Σε ασθενίς με νόσο Πάρκινσον, αποφρακτική άπνοια ύπνου και μειωμένη γνωστική λειτουργία, η θεραπεία με μάσκα CPAP βελτίωσε τη γνωστική λειτουργία, σύμφωνα με μια περίληψη που παρουσιάστηκε στο Διεθνές Συνέδριο της Αμερικανικής Θωρακικής Εταιρείας.
Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ότι οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να χρησιμοποιήσουν τ CPAP σε κάποιο βαθμό και ότι τα γνωστικά οφέλη μπορούν να προκύψουν ακόμη και από τη χρήση για λιγότερο από 4 ώρες τη νύχτα.
Σε μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη με εικονική παρέμβαση μελέτη, αναλύθηκαν 94 ασθενείς (μέση ηλικία 67,3 έτη, 31% γυναίκες) με νόσο Πάρκινσον, αποφρακτική άπνοια ύπνου (OSA) και βαθμολογία μικρότερη από 27 στη Γνωσιακή Αξιολόγηση του Μόντρεαλ. MoCA) για να διαπιστωθεί πώς η CPAP αλλάζει τη γνωστικότητα μετά από 6 μήνες.
Οι ερευνητές ανέθεσαν τυχαία στους ασθενείς να λάβουν CPAP ή εικονική παρέμβαση με τη μορφή ρινικών διαστολέων και διεξήγαγαν δύο αναλύσεις για να αξιολογήσουν τα γνωστικά αποτελέσματα. Η ανάλυση πρόθεσης για θεραπεία περιελάμβανε όλους τους ασθενείς που χρησιμοποιούσαν την τελευταία καταγεγραμμένη γνωστική τους αξιολόγηση, ενώ η ανάλυση ανά πρωτόκολλο περιλάμβανε αυτούς που είχαν αξιολόγηση στους 6 μήνες και συνεχείς χρήστες CPAP για 6 μήνες.
Ο πληθυσμός ανά πρωτόκολλο αποτελούνταν από 33 ασθενείς που χρησιμοποιούσαν CPAP στους 6 μήνες και 41 ασθενείς ελέγχου. Για τους ασθενείς που χρησιμοποιούσαν CPAP σε αυτήν την ανάλυση, 3 ώρες και 14 λεπτά ανά νύχτα ήταν ο συνολικός μέσος χρόνος χρήσης στους 6 μήνες. Επιπλέον, η CPAP χρησιμοποιήθηκε στο 66% των νυχτών και όταν χρησιμοποιήθηκε, η μέση διάρκεια στους 6 μήνες ήταν 4 ώρες και 13 λεπτά.
Εντός του πληθυσμού με πρόθεση θεραπείας, 48 ασθενείς έλαβαν CPAP και 46 ασθενείς έλαβαν εικονική παρέμβαση. Σε σύγκριση με εκείνους που έλαβαν εικονική παρέμβαση, όσοι έλαβαν CPAP εμφάνισαν «τάση προς βελτίωση» αντί να μειώνονται στη βαθμολογία MoCA σε διάστημα 6 μηνών (–0,39; 95% CI, -1,21 έως 0,43 έναντι 0,6· 95% CI, -0,08 έως 1,29).
Ομοίως, οι ερευνητές παρατήρησαν θετικές αλλαγές στις βαθμολογίες MoCA σε ασθενείς που χρησιμοποιούν CPAP στην ανάλυση ανά πρωτόκολλο έναντι ασθενών που χρησιμοποιούν εικονική παρέμβαση (0,91; 95% CI, 0,01-1,81 έναντι -0,44; 95% CI, -1,36 έως 0,49, μεταξύ- διαφορά ομάδας, P = 0,04) στους 6 μήνες.
Διαπιστώθηκε μια στατιστικά σημαντική βελτίωση στην συνολική γνωστική λειτουργία στις αναλύσεις ανά πρωτόκολλο και μια τάση στις αναλύσεις πρόθεσης θεραπείας. Αυτό υποδηλώνει ότι η θεραπεία της OSA με CPAP έχει ρόλο σε ασθενείς με νόσο του Πάρκινσον με μειωμένη γνωστική λειτουργία, όχι μόνο σταθεροποιώντας, αλλά και δυνητικά βελτιώνοντας τη γνωστική τους λειτουργία. Δυστυχώς, η θεραπεία με CPAP παραμένει μια πρόκληση σε όλους τους ασθενείς με Πάρκινσον με γνωστική έκπτωση. Ωστόσο πρέπει να τονιστεί ότι, οι συγκεκριμένοι ασθενείς δεν πρέπει να στερούνται τη μελέτη ύπνου και τη δοκιμή θεραπείας για οποιαδήποτε εντοπισμένη αποφρακτική άπνοια ύπνου.
Παραμένει άγνωστο εάν η διόρθωση της υπνικής άπνοιας μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή στην πορεί της εξέλιξης της νόσου Πάρκινσον και απαιτείται περισσότερη μελέτη γι’ αυτό το θέμα.
Βιβλιογραφία
Lajoie AC, et al. Cognition and obstructive sleep apnea in Parkinson’s disease, effect of positive airway pressure therapy (COPE-PAP Trial). Presented at: American Thoracic Society International Conference; May 19-24, 2023; Washington, D.C.
