Μια πρώιμη πτώση >15% στο ρυθμό σπειραματικής διήθησης (GFR) προέβλεπε αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη νεφρικής νόσου τελικού σταδίου.
Η εντατικοποίηση της αντιυπερτασικής θεραπείας μερικές φορές οδηγεί σε σημαντική μείωση του εκτιμώμενου ρυθμού σπειραματικής διήθησης (eGFR). Αν και αυτή η αλλαγή συχνά αποδίδεται σε αναστρέψιμες αιμοδυναμικές επιδράσεις, ένα σημαντικό ζήτημα είναι εάν προβλέπει ανεπιθύμητες νεφρικές εκβάσεις. Για να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα, οι ερευνητές συγκέντρωσαν μεμονωμένα δεδομένα σε επίπεδο ασθενών από τέσσερις μεγάλες τυχαιοποιημένες μελέτες στις οποίες συγκρίθηκαν εντατικές και τυπικές στρατηγικές αντιυπερτασικής θεραπείας.
Οι 4 μελέτες ήταν: MDRD, AASK, ACCORD και SPRINT.
Μεταξύ 4.500 ασθενών με eGFR κάτω από 60 mL/λεπτό/1,73 m2 κατά την είσοδο στη μελέτη, η νεφρική νόσος τελικού σταδίου αναπτύχθηκε στο 8% κατά τη διάρκεια της μέσης παρακολούθησης περίπου 2 ετών. Σε προσαρμοσμένες αναλύσεις, τόσο οι ασθενείς τυπικής θεραπείας όσο και οι ασθενείς εντατικής θεραπείας των οποίων τα eGFR είχαν μειωθεί κατά περισσότερο από 15% στους 4 μήνες είχαν περίπου διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν νεφρική νόσο τελικού σταδίου από τους ασθενείς με τυπική θεραπεία των οποίων το eGFR μειώθηκε κατά λιγότερο από 15% .
Όταν ο eGFR πέφτει υπερβολικά ως απόκριση στην αντιυπερτασική φαρμακευτική θεραπεία, αρχικά η «καλοήθης» νεφρική υποαιμάτωση μπορεί τελικά να προκαλέσει μη αναστρέψιμες αλλαγές και να επιταχύνει την εξέλιξη της χρόνιας νεφρικής νόσου. Αυτή η ανάλυση υποδηλώνει ότι θα πρέπει να εξετάσουμε τη μείωση των δόσεων του φαρμάκου όταν ο eGFR μειώνεται απότομα κατά >15% ως απόκριση σε εντατική θεραπεία. Σημειωτέον, μια μείωση >15% του eGFR δεν ήταν σπάνια σε αυτή τη μελέτη: Εμφανίστηκε στο 11% των ασθενών με τυπική θεραπεία και στο 18% των ασθενών σε εντατική θεραπεία.
Από την άλλη πλευρά θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας τη βέλτιστη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης σε αυτούς τους ασθενείς αφού είναι πολύ σημαντικός παράγοντας κινδλυνου για την επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας. Ενδεχομένως κάποιοι από τους ασθενείς των οποίων η θεραπεία εντατικοποιήθηκε να παρουσίαζαν φαινόμενο λευκής μπλούζας και να μην χρειάζονταν την πρόσθετη αντιυπερτασική θεραπεία.
Βιβλιογραφία
Ku E et al. Acute declines in estimated GFR in blood pressure target trials and risk of adverse outcomes. Am J Kidney Dis 2023 Oct; 82:454.
