Σε μια μελέτη στην οποία συμμετείχαν ηλικιωμένοι άνδρες με υπογοναδισμό, η θεραπεία με τεστοστερόνη διόρθωσε την ήπια αναιμία ελαφρώς πιο συχνά από ότι το εικονικό φάρμακο.
Η ήπια αναιμία είναι συχνή σε ηλικιωμένους και ο επιπολασμός της είναι υψηλότερος στους άνδρες με υπογοναδισμό. Σε αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από μια μεγάλη μελέτη θεραπείας υποκατάστασης τεστοστερόνης (TRT) για να αξιολογήσουν εάν η TRT διορθώνει την αναιμία. Περίπου 5.200 άνδρες (μέση ηλικία 63 έτη) με δύο πρωινά επίπεδα τεστοστερόνης <300 ng/dL, τουλάχιστον ένα πιθανό σύμπτωμα υπογοναδισμού και αυξημένο κίνδυνο για (ή γνωστή) καρδιαγγειακή νόσο τυχαιοποιήθηκαν σε διαδερμική γέλη τεστοστερόνης ή τζελ εικονικού φαρμάκου και παρακολουθήθηκαν ως έως και 4 έτη (μέση παρακολούθηση 21 μήνες). Αυτή η δευτερογενής ανάλυση περιελάμβανε 815 συμμετέχοντες με αναιμία (επίπεδο αιμοσφαιρίνης <12,7 g/dL, μέσο επίπεδο αιμοσφαιρίνης 11,8 g/dL). Άνδρες που ανέφεραν μόνοι τους μια γνωστή αιτία αναιμίας δεν συμπεριλήφθηκαν.
Στους 6 μήνες παρακολούθησης, η αναιμία διορθώθηκε στο 41% της ομάδας TRT και στο 28% στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου. Τα αποτελέσματα ευνόησαν επίσης την ομάδα TRT στα 4 χρόνια (45% έναντι 39%). Μεταξύ των συμμετεχόντων των οποίων η αναιμία βελτιώθηκε, το επίπεδο ενέργειας των συμμετεχόντων έδειξε μικρές (αν και στατιστικά σημαντικές) βελτιώσεις σε επικυρωμένη κλίμακα, αλλά δεν υπήρξε καμία βελτίωση στη γνωστική λειτουργία.
Θα ήταν εύκολο, αλλά εσφαλμένο, να ερμηνευτούν αυτά τα αποτελέσματα ως υποστήριξη της αδιάκριτης χρήσης της TRT για τη διόρθωση της αναιμίας σε όλους τους άνδρες που τυχαίνει να πληρούν τα κριτήρια αυτής της μελέτης για υπογοναδισμό. Τα συμπτωματικά οφέλη της TRT ήταν στην καλύτερη περίπτωση μέτρια. Επιπλέον, δεν γνωρίζουμε εάν ορισμένοι από αυτούς τους ασθενείς είχαν άλλες διορθώσιμες αιτίες αναιμίας (σε αντίθεση με την ήπια αναιμία χωρίς προφανή αιτία που παρατηρούμε μερικές φορές σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας). ΄Το συνοδευτικό editorial δεν υποστηρίζει την ευρεία χρήση του TRT για τη διόρθωση της αναιμίας χωρίς μακροπρόθεσμα δεδομένα για τα λειτουργικά αποτελέσματα.
Βιβλιογραφία
Pencina KM et al. Efficacy of testosterone replacement therapy in correcting anemia in men with hypogonadism: A randomized clinical trial. JAMA Netw Open 2023 Oct 27; 6:e2340030.
Alibhai SMH. Testosterone replacement in men with hypogonadism and effects on anemia — Blood, sex, and aging. JAMA Netw Open 2023 Oct 27; 6:e2339969.