Τα ευρήματα μιας μελέτης υποδηλώνουν ότι είναι σημαντική η διάκριση μεταξύ αμυλούχων και μη αμυλούχων λαχανικών.
Οι δίαιτες με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες μπορούν να προάγουν την απώλεια βάρους. Υπάρχουν ενδείξεις όμως ότι ο τύπος των υδατανθράκων που καταναλώνονται, και όχι μόνο η συνολική ποσότητα, μπορεί επίσης να επηρεάσει το σωματικό βάρος.
Για να διερευνηθεί αυτό το ζήτημα, οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από 135.000 συμμετέχοντες σε τρεις μακροχρόνιες, προοπτικές, μελέτες παρατήρησης επαγγελματιών υγείας των ΗΠΑ (84% γυναίκες, μέση ηλικία κατά την έναρξη περίπου 50 έτη). Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια σχετικά με τα προσωπικά χαρακτηριστικά, το ιατρικό ιστορικό και τον τρόπο ζωής (συμπεριλαμβανομένων λεπτομερών ερωτηματολογίων συχνότητας φαγητού) κατά την έναρξη και κάθε 2 έως 4 χρόνια. Οι αλλαγές στη διατροφή και το βάρος αναλύθηκαν σε διαστήματα 4 ετών κατά τη διάρκεια 24 έως 28 ετών παρακολούθησης.
Κατά μέσο όρο, οι συμμετέχοντες έπαιρναν 1,5 κιλό κάθε 4 χρόνια.
Οι διατροφικές αλλαγές που σχετίζονται με μεγαλύτερη αύξηση βάρους περιλάμβαναν αυξήσεις στα ακόλουθα:
- Συνολικοί υδατάνθρακες, γλυκαιμικός δείκτης και γλυκαιμικό φορτίο
- Άμυλο, πρόσθετη ζάχαρη και συνολικά ισοδύναμα γλυκόζης
- Υδατάνθρακες από επεξεργασμένα δημητριακά και αμυλούχα λαχανικά (π.χ. πατάτες, καλαμπόκι, μπιζέλια)
Οι αλλαγές που σχετίζονται με μικρότερη αύξηση βάρους περιλάμβαναν αυξήσεις στα ακόλουθα:
- Φυτικές ίνες, φυσικά σάκχαρα και ολικά ισοδύναμα φρουκτόζης
- Υδατάνθρακες από δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτα και μη αμυλούχα λαχανικά
Όλες οι συσχετίσεις ήταν ισχυρότερες για τα άτομα που ήταν υπέρβαρα ή παχύσαρκα σε σχέση με τα άτομα με φυσιολογικό σωματικό βάρος.
Αυτή η μεγάλη μακροπρόθεσμη μελέτη – σε αντίθεση με άλλες που περιορίζονται από μια ενιαία βασική διατροφική αξιολόγηση – περιλάμβανε συχνές ενημερώσεις σχετικά με τα διατροφικά πρότυπα. Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η ποιότητα των υδατανθράκων – όχι μόνο η ποσότητα – επηρεάζει το σωματικό βάρος. Ειδικότερα, οι μη ειδικές συστάσεις για την αύξηση της πρόσληψης λαχανικών μπορεί να χρειάζονται πιο συγκεκριμένη γλώσσα, δίνοντας έμφαση στη διάκριση μεταξύ αμυλούχων και μη αμυλούχων λαχανικών.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΜΥΛΟΥΧΑ ΚΑΙ ΜΗ ΛΑΧΑΝΙΚΑ;
Αμυλούχα λαχανικά
Φασόλια, Κολοκύθα βουτύρου, Ρεβύθια, Καλαμπόκι, Φακές, Αρακάς, Πατάτες, Γλυκοπατάτες
Μη αμυλούχα λαχανικά
Αγκινάρες, Σπαράγγι, Βλαστάρια φασολιών, Λαχανάκια Βρυξελλών, Μπρόκολο, Λάχανο, Κουνουπίδι, Σέλινο, Αγγούρι, Μελιτζάνα, Μανιτάρια, κρεμμύδια, Πιπεριές, Χόρτα σαλάτας, Σπανάκι, Ντομάτα, Γογγύλια, Κολοκυθάκια
Βιβλιογραφία
Wan Y et al. Association between changes in carbohydrate intake and long term weight changes: Prospective cohort study. BMJ 2023 Sep 27; 382:e073939.
