Η χαμηλή δόση ασπιρίνης δεν δείχνει κανένα όφελος για την πρόληψη εγκεφαλικού επεισοδίου σε υγιή άτομα ηλικίας άνω των 70 ετών.
Υπήρχε μια εποχή που υπήρχε ενθουσιασμός για την ασπιρίνη για την πρωτογενή πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων και εγκεφαλικών επεισοδίων, με τη Μελέτη Υγείας του 1989 να δείχνει όφελος, ακόμη και με το κόστος ορισμένων αιμορραγικών εγκεφαλικών επεισοδίων. Αλλά ητα νεότερα ερευνητικά δεδομένα με την πάροδο του χρόνου έχουν παγώσει αυτόν τον ενθουσιασμό.
Η τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη “Ασπιρίνη στη μείωση συμβάντων στους ηλικιωμένους” (ASPREE) πρόσθεσε σημαντικά στοιχεία για άτομα ηλικίας 70 ετών και άνω. Στους 19.114 συμμετέχοντες χωρίς καρδιαγγειακή νόσο, άνοια ή αναπηρία, η ασπιρίνη σε δόση 100 mg ημερησίως συσχετίστηκε με υψηλότερη θνησιμότητα από όλες τις αιτίες, καμία μείωση της καρδιαγγειακής νόσου και μεγαλύτερη θνησιμότητα από καρκίνο κατά τη διάρκεια μιας μέσης παρακολούθησης 4,7 ετών.
Τώρα, οι ερευνητές έχουν αξιολογήσει τα δεδομένα ASPREE για την επίδραση της ασπιρίνης στα εγκεφαλικά επεισόδια. Η ασπιρίνη δεν συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο για ισχαιμικό εγκεφαλικό σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, αλλά συσχετίστηκε με μεγαλύτερη ενδοκράνια αιμορραγία (1,1% έναντι 0,8%, αναλογία κινδύνου, 1,38).
Για τους ηλικιωμένους ασθενείς, η μελέτη ASPREE παρέχει σημαντικά στοιχεία για την αποφυγή χρήσης ασπιρίνης στην πρωτογενή πρόληψη. Αντίθετα, η ασπιρίνη συσχετίστηκε με έναν συνδυασμό υψηλότερης θνησιμότητας από όλες τις αιτίες, χωρίς μείωση των καρδιαγγειακών συμβαμάτων, υψηλότερους θανάτους από καρκίνο, μεγαλύτερο κίνδυνο αιμορραγίας – και, τώρα, χωρίς μείωση του ισχαιμικού εγκεφαλικού και υψηλότερους κινδύνους για ενδοκράνια αιμορραγία. Αυτά τα ευρήματα υποστηρίζουν τις συστάσεις της Ειδικής Ομάδας Προληπτικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ ότι η ασπιρίνη δεν πρέπει να συνταγογραφείται σε υγιείς, ηλικιωμένους. Θα πρέπει να ρωτάμε για τυχόν χρήση ασπιρίνης τους ηλικιωμένους ασθενείς μας χωρίς καρδιαγγειακή νόσο και να διασφαλίζουμε ότι είναι ενημερωμένοι για αυτά τα δεδομένα.
Βιβλιογραφία
Cloud GC et al. Low-dose aspirin and the risk of stroke and intracerebral bleeding in healthy older people: Secondary analysis of a randomized clinical trial. JAMA Netw Open 2023 Jul 3; 6:e2325803.
Steering Committee of the Physicians’ Health Study Research Group. Final Report on the Aspirin Component of the Ongoing Physicians’ Health Study. N Engl J Med 1989; 321:129-135.
McNeil JJ et al. Effect of aspirin on cardiovascular events and bleeding in the healthy elderly. N Engl J Med 2018 Sep 16.
McNeil JJ et al. Effect of aspirin on disability-free survival in the healthy elderly. N Engl J Med 2018 Sep 16.
McNeil JJ et al. Effect of aspirin on all-cause mortality in the healthy elderly. N Engl J Med 2018 Sep 16.
