 2 και ΧΝΝ.
Το πρωταρχικό αποτέλεσμα ήταν ένα σύνθετο καρδιαγγειακών συμβάντων που περιελάμβαναν καρδιαγγειακό θάνατο, μη θανατηφόρο εγκεφαλικό επεισόδιο, μη θανατηφόρο έμφραγμα μυοκαρδίου ή καρδιακή ανεπάρκεια κατά τη διάρκεια μιας διάμεσης διάρκειας 3 ετών.
Μεταξύ των συμμετεχόντων στην ομάδα εικονικού φαρμάκου με εκτιμώμενο ρυθμό σπειραματικής διήθησης (eGFR) 90 mL/min/1,73 m2 ή περισσότερο και αναλογία λευκωματίνης προς κρεατινίνη ούρων μικρότερη από 300 mg/g, το ποσοστό καρδιαγγειακών συμβάντων ήταν 2,38 ανά 100 ασθενείς- έτη (95% CI, 1,03-4,29) και 3,78 συμβάντα CV ανά 100 ασθενείς-έτη (95% CI, 2,91-4,75) μεταξύ των συμμετεχόντων με αναλογία λευκωματίνης ούρων προς κρεατινίνη 300 mg/g ή μεγαλύτερη.
Μεταξύ των συμμετεχόντων με eGFR μικρότερο από 30 mL/min/1,73 m2 και αναλογία λευκωματίνης προς κρεατινίνη ούρων μικρότερο από 300 mg/g, το ποσοστό συμβάντων CV ήταν 6,54 ανά 100 ασθενο-έτη (95% CI, 4,19-9,4) σε σύγκριση με 8,74 συμβάντα CV ανά 100 ασθενείς-έτη (95% CI, 6,78-10,93) μεταξύ των συμμετεχόντων με αναλογία λευκωματίνης ούρων προς κρεατινίνη 300 mg/g ή μεγαλύτερη.
Επιπλέον, η φινερενόνη συσχετίστηκε με χαμηλότερο σύνθετο κίνδυνο για καρδιαγγειακά συμβάντα ανεξάρτητα από το eGFR και την αναλογία λευκωματίνης ούρων προς κρεατινίνη (HR = 0,86; 95% CI, 0,78-0,95; P = 0,002; P για αλληλεπίδραση = 0,66).
Οφέλη στον πληθυσμό σε ασθενείς που είναι επιλέξιμοι για φινερενόνη
Χρησιμοποιώντας εθνικά αντιπροσωπευτικά δεδομένα από 6,4 εκατομμύρια άτομα που πληρούν τα κριτήρια για τη φινερενόνη, οι ερευνητές υπολόγισαν ότι η θεραπεία για 1 χρόνο θα μπορούσε να αποτρέψει περίπου 38.359 συμβάντα καρδιαγγειακής νόσου (95% CI, 31.741-44.852), συμπεριλαμβανομένων 14.000 νοσηλειών με καρδιακή ανεπάρκεια, εκ των οποίων περίπου το 66% θα μπορούσε να αποτραπεί σε ασθενείς με eGFR 60 mL/min/1,73 m2 ή περισσότερο.
Η παρατήρηση ενός αυξημένου, αλλά τροποποιήσιμου, σύνθετου καρδιαγγειακού κινδύνου σε ασθενείς με eGFR 60 ή μεγαλύτερο αλλά με μέτρια έως σοβαρά αυξημένη λευκωματουρία έχει σημαντικές επιπτώσεις στην κλινική πράξη. Παρά τις συστάσεις στις οδηγίες για την εξέταση τόσο του eGFR όσο και της λευκωματουρίας τουλάχιστον ετησίως σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, τα πραγματικά στοιχεία δείχνουν ότι τα επίπεδα εξέτασης για λευκωματουρία σε ασθενείς με ΧΝΝ ή διαβήτη τύπου 2 στην κλινική πράξη είναι πολύ χαμηλά. Αν και η σημασία της λευκωματουρίας ως παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά συμβάματα είναι ευρέως γνωστή, τα ευρήματα που παρουσιάζονται εδώ υποδεικνύουν την ικανότητα μείωσης αυτού του κινδύνου για μείωση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη βελτίωσης των ποσοστών εξέτασης λευκωματουρίας ανεξάρτητα από το eGFR του ασθενούς.
Δεδομένου ότι η θεραπεία με φινερενόνη μειώνει επίσης τον κίνδυνο εξέλιξης της ΧΝΝ, συμπεριλαμβανομένης της νεφρικής νόσου τελικού σταδίου, σε ασθενείς με ΧΝΝ και διαβήτη τύπου 2, ο αντίκτυπος στην υγεία της εξέτασης για λευκωματουρία σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 είναι σημαντικός.
Βιβλιογραφία
Agarwal R, Pitt B, Rossing P, et al. Modifiability of Composite Cardiovascular Risk Associated With Chronic Kidney Disease in Type 2 Diabetes With Finerenone. JAMA Cardiol. Published online June 14, 2023.
