Οι παρεμβάσεις που αποτρέπουν ή καθυστερούν την εμφάνιση του διαβήτη τύπου 2 είναι εξαιρετικά σημαντικές ενώ η έγκαιρη διάγνωση και η εντατικοποίηση της θεραπείας μπορούν να βελτιώσουν τα αποτελέσματα και να αυξήσουν τη διάρκεια ζωής.
Παρά την ανάπτυξη πολλών νέων κατηγοριών φαρμάκων και συσκευών για τον διαβήτη και την πρόοδο στην κατανόηση της σημασίας της ρύθμισης της γλυκόζης, μόνο περίπου τα μισά από τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 επιτυγχάνουν το στόχο στη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) μικρότερο από 7%.
Το πιο ανησυχητικό είναι ότι περίπου το ένα τέταρτο των ατόμων με διαβήτη τύπου 2 δεν διαγιγνώσκονται, πράγμα που σημαίνει ότι δεν λαμβάνουν θεραπεία.
Ανεξάρτητα από τυχόν άλλους πιθανούς παράγοντες κινδύνου, οποιοσδήποτε άνθρωπος ηλικίας 35 ετών και άνω θα πρέπει να υποβληθεί σε εξέταση για να διαπιστωθεί εάν έχει προδιαβήτη ή εμφανή διαβήτη τύπου 2. Εάν ένας ασθενής έχει φυσιολογική γλυκόζη, θα πρέπει να επανεξετάζεται τουλάχιστον κάθε 3 χρόνια.
Ο λόγος που αυτό γίνεται σημαντικό είναι επειδή θέλουμε να χορηγήσουμε την κατάλληλη θεραπεία και μάλιστα έγκαιρα.
Όσο πιο μακροχρόνια η νόσος τόσο μικρότερη η διάρκεια ζωής
Στοιχεία από το Emerging Risk Factors Collaboration, που δημοσιεύθηκαν τον Σεπτέμβριο στο The Lancet Diabetes & Endocrinology, έδειξαν ότι η απώλεια χρόνων ζωής είναι σημαντικά μεγαλύτερη μεταξύ των ατόμων που διαγιγνώσκονται με διαβήτη τύπου 2 σε νεαρότερη ηλικία από ό,τι σε εκείνους που διαγιγνώσκονται σε μεγαλύτερη ηλικία. Στην ανάλυση, η οποία συγκέντρωσε δεδομένα από ομάδες σε χώρες υψηλού εισοδήματος, διαπιστώθηκε ότι κάθε δεκαετία πρωιμότερης διάγνωσης διαβήτη συσχετίστηκε με περίπου 3 έως 4 χρόνια χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής.
Αυτό οδηγεί στο μήνυμα ότι πρέπει να βεβαιωθούμε ότι οι ασθενείς μπορούν να διαγνωστούν και να αντιμετωπιστούν επιθετικά και έγκαιρα. Δεύτερον, όταν οι ασθενείς διαγιγνώσκονται, πρέπει να είμαστε επιθετικοί όσον αφορά τη θεραπεία όχι μόνο της γλυκόζης τους, αλλά και των παραγόντων κινδύνου για την καρδιαγγειακή τους προστασία.
Τα δεδομένα από τη μελέτη UKPDS του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία ξεκίνησε για πρώτη φορά το 1977 με ασθενείς με νεοεμφανιζόμενο διαβήτη που έλαβαν είτε επιθετική θεραπεία είτε με δίαιτα συν την αλλαγή του τρόπου ζωής, δείχνουν τον αντίκτυπο της «κληρονομιάς» της εντατικής διαχείρισης γλυκόζης μετά το τέλος του τυχαιοποιημένου μέρους της μελέτης. Νέα δεδομένα παρακολούθησης που δημοσιεύθηκαν το 2022 δείχνουν ότι τα οφέλη της καλής ρύθμισης της γλυκόζης παραμένουν 44 χρόνια αργότερα, με 11% λιγότερους θανάτους και 26% λιγότερες επιπλοκές μεταξύ των ασθενών που έλαβαν θεραπεία με ινσουλίνη ή σουλφονυλουρία. Η ομάδα της μετφορμίνης είχε επίσης λιγότερους θανάτους και έμφραγμα του μυοκαρδίου σε σύγκριση με την ομάδα του τρόπου ζωής.
Παρά τη σύγκλιση των HbA1cs σε όλους τους τομείς της μελέτης, συνεχίζουμε να βλέπουμε όχι μόνο μια συνεχή μείωση του σχετικού κινδύνου για οποιοδήποτε τελικό σημείο που σχετίζεται με τον διαβήτη, αλλά και του εμφράγματος και της θνησιμότητας από κάθε αιτία.
Πρέπει να είμαστε πολύ επιθετικοί ( η καλύτερη άμυνα στο διαβήτη είναι η επίθεση)
Σήμερα, υπάρχουν πολύ περισσότερες επιλογές για άτομα με διαβήτη τύπου 2 πέρα από τη μετφορμίνη και τις σουλφονυλουρίες, με τα δεδομένα να δείχνουν επιπρόσθετα οφέλη πέρα από τη γλυκόζη για τους αναστολείς SGLT2 και τους αγωνιστές των υποδοχέων GLP-1. Είναι σημαντικό να εξατομικεύεται η θεραπεία για τους ασθενείς, χρησιμοποιώντας μια ολιστική, προσωποκεντρική προσέγγιση. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ανάγκη ενός ατόμου για καρδιονεφρική προστασία, μείωση του βάρους και αντιμετώπιση των παραγόντων κινδύνου για καρδιαγγειακάνοσήματα.
Πρέπει να μην παραμελούμε την γλυκαιμική ρύθμιση, και ειδικά την πρώιμη γλυκαιμική ρύθμιση. Πρέπει να κάνουμε τη διάγνωση των ασθενών μας νωρίτερα και να βεβαιωθούμε ότι το 23% των ασθενών που έχουν διαβήτη που δεν έχουν διαγνωστεί θα ανιχνευθούν. Πρέπει να είμαστε πολύ επιθετικοί στη διαχείριση όχι μόνο των παραγόντων κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο αλλά και της γλυκόζης σε αυτούς τους ασθενείς. Πρέπει να παρακολουθούμε στενά τους ασθενείς, γιατί πολλοί θα έχουν συνεχή μείωση της λειτουργίας των β-κυττάρων και θα χρειαστούν πρόσθετες θεραπείες.
Βιβλιογραφία
Duncan BB, et al. Many years of life lost to young-onset type 2 diabetes. Lancet Diabetes Endocrinol. 2023;doi:10/1016/S2213-8587(23)00255-3.
