Μια νέα μετανάλυση υποδηλώνει ότι η αναστολή του P2Y12 μπορεί να προσφέρει μεγαλύτερο όφελος και λιγότερη τοξικότητα.
Για ασθενείς με εγκατεστημένη στεφανιαία νόσο (ΣΝ), οι τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν ανεπιφύλακτα αντιαιμοπεταλιακή θεραπεία με ασπιρίνη για την πρόληψη νέων αγγειακών επεισοδίων. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι αναστολείς P2Y12 (π.χ. κλοπιδογρέλη, τικαγρελόρη και πρασουγρέλη) έχει επίσης αποδειχθεί ότι παρέχουν οφέλη σε τέτοιους ασθενείς, αλλά τα σχετικά οφέλη και κίνδυνοι αυτών των εναλλακτικών αντιαιμοπεταλιακών παραγόντων σε σύγκριση με την ασπιρίνη παραμένουν αβέβαια.
Για να αντιμετωπίσουν αυτό το κενό στη γνώση, οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια μεμονωμένη μετανάλυση τυχαιοποιημένων μελετών που συνέκριναν τη μονοθεραπεία με αναστολέα P2Y12 με τη μονοθεραπεία με ασπιρίνη στη δευτερογενή πρόληψη σε ασθενείς με εγκατεστημένη ΣΝ. Εντόπισαν 7 μελέτες στις οποίες συμμετείχαν 24.325 ασθενείς (μέση ηλικία 64 έτη, 22% γυναίκες). Το 61% είχε παρουσιάσει οξύ στεφανιαίο σύνδρομο και το 70% είχε υποβληθεί σε διαδικασία στεφανιαίας επαναγγείωσης. Ο αναστολέας του P2Y12 ήταν η κλοπιδογρέλη στο 62% των ασθενών και η τικαγρελόρη στο υπόλοιπο 38%. Το κύριο καταληκτικό σημείο ήταν ένα σύνθετο καρδιαγγειακό που περιλάμβανε το θάνατο, το έμφραγμα του μυοκαρδίου (MI) ή το εγκεφαλικό επεισόδιο.
Κατά τη διάρκεια μιας διάμεσης διάρκειας παρακολούθησης 1,3 ετών, η αναστολή του P2Y12 οδήγησε σε μείωση του σχετικού κινδύνου κατά 12% για το πρωτεύον τελικό σημείο (3,6% έναντι 4,1%· P=0,012), που οφειλόταν κυρίως σε μειώσεις του MI. Δεν παρατηρήθηκε διαφορά στη θνησιμότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα ή από όλες τις αιτίες. Μείζων αιμορραγία εμφανίστηκε με παρόμοια συχνότητα και στις δύο ομάδες, αλλά η αιμορραγία του γαστρεντερικού σωλήνα ήταν λιγότερο συχνή με την αναστολή του P2Y12 (0,5% έναντι 0,7%· P=0,027). Τα αποτελέσματα ήταν συνεπή ανεξάρτητα από το ποιος αναστολέας P2Y12 χρησιμοποιήθηκε.
Αυτά τα αποτελέσματα συμφωνούν με μηχανιστικές μελέτες που δείχνουν μεγαλύτερη αντιαιμοπεταλιακή δράση και μικρότερη γαστρεντερική τοξικότητα των αναστολέων P2Y12 σε σύγκριση με την ασπιρίνη. Δεδομένων των σχετικά μέτριων οφελών, ωστόσο, είναι δύσκολο να γίνει ισχυρή σύσταση υπέρ της αναστολής του P2Y12 για τους περισσότερους ασθενείς — ιδιαίτερα δεδομένου του υψηλότερου κόστους των αναστολέων P2Y12 (ειδικά της τικαγρελόρης) και της μεγαλύτερης εξοικείωσης με την ασπιρίνη. Ωστόσο, για ασθενείς με ιστορικό γαστρεντερικής αιμορραγίας ή με άλλους προδιαθεσικούς παράγοντες, θα πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο να συνταγογραφηθεί ένας αναστολέας P2Y12 αντί της ασπιρίνης για δευτερογενή καρδιαγγειακή πρόληψη.
Βιβλιογραφία
Gragnano F et al. P2Y12 inhibitor or aspirin monotherapy for secondary prevention of coronary events. J Am Coll Cardiol 2023 Jul 11; 82:89.
